Quản trị sản xuất là gì? Vai trò của quản trị sản xuất đối với doanh nghiệp ra sao? Sau khi đọc qua bài viết này bạn sẽ hiểu được tại sao các doanh nghiệp hiện nay đều áp dụng quản trị sản xuất cho doanh nghiệp của mình.  Trước đây, quản trị sản xuất thường được hiểu là một quá trình sản xuất vật chất, sản của nó là hữu hình. Tuy nhiên trong những năm gần đây, phạm vi của quản trị sản xuất được mở rộng hơn. Quản trị sản xuất hay còn có tên gọi tiếng Anh là Production Management. Nó là tổng hợp quá trình hoạch định, tổ chức triển khai và kiểm tra hệ thống sản xuất của doanh nghiệp, trong đó yếu tố trung tâm là quản trị quá trình biến đổi nhằm chuyển hóa các yếu tố đầu vào thành các yếu tố đầu ra nhằm thực hiện những mục tiêu định trước. Đồng thời tổ chức thực hiện, phối hợp với chúng để chuyển hóa ra thành những sản phẩm vật chất – dịch vụ có hiệu quả vượt trội, đáp ứng lợi ích hoặc mục đích sử dụng của con người. Nói một cách đơn giản hơn thì quản trị sản xuất là một tập hợp các hoạt động bao gồm: lập kế hoạch, điều phối, giám sát, kiểm soát và ra quyết định liên quan đến nguồn lực và đầu ra của một quá trình sản xuất. Điều này kết hợp giữa 6 yếu tố chính là tiền tệ, con người, vật liệu, máy móc, thị trường và phương pháp. Quản trị sản xuất có mục tiêu tổng quát là bảo đảm cung cấp đầu ra cho doanh nghiệp trên cơ sở khai thác có hiệu quả nhất các nguồn lực của doanh nghiệp đồng thời thỏa mãn tốt nhất nhu cầu của khách hàng. Để đạt được mục tiêu này, quản trị sản xuất và tác nghiệp có những mục tiêu cụ thể sau: Chất lượng sản phẩm được quyết định bởi nhu cầu của khách hàng, các bộ phận kỹ thuật và thiết kế có nhiệm vụ chuyển các yêu cẩu của khách hàng thành các thông số kỹ thuật của sản phẩm. Các thông số kỹ thuật này được chuyển thành các mục tiêu mà bộ phận sản xuất của một tổ chức có thể đo lường và đạt được. Chất lượng cuối cùng của sản phẩm được xác định và cần phải duy trì sự cân bằng hợp lý giữa chất lượng sản phẩm và chi phí sản phẩm Quản trị sản xuất phải đảm bảo rằng doanh nghiệp của mình đang sản xuất các sản phẩm và dịch vụ với số lượng phù hợp theo nhu cầu của thị trường. Nếu như nhu cầu sử dụng ít mà sản lượng sản phẩm lại nhiều hơn sẽ gây ra tình trạng tắc nghẽn vốn tồn kho. Ngược lại nếu như cầu sử dụng nhiều mà sản lượng lại ít thì sẽ gây ra sự thiếu hụt. Vì vậy việc quyết định số lượng phù hợp là vô cùng cần thiết. Chi phí sản xuất được xác định trước khi sản xuất bất kỳ sản phẩm nào. Quy trình sản xuất phải được thực hiện trong giới hạn các chi phí sản xuất đã được xác định trước. Giữ khoảng cách chênh lệch giữa chi phí tiêu chuẩn và chi phí sản xuất thực tế ở mức tối thiểu cũng là nhiệm vụ trọng tâm của quản trị sản xuất. Tiến độ quy trình là thước đo để xác định hiệu quả của sản xuất. Tuy nhiên vẫn còn nhiều yếu tố gây ảnh hưởng đến tiến độ này, như thiếu nhân lực, chậm trễ trong việc cung cấp nguyên liệu, máy móc hỏng hóc,… Tất cả yếu tố này sẽ ảnh hưởng xấu đến việc hoàn thành sản phẩm đúng thời hạn. Lúc này quản trị sản xuất phải lên kế hoạch cho các hoạt động khác nhau liên quan đến sản xuất. Ngoài ra, trong trường hợp tìm thấy bất kỳ sự sai lệch nào; tất cả các biện pháp sửa chữa khắc phục cần thiết được đội ngũ quản lý sản xuất để loại bỏ những sai lệch đó. Điều này tạo điều