Cùng với vị trí số 1 về thị phần theo doanh số, Unilever cũng đứng số 1 về mức độ phổ biến thương hiệu nước rửa chén. Show Báo cáo mới của Vinaresearch về mức độ phổ biến thương hiệu nước rửa chén tại Việt Nam cho thấy, Sunlight của Unilever vẫn đang thống trị thị trường này. Trong cả 5 tiêu chí để đánh giá chỉ số phổ biến thương hiệu, bao gồm Thống trị tâm trí, Độ phủ truyền thông, Sản phẩm từng dùng trong quá khứ, Sản phẩm mua gần nhất và Sản phẩm dự định mua trong tương lai, Sunlight của Unilever đều chiếm ưu thế tuyệt đối. Đối với nhóm hàng tiêu dùng gia đình như nước rửa chén, hệ thống kênh phân phối và chi phí dành cho marketing là hai yếu tố quyết định thành bại. Về khoản này, không có thương hiệu nào có thể vượt qua được Unilever. Hệ thống kênh phân phối rộng khắp, mức hoa hồng cao cùng chi phí "khủng" phục vụ quảng cáo của Unilever đã giúp thương hiệu nước rửa chén Sunlight vượt lên hẳn so với đối thủ. Dù sa sút khá nhiều so với quá khứ, Mỹ Hảo vẫn đang là thương hiệu phổ biến thứ 2 trong tâm trí người Việt. Có tới 73% số người được khảo sát đã sử dụng sản phẩm nước rửa chén này. Tuy nhiên, sau khi từ chối bán lại cho Unilever với mức giá 30 triệu USD, Mỹ Hảo đang phải chật vật rất nhiều trong cuộc chiến thị phần. Chưa tính sức mạnh kênh phân phối, mẫu mã hay chất lượng sản phẩm, riêng trên mặt trận truyền thông, Mỹ Hảo cũng thua kém rất nhiều so với đối thủ. Độ phủ truyền thông của thương hiệu vàng bóng một thời này chỉ đạt 4,7 điểm, trong khi của Sunlight lên tới 90,6 điểm. Amway, nhãn hàng đa cấp nhưng lại tiến hành quảng cáo khá rầm rộ trong thời gian gần đây, cũng nhận được sự quan tâm của những bà nội trợ. Riêng trong hạng mục Dự định mua trong tương lai, Amway đứng thứ 2 với 14,8 điểm, chỉ sau Unilever. Báo cáo của Vinaresearch khảo sát trên 820 đối tượng nữ từ 20 tuổi trở lên, và có mua nước rửa chén trong vòng 1 tháng qua.
Trang Lam Với dân số đông thứ ba ở khu vực Đông Nam Á, gần 70% dân số thuộc độ tuổi lao động (16- 60 tuổi), Việt Nam là thị trường lớn của ngành hàng tiêu dùng nhanh. Tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế ngày một sâu rộng, thu nhập bình quân đầu người ngày càng được cải thiện, là động lực thúc đẩy ngành hàng tiêu dùng nói chung và ngành hàng tiêu dùng nhanh nói riêng phát triển rất mạnh mẽ trong thời gian tới. Người tiêu dùng Việt có nhiều sự lựa chọn hàng Việt Hàng tiêu dùng nhanh (hoặc hàng tiêu dùng đóng gói) là nhóm sản phẩm giá thấp, được tiêu thụ, quay vòng và hết hạn nhanh chóng trong một thời gian ngắn (thường là ít hơn 1 năm). Trong lĩnh vực công nghiệp nhẹ, hàng tiêu dùng nhanh bao gồm các nhóm sản phẩm chính như đồ uống (bao gồm cả bia), thực phẩm, sữa, các sản phẩm chăm sóc cá nhân và gia đình, thuốc lá… Trong giai đoạn 2010 – 2014, kinh tế Việt Nam có tốc độ tăng trưởng cao và ổn định (khoảng từ 5- 7%/năm), kéo theo sự tăng trưởng ổn định của lĩnh vực hàng tiêu dùng nói chung và hàng tiêu dùng nhanh nói riêng. Trong đó, tốc độ tăng trưởng chi tiêu thực của người tiêu dùng trong bán lẻ là 3%, hàng