1.1. Khái niệm chung về sinh sản
- Sinh sản là quá trình tạo ra những cá thể mới, bảo đảm sự phát triển liên tục của loài
- Các hình thức sinh sản: Sinh sản vô tính và sinh sản hữu tính
Ví dụ: sinh sản ở động vật và sinh sản ở thực vật
1.2. Sinh sản vô tính ở thực vật
- Sinh sản vô tính là hình thức sinh sản không có sự hợp nhất của giao tử đực và giao tử cái, con cái giống nhau và giống cây mẹ
- Cơ sở của sinh sản vô tính là quá trình nguyên phân
- Sinh sản bằng bào tử
-
Là hình thức sinh sản mà cơ thể mới được phát triển từ bào tử, bào tử lại hình thành trong túi bào tử từ thể bào tử.
-
Ví dụ: Rêu, dương xỉ...
-
Các giai đoạn của sinh sản bằng bào tử:
c. Sinh sản sinh dưỡng
- Cơ thể mới được hình thành từ một bộ phận (thân, lá, rễ) của cơ thể mẹ.
- Các hình thức sinh sản sinh dưỡng:
* Sinh sản sinh dưỡng tự nhiên:Thân bò, thân rễ, thân củ, lá....
* Sinh sản sinh dưỡng nhân tạo: Nhân giống vô tính
- Ví dụ: Nuôi cấy mô ở thực vật
1.3. Phương pháp nhân giống vô tính
- Giâm cành là hình thức cắt từ thân, nhánh hay từ đoạn thân có chồi ngọn.
- Nơi vết cắt sẽ mọc ra một khối tế bào không chuyên hóa gọi là mô sẹo (callus), sau đó các rễ bất định mọc ra từ mô sẹo này.
b. Chiết cành
Quy trình chiết cành
c. Ghép chồi và ghép cành
- Một chồi cành hay một cành nhỏ từ một cây này có thể được ghép lên một cây khác của các loài có quan hệ họ hàng gần hay các thứ khác nhau của cùng một loài. Ghép cây phải thực hiện lúc cây còn non. Cây cho hệ thống rễ được gọi là gốc ghép (stock), cành hay chồi ghép được gọi là cành ghép (scion). Ghép có thể kết hợp được chất lượng tốt giữa cành ghép và gốc ghép.
- Quy trình ghép chồi
d. Nuôi cấy tế bào và mô thực vật
- Lấy các tế bào từ các phần khác nhau của cơ thể thực vật (củ, lá, đỉnh sinh trưởng, bao phấn, túi phôi…)
- Nuôi cấy trong môi trường dinh dưỡng thích hợp (in vitro) để tạo cây con
- Các thao tác phải được thực hiện trong điều kiện vô trùng
- Cơ sở khoa học là tính toàn năng của tế bào
- Quy trình nuôi cấy mô
1.4. Vai trò của sinh sản vô tính
- Đối với đời sống thực vật
- Giúp cho sự tồn tại và phát triển của loài
- Đối với con người
- Tăng hiệu quả kinh tế nông nghiệp
- Tạo giống cây sạch bệnh
- Duy trì được tính trạng tốt
- Nhân nhanh giống cây trồng
- Phục chế các giống cây quý hiếm
2. Luyện tập Bài 41 Sinh học 11 2.1. Trắc nghiệm Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Sinh học 11 Bài 41 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
-
Câu 1:
Trong thiên nhiên cây tre sinh sản bằng:
-
A.
Rễ phụ
-
B.
Lóng
-
C.
Thân rễ
-
D.
Thân bò
-
Câu 2:
Sinh sản bào tử có ở những ngành thực vật nào?
-
A.
Rêu, hạt trần
-
B.
Rêu, quyết
-
C.
Quyết, hạt kín
-
D.
Quyết, hạt trần
-
Câu 3:
Sinh sản vô tính là:
-
A.
Tạo ra cây con giống cây mẹ, có sự kết hợp giữa giao tử đực và cái.
-
B.
