Chemwin là phần mềm vẽ công thức hoá học, các phản ứng hoá học và các dụng cụ thí nghiêm trong hoá học khá thông dụng của Bio-Rad Laboratories. So với phần mềm đàn anh trong lĩnh vực vẽ công thức khác như ChemOffice thì Chemwin còn thiếu nhiều tính năng, nhưng cũng đủ để các bạn sử dụng ở mức độ phổ thông. ChemWindow v6.0 có thư viện hình vẽ khoảng 4500 chất hữu cơ, dược phẩm với tên thông thường và tên thương mại, thư viện hình vẽ các dụng cụ thuỷ tinh, các ký hiệu trong công nghệ hóa học. Do đó Chemwin 6.0 là công cụ hỗ trợ đắc lực cho các bạn muốn soạn thảo cấu trúc và các quá trình hoá học. Điểm nổi bật của Chemwin 6.0 là việc vẽ các phân tử rất dễ dàng, nhanh chóng và gọn nhẹ không kém so với khi dùng các phần mềm khác. Các hình vẽ có dung lượng không lớn nên bạn có thể cắt dán các hình ảnh này sang MS Word, MS PowerPoint… mà không làm tăng dung lượng các file này lên đáng kể. Tuy nhiên, chương trình này đòi hỏi phải có máy in mới chạy được. Nếu máy tính của bạn chưa cài máy in thì bạn phải cài một máy in ảo mặc định trong máy tính.  Các bước cài đặt máy in ảo như sau: Start/Control Panel / Printers / Add a printer, sau đó chọn một máy in mặc định Sau khi cài máy in, bạn có thể dùng được Chemwin rồi đó. Với bản Portable thì bạn chỉ cần Unzip bản tải về vào ổ bất kỳ trên máy tính, sau đó vào thư mục Chemwin/Bin chọn file Chemwin để khởi động chương trình. Cách sử dụng cũng khá đơn giản, các bạn chỉ cần vào các thanh công cụ phía trên chương trình, rồi dùng chuột lựa chọn các tiện ích có trong đó rồi vẽ trên ô như hình sau. Sau khi vẽ xong cấu trúc hoặc hình vẽ, bạn chỉ việc copy hình đó vào Microsoft Word là bạn đã có được một hình vẽ vừa ý, bạn có thể tùy chỉnh độ lớn của hình trong Chemwin hoặc trong MS Word Như chúng ta đã biết, đối với môn hóa học, rất nhiều công thức hóa học, phản ứng hóa học rất khó soạn thảo và vẽ, đặc biệt là đối với các chất hóa hữu cơ như benzen, các enzim, este…. Vì thế, hãy cùng tìm hiểu kỹ phần mềm, nó sẽ giúp ích chúng ta rất nhiều trong vấn đề này. Trước hết, để bắt đầu sử dụng phần mềm chúng ta vào start/All Program/ACDLABS 10.0/ChemSketch (đây là khung làm việc chính): Có hai khung làm việc khác nhau của phần mềm là: Structure: vẽ, thiết kế, xây dựng các công thức phân tử, cấu trúc với nhiều liên kết, cấu trúc cho sẵn. Draw: tự vẽ với những công cụ đồ họa như hình vuông, tròn,… 1. Draw Trong phần này có đầy đủ các công cụ để vẽ các đối tượng như: đường thẳng, cung tròn, đường ziczac, hình vuông, tròn, chữ nhật, viết chữ, ghi chú,… Với những công cụ này, chúng ta có thể tự vẽ các hình đơn giản: vuông, tròn, đường ziczac, … Sau khi vẽ xong, có thể chỉnh sửa với các công cụ phía trên menu, như dịch chuyển điểm mút, xoay hình, căn chỉnh hình… Ví dụ, chúng ta cần vẽ một phân tử benzen có vòng tròn bên trong, bắt đầu, chọn công cụ Polyline Tiếp tục, chọn công cụ Ellipse Như vậy, đã có một vòng benzen có nhân khá đẹp. 2. Structure: đây là phần quan trọng của phần mềm. + Chức năng chủ yếu của thanh công cụ bên trái là vẽ, chỉnh sửa các ký hiệu nguyên tố trong bảng hệ thống tuần hoàn với số oxi hóa cao nhất hoặc hợp chất mà nguyên tố lựa chọn có số oxi hóa cao nhất. Ví dụ khi bạn lựa chọn C thì hợp chất được vẽ sẽ là CH4. + Thanh công cụ cấu trúc bên trên chủ yếu thể hiện các cách vẽ các liên kết, góc xoay, dấu, cân bằng, tính toán trong công thức cấu tạo hoặc phản ứng hóa học. Ví dụ: Viết phản ứng A+ B --> C+D và tính toán các thông số liên quan. Đối với, thanh công cụ bên phải mang đến một thư viện các gốc hay các công thức tiêu biểu đã được thiết kế sẵn trong máy. Chỉ cần lựa chọn chúng cho mục đích vẽ của bạn. Đặc biệt, để có thể lựa chọn được nhiều gốc, lựa chọn nút Bây giờ, chúng ta sẽ làm một ví dụ cụ thể để có thể hiểu rõ hơn về phần mềm này. Ví dụ: Vẽ công thức hóa học sau Các bước thực hiện để vẽ công thức cấu tạo trên 1. Lựa chọn đồng thời chức năng draw normal và carbon. Nhắp chuột vào màn hình làm việc được công thức CH4 2. Nhắp đúp chuột vào công thức vừa mới tạo ta được công thức cấu tạo 3. Chọn một trong hai đoạn của công thức cấu tạo (- CH3). Vừa nhắp chuột vừa kéo công thức mới được vẽ có dạng H3C-CH2 - CH3 4. Chọn Oxygen trên thanh công cụ vẽ nguyên tố chọn đoạn (–CH3 ) và nhắp chuột ta được công thức 5. 5. Từ công thức 5 ta đưa chuột vào nối đơn và nhắp chuột tại vị trí lựa chọn sẽ xuất hiện nối đôi. Công thức cấu tạo 6. 6. Dùng 7. Chọn nguyên tố F từ thanh công cụ vẽ nguyên tử và nhắp chuột vào vị trí cần liên kết. Ta được công thức mong muốn. Đặc biệt, chúng ta cũng có thể xem bảng hệ thống tuần hoàn các nguyên tố hóa học bằng cách: lựa chọn nút Rất nhiều công thức phức tạp sẽ được tìm thấy trong phần Template Hay: - Và chúng ta có thể nhìn thấy bất kỳ chất nào đó trong không gian 3D bằng cách, sau khi đã có một chất hóa học trong khung làm việc như C6H5-CH3, lựa chọn nút 3D Viewer Phân tử axit glutamic HOOC-CH2CH2CH(NH2)-COOH ở dạng 3D: Glutamic Acid (Glu) Thầy cô và các bạn hãy tìm hiểu thêm về phần mềm này để xây dựng được nhiều công thức cấu tạo, cấu trúc hóa học của các chất,… |