tiêu dùng (không phải thực phẩm và đồ uống) 6%, thực phẩm và đồ uống khác 3%. Trong giai đoạn 2014- 2015, nhóm sản phẩm đồ uống tiếp tục có mức tăng trưởng tốt với 38% trong tổng doanh số bán hàng của toàn ngành hàng tiêu dùng nhanh và đạt được tốc độ tăng trưởng cao nhất với mức 6,7%. Sự phát triển của sản phẩm đồ uống chủ yếu đến từ bia, nước uống tăng lực và nước uống giải khát. Sữa và các sản phẩm từ sữa tăng 12% ở thành thị và 20% ở nông thôn. Ngược lại với nhóm sản phẩm đồ uống, thị trường tiêu thụ các nhóm sản phẩm còn lại vẫn còn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là đối với các mặt hàng chăm sóc gia đình như bột giặt, thực phẩm đóng gói… Tổng doanh thu thực của các lĩnh vực có liên quan đến hàng tiêu dùng ở Việt Nam dự tính sẽ tăng lên tới 140 tỷ USD vào năm 2016. Đây là cơ hội lớn cho các doanh nghiệp (DN) ngành hàng tiêu dùng nhanh đẩy mạnh sản xuất, mở rộng thị trường, tìm kiếm cơ hội tăng trưởng. Xét về thị trường, trong khi tỷ lệ tăng trưởng ngành hàng tiêu dùng nhanh tại 6 thành phố chính của Việt Nam (Hà Nội, TP.Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Cần Thơ, Nha Trang và Đà Nẵng) dường như đang dần bão hòa thì thị trường nông thôn nổi lên như một nguồn tăng trưởng mới. Trong khi thành thị chỉ đạt mức tăng trưởng vào khoảng 1,6%, thì thị trường nông thôn phát triển tới mức 2,7%, chủ yếu do tăng trưởng khối lượng tiêu thụ. Các nhóm sản phẩm dẫn đầu có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất trong thị trường nông thôn là nước uống năng lượng, nước rửa chén, sữa uống đóng chai/đóng hộp, nước uống đóng chai và nước giải khát… Dân số ở nông thôn Việt Nam chiếm 68% trong tổng số 90 triệu dân và hiện nay chỉ có 54% doanh số bán hàng tiêu dùng nhanh đến nông thôn. Tăng trưởng thu nhập của khu vực nông thôn cũng đạt khoảng 44% trong 3 năm qua. Điều này cho thấy, thị trường nông thôn còn tiềm ẩn rất nhiều cơ hội. Việc mở rộng đến thị trường nông thôn ở Việt Nam là phù hợp và điều quan trọng là phải có kế hoạch tập trung đầu tư thích hợp vào các vùng nông thôn. Phát triển bền vững ngành hàng tiêu dùng nhanh Mặc dù đã đạt được mức tăng trưởng tương đối khả quan thời gian qua nhưng nhưng nhìn chung, DN sản xuất các sản phẩm tiêu dùng nhanh còn tồn tại một số hạn chế như năng lực tài chính yếu, nhiều mặt hàng phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu… Với mục tiêu đưa ra những giải pháp phát triển bền vững ngành công nghiệp nói chung và ngành hàng tiêu dùng nhanh nói riêng tại Việt Nam, trong “Chiến lược phát triển công nghiệp Việt Nam đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2035” được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 879/QĐ-TTg ngày 9/6/2014, chỉ rõ: Huy động hiệu quả mọi nguồn lực từ các thành phần kinh tế trong nước và từ bên ngoài để phát triển, tái cơ cấu ngành công nghiệp theo hướng hiện đại; chú trọng đào tạo nguồn nhân lực công nghiệp có kỹ năng, có kỷ luật, có năng lực sáng tạo; ưu tiên phát triển và chuyển giao công nghệ đối với các ngành, các lĩnh vực có lợi thế