Tạo ra cây con giống cây mẹ, không có sự kết hợp giữa giao tử đực và cái.
-
C.
Tạo ra cây con giống bố mẹ, có sự kết hợp giữa giao tử đực và cái.
-
D.
Tạo ra cây con mang những tính trạng giống và khác cây mẹ, không có sự kết hợp giữa giao tử đực và cái.
Câu 3-Câu 5: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online
2.2. Bài tập SGK Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Sinh học 11 Bài 41 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Bài tập 1 trang 91 SBT Sinh học 11
Bài tập 2 trang 91 SBT Sinh học 11
Bài tập 3 trang 91 SBT Sinh học 11
Bài tập 4 trang 91 SBT Sinh học 11
Bài tập 1 trang 92 SBT Sinh học 11
Bài tập 2 trang 92 SBT Sinh học 11
Bài tập 5 trang 93 SBT Sinh học 11
Bài tập 1 trang 159 SGK Sinh học 11 NC
Bài tập 2 trang 159 SGK Sinh học 11 NC
Bài tập 3 trang 159 SGK Sinh học 11 NC
Bài tập 4 trang 159 SGK Sinh học 11 NC
Bài tập 5 trang 159 SGK Sinh học 11 NC
3. Hỏi đáp Bài 41 Sinh học 11 Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Sinh học HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
Câu 1: Sinh sản vô tính là hình thức sinh sản - A. cần 2 cá thể
- C. có sự hợp nhất giữa giao tử đực và giao tử cái
- D. chỉ cần giao tử cái
Câu 2: Trong hình thức sinh sản sinh dưỡng tự nhiên, câu con có thể được tạo ra từ những bộ phận nào sau đây của cây mẹ? 1- Lá 2- Hoa 3- Hạt 4- Rễ 5- Thân 6- Củ 7- Căn hành 8- Thân củ - A. 1, 2, 6, 8
- B. 3, 4, 5, 6, 7, 8
- C. 1, 2, 4, 5, 6, 7, 8
Câu 3: Xét các ngành thực vật sau: Sinh sản bằng bao tử có ở - A. (1) và (2)
- B. (1) và (4)
- D. (3) và (4)
Câu 4: Muốn ghép cành đạt hiệu quả cao thì phải cắt bỏ hết lá ở cành ghép. Mục đích chính của việc cắt bỏ hết lá là để: - B. Tránh gió mưa làm bay cành ghép
- C. Loại bỏ sâu bệnh trên cành ghép
- D. Tiết kiệm chất dinh dưỡng cung cấp cho lá
Câu 5: Sinh sản vô tính ở thực vật là cây non được sinh ra mang đặc tính - A. giống cây mẹ, có sự kết hợp giữa giao tử đực và giao tử cái
- C. giống bố mẹ, có sự kết hợp giữa giao tử đực và giao tử cái
- D. giống và khác cây mẹ, không có sự kết hợp giữa giao tử đực và giao tử cái
Câu 6: Trong các phương pháp sau, phương pháp nhân giống vô tính nào có hiệu quả nhất hiện nay? - A. Gieo từ hạt
- B. Chiết cành
- D. Giâm cành
Câu 7: Xét các đặc điểm sau: - Cá thể sống độc lập, đơn lẻ vẫn có thể tạo ra con cháu. Vì vậy, có lợi trong trường hợp mật độ quần thể thấp
- Tạo ra các cá thể thích nghi tốt với môi trường sống ổn định, ít biến động, nhờ vậy quần thể phát triển nhanh
- Tạo ra các cá thể mới giống nhau và giống cá thể mẹ về các đặc điểm di truyền
- Tạo ra số lượng con cháu giống trong một thời gian ngắn
- Cho phép tăng hiệu suất sinh sản vì không phải tiêu tốn năng lượng cho việc tạo giao tử và thụ tinh
- Tạo ra thế hệ con cháu giống nhau về mặt di truyền nên có lợi thế khi điều kiện sống thay đổi
