Công thức đơn giản nhất của hợp chất hữu cơCông thức đơn giản nhất của hợp chất hữu cơ là được VnDoc biên soạn hướng dẫn bạn đọc trả lởi câu hỏi liên quan đến đại cương hợp chất hữu cơ, cũng như đưa ra các nội dung câu hỏi tài liệu liên quan. Giúp bạn đọc củng cố rèn luyện kĩ năng thao tác làm các câu hỏi bài tập. Mời các bạn tham khảo. Show A. Công thức phân tử hợp chất hữu cơ1. Định nghĩa công thức đơn giản nhất của hợp chất hữu cơCông thức đơn giản nhất là công thức biểu thị tỉ lệ tối giản về số nguyên tử của các nguyên tố trong phân tử. 2. Cách thiết lập công thức đơn giản nhấtThiết lập công thức đơn giản nhất của hợp chất hữu cơ CxHyOz là tìm tỉ lệ: x: y: z = nC: nH: nO  dưới dạng tỉ lệ giữa các số nguyên tối giản. Trong thực tế, ta thường xác định công thức đơn giản nhất dựa vào phần trăm khối lượng các nguyên tố như sau: Sau đó biến đổi về tỉ lệ giữa các số nguyên tối giản. Thí dụ 1: Kết quả phân tích nguyên tố hợp chất X cho biết %C = 40,00%; %H = 6,67%, còn lại là oxi. Lập công thức đơn giản nhất của X. Đáp án hướng dẫn giải chi tiết Gọi công thức phân tử của X là CxHyOz (với x, y, z nguyên dương). Từ kết quả phân tích định lượng, lập được hệ thức: x: y: z = %C/12:%H/1:%O/16 = 40/12: 6,67/1: 53,33/16 = 3,33 : 6,67 : 3,33 = 1: 2: 1 Vậy công thức đơn giản nhất của X là CH2O. Thí dụ 2: Hãy thiết lập công thức đơn giản nhất từ các số liệu phân tích sau: a) %C = 70,94%, %H = 6,40%, %N = 6,90%, còn lại là oxi. b) %C = 65,92%, %H = 7,75%, còn lại là oxi. Đáp án hướng dẫn giải chi tiết a) CxHyOz %O = 100% – ( 70,94 + 6,4 + 6,9) = 15,76% Ta có x : y : z : t = 70,94/12/: 6,4/1:15,76/16:6,9/14 =5,91 : 6,40 : 0,99 : 0,49 = 12 : 13 : 2 : 1 Công thức đơn giản nhất: C12H13O2N b) CxHyOz %O = 100% – (65,92 + 7,75) = 26,33% Ta có x : y : z = 65,92/12:7,75/1:26,33/16= 5,49 : 7,75 : 1,65 = 10 : 14 : 3 Công thức đơn giản nhất: C10H14O3 Thí dụ 3: Hợp chất hữu cơ X có phần trăm khối lượng %C = 55,81%, %H = 6,98%, còn lại là oxi. a) Lập công thức đơn giản nhất của X b) Tìm CTPT của X. Biết tỉ khối hơi của X so với nitơ xấp xỉ bằng 3,07. Đáp án hướng dẫn giải chi tiết Công thức phân tử của X là CxHyOz Xét tỉ lệ x : y : z = %C/12 : %H/1 : %O/16 = 2 : 3: 1 X là công thức đơn giản nhất là C2H3O → CTPT của X có dạng (C2H3O)n MX = 28.3,07 = 86,00 (g/mol) ⇒ 43n = 86 nên n = 2. CTPT của X:C4H6O2 B. Bài tập vận dụng liên quanCâu 1. Đốt cháy hoàn toàn 1,80 gam hợp chất hữu cơ Y (chứa C, H, O) thu được 1,344 lít CO2 (đktc) và 1,08 gam H2O. a) Tính thành phần phần trăm của các nguyên tố trong Y. b) Lập công thức đơn giản nhất của Y. c) Tìm công thức phân tử của Y. Biết tỉ khối hơi của Y so với khí oxi bằng 5,625. Câu 2.Để đốt cháy hoàn toàn 4,45 g chất hữu cơ X phải dùng hết 4,20 lít khí oxi (đktc). Sản phẩm cháy gồm có 3,15 g H2O và 3,92 lít hỗn hợp khí gồm CO2 và N2 (đktc). Xác định CTĐGN của X. Câu 3. Từ tinh dầu hồi, người ta tách được anetol-một chất thơm được dùng sản xuất kẹo cao su. Anetol có khối lượng mol phân tử bằng 148,0 g/mol. Phân tích nguyên tố cho thấy, anetol có %C = 81,08%; %H = 8,10%, còn lại là oxi. Lập công thức đơn giản nhất và CTPT của enatol. ----------------------------- Trên đây VnDoc.com vừa giới thiệu tới bạn đọc Công thức đơn giản nhất của hợp chất hữu cơ là, mong rằng qua đây bạn đọc có thêm tài liệu ôn tập môn Hóa học lớp 11 nhé. Ngoài ra VnDoc.com mời bạn đọc cùng tham khảo thêm kiến thức các môn Toán 11, Ngữ văn 11, Tiếng Anh 11, đề thi học kì 1 lớp 11, đề thi học kì 2 lớp 11... Mời bạn đọc cùng tham gia nhóm Tài liệu học tập lớp 11 để có thêm tài liệu học tập nhé.