cạnh tranh và công nghệ hiện đại, tiên tiến ở một số lĩnh vực chế biến nông, lâm, thủy sản, điện tử, viễn thông, năng lượng mới và tái tạo, cơ khí chế tạo và hóa dược; điều chỉnh phân bố không gian công nghiệp hợp lý nhằm phát huy sức mạnh liên kết giữa các ngành, vùng, địa phương để tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu. Để hiện thực hóa các nội dung trong Chiến lược phát triển công nghiệp Việt Nam trong những năm tới và để khắc phục những hạn chế hiện có, tạo điều kiện cho ngành công nghiệp tiêu dùng nhanh phát triển bền vững tại thị trường nội địa và từng bước chiếm lĩnh thị trường nước ngoài, Nhà nước cần tiếp tục ban hành những chính sách khuyến khích phát triển phù hợp. Trong đó tập trung chủ yếu vào việc hỗ trợ cho các DN quảng bá, đăng ký nhãn hiệu sản phẩm, bảo hộ sở hữu công nghiệp, xúc tiến thương mại, đào tạo, cung cấp thông tin về thị trường… Bên cạnh đó, DN cần có chiến lược đẩy mạnh đầu tư và phát triển sản phẩm tại khu vực nông thôn. Việc xây dựng các kênh phân phối phù hợp, đồng thời với việc giới thiệu, quảng bá và bán sản phẩm tiện lợi, phù hợp với văn hóa tiêu thụ hàng hóa của các khu vực khác nhau rất quan trọng nhằm hỗ trợ tiêu thụ hàng hóa. Đặc biệt, DN cần đẩy mạnh phát triển sản phẩm mới bởi thị trường hàng tiêu dùng liên tục thay đổi, việc cải tiến và tạo ra những sản phẩm mới không chỉ kích thích nhu cầu của người tiêu dùng mà còn giúp thị trường tăng trưởng. Việt Nam có cơ cấu dân số nằm trong nhóm trẻ nhất thế giới (56% dân số dưới 30 tuổi) tổng mức chi tiêu của người tiêu dùng tại Việt Nam dự kiến sẽ tăng gấp đôi và đạt xấp xỉ 173 tỷ USD vào năm 2020. Điều đó sẽ kéo theo tốc độ tăng trưởng của thị trường các sản phẩm tiêu dùng nhanh tại Việt Nam trung bình khoảng 20%/năm, vượt qua những thị trường lớn như Ấn Độ, Trung Quốc… Bát nháo thị trường nước rửa chénThị trường hiện đầy rẫy các loại nước rửa chén trôi nổi, không nhãn mác, không thời hạn sử dụng, không ghi rõ thành phần trên bao bì, tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây độc hại cho người dùng
Mỗi ngày, người dân TP HCM và ở các đô thị dễ dàng bắt gặp những chiếc xe máy cà tàng chở nhiều can, thùng nhựa cỡ 5-20 lít chứa đầy nước rửa chén đưa đi bỏ mối cho các quán ăn, nhà hàng, bếp ăn tập thể, bếp ăn cơ quan, xí nghiệp, trường học... Càng rửa... càng dơ Thử đeo bám để tìm gốc gác, chúng tôi ghi nhận nước rửa chén trôi nổi chủ yếu xuất phát từ những hộ sản xuất cá thể ở các quận - huyện ngoại thành hoặc chợ Kim Biên (quận 5, TP HCM) rồi đưa đi tiêu thụ khắp nơi. Giá bán rất rẻ, khoảng 5.000-7.000 đồng/lít và bán sỉ theo can, không hề có nhãn mác hợp quy. “Do không qua quy trình sản xuất, kiểm tra chất lượng đúng tiêu chuẩn, các loại nước rửa chén trôi nổi có tác dụng làm sạch thấp. Bên cạnh đó, nước rửa chén trôi nổi có thể chứa nhiều hóa chất độc hại, ảnh hưởng tới da tay, dư lượng sót lại trên chén bát sẽ gây ra tác hại về sau cho sức khỏe người dùng” - ông Nguyễn Phạm Trường Sơn, Phó Tổng Giám đốc marketing Công ty TNHH SANKA Việt Nam, cho biết.