Sinh sản vô tính có những đặc điểm nào? - A. (1), (2), (3), (4) và (6)
- B. (3) và (5)
- C. (1) và (2)
Câu 8: Khi nói về ưu điểm của phương pháp nuôi cấy mô, phát biểu nào sau đây sai? - A. Nhân nhanh số lượng cây giống lớn
- B. Phục chế được các giống cây quý
- C. Duy trì các tính trạng tốt của cây mẹ
Câu 9: Trong thiên nhiên cây tre có thể sinh sản bằng - A. rễ phụ
- B. lóng
- D. thân bò
Câu 10: Hình thức sinh sản của cây dương xỉ là sinh sản - B. phân đôi
- C. dinh dưỡng
- D. hữu tính
Câu 11: Sinh sản bằng bao tử là tạo ra thế hệ mới từ Câu 12: Sinh sản bằng bào tử có ở những ngành thực vật nào sau đây? - A. Rêu, hạt trần
- C. Quyết, hạt trần
- D. Quyết, hạt trần
Câu 13: Bào tử ở thực vật mang bộ nhiễm sắc thể (NST) - A. lưỡng bội và hình thành cây đơn bội
- B. đơn bội và hình thành cây lưỡng bội
- C. đơn bội và hình thành cây đơn bội
Câu 14: Trong phương pháp nhân giống bằng cành ghép, người ta buộc chặt cành ghép vào gốc ghép nhằm những mục đích nào sau đây? - Dòng mạch gỗ dễ dàng vận chuyển từ gốc ghép lên cành ghép
- Cành ghép không bị rơi
- Cành ghép dễ ra rễ
- Nước di chuyển từ gốc ghép lên cành ghép không bị chảy ra ngoài
- Nhanh chóng hình thành cây mới
- A. 1, 2, 3, 4, 5
- B. 1, 3, 4, 5
- D. 2, 3, 5
Câu 15: Đặc điểm của bào tử là tạo được: - A. nhiều cá thể của một thế hệ, được phát tán chỉ nhờ nước, đảm bảo mở rộng vùng phân bố của loài.
- B. ít cá thể của một thế hệ, được phát tán nhờ gió, nước, đảm bảo mở rộng vùng phân bố của loài.
- C. ít cá thể của một thế hệ, được phát tán chỉ nhờ gió, đảm bảo mở rộng vùng phân bố của loài.
Câu 16: Có bao nhiêu phát biểu đúng trong các phát biểu dưới đây khi nói về lợi ích của cây mọc từ cành chiết so với cây mọc từ hạt? - Đặc tính di truyển giống cây mẹ
- Cây con dễ chăm sóc
- Cùng lúc tạo được nhiều cây con từ một cây mẹ
- Có rễ ngay trên cây mẹ nên các cây on mọc từ cành chiết dễ thích nghi với môi trường biến đổi
- Thời gian thu hoạch sớm
Câu 17: Trong sinh sản sinh dưỡng ở thực vật, cây mới được tạo ra - B. chỉ từ rễ của cây
- C. chỉ từ một phần thân của cây
- D. chỉ từ lá của cây
Câu 18: Để nhân giống cây ăn quả lâu năm người ta thường chiết cành vì - A. cây con dễ trồng và ít công chăm sóc
- B. phương pháp này giúp nhân giống nhanh và nhiều
- C. phương pháp này giúp tránh được sâu bệnh gây hại
Câu 19: Đặc điểm không thuộc sinh sản vô tính là - A. cơ thể con sinh ra hoàn toàn giống nhau và giống cơ thể mẹ ban đầu
- C. tạo ra số lượng lớn con cháu trong một thời gian ngắn
- D. tạo ra các cá thể thích nghi tốt với môi trường sống ổn định
Câu 20: Từ một tế bào hoặc mô thực vật có thể nuôi cấy để phát triển thành một cây hoàn chỉnh là nhờ đặc tính nào của tế bào thực vật? - B. Phân hóa
- C. Chuyên hóa cao
- D. Tự dưỡng
Xem đáp án
| 