Để giải dạng bài tìm công thức phân tử hợp chất hữu cơ này, đầu tiên ta cần xác định hợp chất hữu cơ cần tìm có những nguyên tố gì, sau đó tùy theo đề bài để giải bài toán. Quảng cáo Giả thiết bài toán: Đốt cháy a (gam) hợp chất hữu cơ A thu được m (g) CO2, m (g) H2O và m (g) N2 (nếu có). Tính M khối lượng mol của A (mA) yêu cầu lập công thức phân tử của A. Các bước lập công thức phân tử: Bước 1: Định lượng các nguyên tố trong A. - Tìm C: Dựa vào CO2 - Tìm H: Dựa vào H2O. - Tìm N: Dựa vào N2. mN = mN2 hoặc mN = nN2.28 - Tìm O: Dùng phương pháp loại suy. mO = a - (mC + mH + mN) Bước 2: Tính khối lượng phân tử gần đúng của hợp chất hữu cơ. - Dựa vào tỉ khối hơi: Nếu B là không khí thì MB = 29. - Dựa vào số mol và khối lượng: Quảng cáo Bước 3: Lập công thức phân tử của A. - Ở bước này, ta có 3 cách để lập công thức phân tử của A. ● Cách 1: Dựa vào thành phần khối lượng của các nguyên tố trong phân tử hợp chất hữu cơ. Đối với cách này thường phổ biến đối với bài toán cơ bản cho trước MA. Ta có công thức tổng quát CxHyOzNt. Hoặc nếu bài toán cho phần trăm khối lượng của các %C ta có công thức: Thay các giá trị đã biết vào công tác thức trên suy ra các giá trị x, y, z, t, sau đó thay vào CTTQ ta được công thức phân tử cần lập. ● Cách 2: Lập công thức phân tử qua công thức thực nghiệm. Đối với cách này thường dùng để giải các bài toán mà yêu cầu lập công thức nguyên hay bài toán cho thiếu giả thiết để tính MA. Trước tiên ta lập tỷ lệ số nguyên tử giữa các nguyên tố = a : b : c : d (là tỉ lệ số nguyên, tối giản) Suy ra công thức thực nghiệm (CaHbOcNd)n. Trong đó n ≥ 1 (là số nguyên): gọi là hệ số thực nghiệm. Dựa vào MA hoặc giả thiết của đề cho suy ra n, thay vào công thức thực nghiệm suy ra công thức phân tử cần lập. ● Cách 3: Dựa vào phương trình cháy. Giáo viên hướng dẫn cho học sinh phương trình cháy tổng quát nhất và cách điền số vào phương trình. Sau đó dựa vào MA = 12x + y + 16z + 14t → Z Quảng cáo Bài 1: Phân tử hợp chất hữu cơ A có 2 nguyên tố. Đốt cháy hoàn toàn 3 gam chất A thu được 5,4 gam nước. Hãy xác định công thức phân tử của A. Biết khối lượng mol của A là 30 gam. Hướng dẫn: Cách 1 Hợp chất hữu có A có 2 nguyên tố, khi đốt cháy thu được nước → A chứa 2 nguyên tố C và H nH2O = 5,4/18 = 0,3 mol → nH = 2. 