Nước rửa chén trôi nổi được đưa từ chợ Kim Biên (quận 5, TP HCM) đi bỏ mối nhiều nơi Ảnh: HOÀNG TRIỀU Chuyên gia về chất tẩy rửa, ông Lương Vạn Vinh - Tổng Giám đốc Công ty CP Mỹ Hảo - cảnh báo: “Chỉ cần 1 thùng phuy là có thể sản xuất được nước rửa chén. Nước rửa chén sản xuất “chui”, dùng nguyên liệu trôi nổi giá rẻ và các hóa chất không rõ nguồn gốc, vừa không tẩy rửa sạch chén bát lại còn dễ nhiễm khuẩn, nguy cơ mất an toàn sức khỏe người sử dụng”. Các chuyên gia cho biết hầu hết nước rửa chén tên tuổi trên thị trường có hàm lượng chất hoạt động bề mặt (chất có tác dụng làm sạch chén bát) khoảng 15%. Ngược lại, nước rửa chén không nhãn mác sản xuất “chui” có hàm lượng chất hoạt động bề mặt chỉ ở mức 4%-5%. Đa số người dùng nước rửa chén “dỏm” cứ tưởng được giá rẻ nhưng thực chất đắt hơn hàng chính phẩm, bởi tốn nhiều nước rửa chén nhưng chén bát vẫn không sạch. Ngoài ra, để tạo độ đậm đặc và bọt, người sản xuất dùng loại hóa chất sánh đặc và chất bạo bọt. Những chất này không có tác dụng làm sạch chén bát, ngược lại còn làm chén bát dơ hơn, dễ nhiễm khuẩn hơn. Trong phá đám, ngoài tấn công Theo ông Nguyễn Phạm Trường Sơn, hiện các công ty làm ăn uy tín và có mục tiêu phát triển bền vững đang dần khẳng định vị thế, tái chiếm thị phần vốn từng bị thống trị bởi các tập đoàn nước ngoài. “Nếu biết đặt lợi ích của khách hàng song hành cùng lợi ích của doanh nghiệp, tôi tin chắc doanh nghiệp Việt Nam sẽ sống tốt” - ông Sơn nói. Sản phẩm nước rửa chén của các tập đoàn nước ngoài chiếm khoảng 50% thị trường toàn quốc nhờ chiến dịch quảng cáo “dội bom” trên hầu hết các báo đài, trong khi nước rửa chén của một số công ty Việt Nam chất lượng tốt, giá hợp lý hơn nhưng vẫn khó bán do ít quảng cáo, lại bị hàng trôi nổi cạnh tranh, “phá đám”. Mới đây, các thương hiệu nước rửa chén của Thái Lan tràn qua Việt Nam, chất lượng bình thường nhưng giá bán cao hơn nhiều so với sản phẩm nội địa có thương hiệu. Tình hình đó buộc các công ty trong nước phải đa dạng hóa, làm mới sản phẩm và xây dựng chiến lược giá phù hợp để cạnh tranh. SANKA Việt Nam 1 tháng trước tung nước rửa chén One light ra thị trường toàn quốc, thuộc phân khúc cao cấp và chấp nhận đương đầu cạnh tranh trực tiếp với các sản phẩm nước ngoài bằng giá bán rẻ hơn (từ 4%-8%). “Doanh số khi tung sản phẩm One light ra thị trường đạt 6 tỉ đồng và đang tăng từng ngày. Với chiến lược hợp lý, doanh số One light 6 tháng đầu tăng trưởng 20%/tháng và giữ mức tăng trưởng bình quân 8%/tháng trong 3 năm tiếp theo” - ông Nguyễn Phạm Trường Sơn tiết lộ.
Đe dọa sức khỏe người dùng Luật sư Trần Hải Đức, Đoàn Luật sư TP HCM, cho rằng việc sản phẩm tẩy rửa, nước rửa chén bát “bẩn” phân phối rộng rãi ra thị trường, cần xem lại hiệu quả quản lý của các lực lượng chức năng. “Lực lượng chức năng phải tăng cường kiểm tra, nếu phát hiện cơ sở sản xuất nước rửa chén hoạt động chui, làm ra sản phẩm kém chất lượng thì xử lý nghiêm và đưa lên phương tiện truyền thông để người tiêu dùng tẩy chay” - luật sư Đức kiến nghị. Theo đại diện Hội Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam, để các sản phẩm “bẩn” này ra thị trường cũng đồng nghĩa sức khỏe, quyền lợi người tiêu dùng bị đe dọa. Các quán ăn, bếp ăn, nhà hàng sử dụng nước rửa chén “bẩn” là coi thường sức khỏe khách hàng nên cũng phải bị lên án. |