kiện cho việc giữ thời gian sản xuất tổng thể ở mức tối thiểu. Bên cạnh đó, mục tiêu của quản trị sản xuất cũng bao gồm việc cung cấp đầy đủ nhân lực; kiểm tra chất lượng và tiêu chuẩn của thiết bị và máy móc; xem xét sự sẵn có của nguyên vật liệu đúng thời hạn và đảm bảo các thông số kỹ thuật như chất lượng, kích thước, hình dạng, màu sắc… Quy trình quản trị sản xuất cũng được chia thành nhiều bước, nhiều khâu chuẩn bị khác nhau. Qúa trình này được bắt đầu từ khâu chuẩn bị sản xuất đến khi thực hiện và kiểm soát quá trình sản xuất hàng hóa. Đây là bước đầu tiên nằm trong quy trình của quản trị sản xuất. Để giúp các dự báo đưa ra có tính chính xác và nhanh chóng thì doanh nghiệp phải tiến hành nghiên cứu thị trường, tìm kiếm sản phẩm phù hợp để sản xuất, sản xuất với số lượng bao nhiêu là đủ? Cần sản xuất vào thời điểm nào,… Tiếp theo là cần xác định những yếu tố đầu vào như máy móc thiết bị, yêu cầu kỹ thuật, quy trình thực hiện,… Mỗi loại sản phẩm sẽ cần đến những phương pháp và quy trình sản xuất khác nhau. Vì vậy, doanh nghiệp cần phải thiết kế thật nhanh chóng, đáp ứng nhu cầu và tạo lợi thế cạnh tranh phù hợp với những tài nguyên mình đang có. Các hoạt động về nghiên cứu và thiết kế sản phẩm sẽ được thực hiện bởi một bộ phận riêng chuyên thiết kế. Tuy nhiên công việc này cũng cần có sự tham gia và điều phối của các chuyên viên, các cán bộ quản lý,… Mỗi doanh nghiệp muốn thành công thì phải xác định được đúng đắn năng lực sản xuất của mình. Lúc này mới có thể đáp ứng được nhu cầu sản xuất và nắm bắt được tiềm năng trên thị trường. Quy trình này giúp doanh nghiệp xác định quy mô, công suất chuyền sản xuất,… việc xác định được đúng năng lực sản xuất không những giúp tiết kiệm chi phí mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất sau này. Định vị là việc lựa chọn địa điểm, vùng phân bố để đảm bảo cho các mục tiêu trong chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp. Định vị doanh nghiệp còn tạo ra những lợi thế cạnh tranh trong tương lai. Muốn xác định được vị trí của mình thì bạn cần phân tích được những yếu tố từ môi trường xung quanh đã tác động như thế nào đến doanh nghiệp của mình, từ đó đưa ra giải pháp khắc phục phù hợp. Bố trí sản xuất là việc xác định phương án trong bố trí phần mặt bằng sản xuất, máy móc phù hợp với dây chuyền sản xuất để quản lý tốt chất lượng sản phẩm, đạt hiệu quả cao khi vận hành. Sử dụng trực quan kinh nghiệp là phương pháp bố trí sản xuất được các doanh nghiệp áp dụng nhiều. Cùng với đó là sự kết hợp những chương trình phần mềm máy tính công nghệ cao giúp xác định cũng như lựa chọn được phương pháp bố trí tối ưu nhất. Hoạt động này dựa trên việc xác định kế hoạch trong nhu cầu quản lý sản xuất để từ đó lên kế hoạch về lao động, nguồn lực tương ứng với máy móc, nguyên vật liệu,… Việc này sẽ làm cho quá trình sản xuất được diễn ra liền mạch với mức chi phí bỏ qua thấp nhất. Điều độ trong sản xuất là toàn bộ hoạt động xây dựng trong lịch trình sản xuất, điều phối công việc theo thời gian cho từng người, từng tổ, từng nhóm. Hơn nữa cũng phải sắp xếp thứ tự các đầu công việc nào cần làm trước, công việc nào làm sau để hoàn thành đúng tiến độ sản xuất của doanh nghiệp. Đó là kiểm soát hệ thống chất lượng hệ thống sản xuất và quản trị hàng tồn kho. Hai