0,3 = 0,6 mol → mH = 0,6 gam → mC = 3 - 0,6 = 2,4 gam → nC = 2,4/12= 0,2 mol → nC : nH = 0,2 : 0,6 = 1 : 3 → Công thức đơn giản nhất của A là (CH3)n Mà MA = 30 → 15n = 30 → n = 2 → CTPT của A là C2H6 Cách 2 A là chất hữu cơ nên trong A phải chứa nguyên tố C. Khi đốt cháy A thu được nước → trong A phải có H Mặt khác A chứa 2 nguyên tố nên A có công thức CxHy nA = 3/30 = 0,1 ml; nH2O = 5,4/18 = 0,3 mol 4 CxHy + O2 → 4x CO2 + 2y H2O 4.…………………………………2y 0,1………………………………0,3 → 0,1.2y = 4.0,3 → y = 6 Mặt khác 12x+y = 30 → 12x + 6 = 30 → x = 2 → CTPT của A là: C2H6 Bài 2: Đốt cháy 3 gam một chất hữu cơ A thu được 6,6 gam CO2 và 3,6 gam H2O. Xác định công thức phân tử của A, biết khối lượng mol phân tử của A là 60 gam Hướng dẫn: nCO2 = 6,6/44=0,15 mol; nH2O = 3,6/18 = 0,2 mol → nC = 0,15 mol; nH = 0,2.2 = 0,4 mol→ mC = 12.0,15 = 1,8 gam; mH = 0,4.1 = 0,4 gam → mC + mH = 1,8 + 0,4 = 2,2 gam < mA → Trong A còn có O (vì khi đốt cháy chỉ thu được CO2 và H2O) → mO = 3 – (mC + mH) = 3 – 2,2 = 0,8 mol → nO = 0,8/16 = 0,05 mol → nC : nH : nO = 0,15 : 0,4 : 0,05 = 3 : 8 :1 → Công thức đơn giản nhất của A là (C3H8O)n MA = 60 → 60n = 60 → n = 1 → CTPT của A là C3H8O Bài 3: Khi đốt hoàn toàn 3 gam một hợp chất hữu cơ A thu được 8,8 gam CO2 và 5,4 gam H2O a) Trong A có chứa những nguyên tố nào? b) Biết phân tử khối của A nhỏ hơn 40. Xác định công thức phân tử của A? c) A có làm mất màu dung dịch brom không? Hướng dẫn: Giải tương tự bài 2, nhưng ở bước 4 tìm công thức đơn giản nhất phải biện luận vì đề bài cho phân tử khối của A < 40 a) nCO2 = 8,8/44 = 0,2 mol → nC = 0,2 mol → mC = 0,2.12 = 2,4g nH2O = 5,4/18 = 0,3 mol → nH = 0,3.2 = 0,6 mol → mH = 0,6.1 = 0,6g → mO = 3 – (mC + mH) = 3 – 2,4 – 0,6 = 0 → A chỉ chứa 2 nguyên tố C và H b) nC : nH = 0,2 : 0,6 = 1 : 3 → Công thức đơn giản nhất của A: (CH3)n MA < 40 → 15n < 40 → n < 2,67 → n chỉ có thể là 1 hoặc 2 TH 1: n = 1 → Công thức phân tử của A là CH3 ( Loại) TH 2: n = 2 → Công thức phân tử của A là C2H6 ( thỏa mãn) c) C2H6 không làm mất màu dung dịch brom Xem thêm các dạng bài tập Hóa học lớp 9 có đáp án, hay khác: Xem thêm các loạt bài Để học tốt Hóa học 9 hay khác:
Giới thiệu kênh Youtube VietJack
Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.
Nhóm học tập facebook miễn phí cho teen 2k7: fb.com/groups/hoctap2k7/ Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:Loạt bài Chuyên đề: Lý thuyết - Bài tập Hóa học lớp 9 có đáp án được biên soạn bám sát nội dung chương trình sgk Hóa học 9. Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn. chuong-4-hidrocacbon-nhien-lieu.jsp |