nội dung này khá quan trọng vì nếu dự trữ không hợp lý sẽ làm cho vốn bị tồn đọng, ảnh hưởng đến quá trình sản xuất. Còn quản lý chất lượng với mục đích mỗi sản phẩm được sản xuất ra đều có chất lượng tốt, phù hợp với mong đợi của mọi khách hàng. >>> Xem thêm: Phần mềm quản lý sản xuất MES Quản trị sản xuất (tiếng Anh: Production Management) là tổng hợp các hoạt động xây dựng hệ thống sản xuất và quản trị quá trình sử dụng các yếu tố đầu vào để tạo thành các sản phẩm, dịch vụ đầu ra.
Hình minh hoạ (Nguồn: indiaeducation) Khái niệm Quản trị sản xuất trong tiếng Anh được gọi là production management. Quản trị sản xuất là tổng hợp các hoạt động xây dựng hệ thống sản xuất và quản trị quá trình sử dụng các yếu tố đầu vào để tạo thành các sản phẩm, dịch vụ đầu ra theo yêu cầu của khách hàng nhằm thực hiện các mục tiêu phát triển doanh nghiệp đã xác định. Nội dung Bao gồm 2 nội dung chính: - Thiết kế và xây dựng hệ thống sản xuất - Quản trị quá trình sản xuất Mục tiêuMục tiêu chủ yếu của quản trị sản xuất Quản trị sản xuất có mục tiêu tổng quát là bảo đảm cung cấp đầu ra cho doanh nghiệp trên cơ sở khai thác có hiệu quả nhất các nguồn lực của doanh nghiệp đồng thời thỏa mãn tốt nhất nhu cầu của khách hàng. Để đạt được mục tiêu chung nhất này, quản trị sản xuất và tác nghiệp có những mục tiêu cụ thể sau: - Cung cấp sản phẩm Quản trị sản xuất phải sản xuất, cung cấp sản phẩm cho khách hàng theo đúng chủng loại, số lượng với tiêu chuẩn chất lượng và thời gian phù hợp. - Góp phần tạo ra và duy trì lợi thế cạnh tranh Là lợi thế cạnh tranh là ưu thế vượt trội của doanh nghiệp trước các đối thủ cạnh tranh trong việc đáp ứng cầu về sản phẩm, dịch vụ. Là các ưu thế về giá, chất lượng và sự khác biệt hóa sản phẩm, tốc độ cung ứng và khả năng đa dạng hóa sản phẩm. + Để có ưu thế về giá cần: Chi phí kinh doanh bình quân trên một đơn vị sản xuất càng nhỏ, càng có lợi thế và ngược lại. Sản xuất đóng vai trò quan trọng với việc giảm chi phí kinh doanh sản xuất sản phẩm. Chính sách giá cả hợp lí: bộ phận Marketing có trách nhiệm đối với vấn đề này. + Để có ưu thế về chất lượng cần Có khả năng tạo ra nhiều mức chất lượng sản phẩm: Khâu thiết kế và sản xuất đóng vai trò quan trọng đối với việc tạo ra dải chất lượng càng rộng càng tốt. Có khả năng tạo ra sản phẩm có chất lượng phù hợp với thị trường: khâu marketing đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện đúng thị hiếu của người tiêu dùng để bộ phận sản xuất đáp ứng. + Để có ưu thế về tốc độ cung ứng, cần Khả năng nắm bắt nhu cầu người tiêu dùng càng nhanh càng tốt: Tính năng động, nhạy bén và hiệu quả của hoạt động marketing quyết định điều này. Khả năng biến ý tưởng thành sản phẩm cụ thể nhanh chóng: điều này chủ yếu liên quan đến bộ phận nghiên cứu và phát triển và bộ phận sản xuất. - Tạo ra tính linh hoạt cao trong trong đáp ứng cầu Cơ cấu sản xuất thích ứng với sự thay đổi của cầu. Nắm bắt và chủ động thay đổi để đáp ứng nhu cầu khách hàng. - Đảm bảo tính hiệu quả trong việc tạo ra các sản phẩm, dịch vụ Tính hiệu quả của lĩnh vực sản xuất biểu hiện chủ yếu ở mối quan hệ giữa kết quả và hao phí nguồn lực hoặc sự tiết kiệm nguồn lực khi sản xuất sản phẩm. (Tài liệu tham khảo: Tài liệu Quản trị các đối tượng bên trong doanh nghiệp, ĐH Kinh tế Quốc dân) |
