Bác sĩ Trương Hữu Khanh: Chỉ số CT và chuyện bệnh nặng, bệnh nhẹKhi xét nghiệm PCR, kết quả dương tính thường kèm với một chỉ số gọi là "CT", hiểu đơn giản, là chỉ số phản ánh lượng virus SARS-CoV-2 trong người mình nhiều hay ít
Chỉ số CT sẽ giúp bác sĩ đánh giá được người đó có thể đang ở giai đoạn nào của bệnh, khả năng lây bệnh cho người khác cao hay thấp. Một điều mà nhiều người quan tâm nữa là CT có ảnh hưởng đến độ nặng của bệnh không? Có thể có, có thể không, tùy người. CT là chu kỳ tìm virus. Có thể hiểu nôm na như sau: khi làm PCR để "bắt" con SARS-CoV-2, nếu virus trong người đó nhiều quá, chỉ cần làm vài chu kỳ là tìm được rồi, thì chỉ số CT (số chu kỳ) sẽ thấp; ngược lại, nếu tìm hoài qua nhiều chu kỳ mới thấy thì CT cao, đồng nghĩa trong cơ thể người đó ít virus.  Chuyển bệnh nhân Covid-19 đi cấp cứu trong đêm Ảnh: HUẾ XUÂN Thường chia làm 3 nhóm: CT dưới 20, CT từ 20 đến 29, CT≥ 30. CT dưới 20 là mốc cần thận trọng, nhất là ở đối tượng nguy cơ như người lớn tuổi, có bệnh nền. Nhóm này mà CT đang thấp như vậy thì có khả năng trở nặng cao, nên tốt nhất là đi bệnh viện, nếu còn ở nhà chưa kịp đi thì phải được theo dõi chặt chẽ. Cũng có người CT thấp nhưng lại thấy... khỏe re, thường gặp nhất ở người trẻ tuổi, sức khỏe tốt. Điều này cũng bình thường, có thể trong người nhiều virus nhưng hệ miễn dịch tốt, kiểm soát được nên không bệnh nặng. Ngược lại, CT trên 20 mà người lớn tuổi, bệnh nền thì vẫn có nguy cơ trở nặng. CT≥ 30 là một trong các tiêu chuẩn để một F0 có thể xuất viện, vì virus ít đến mức đó thì rất khó lây, CT> 33 thì không lây nổi nữa. Nhưng không phải vì thế mà một người chưa từng xét nghiệm, nay làm PCR thấy CT≥ 30 là vội mừng. Đó vẫn có thể là trường hợp mới bệnh. Tải lượng virus diễn tiến theo một đường parabol, ban đầu chỉ số CT cao rồi giảm dần (virus ít rồi nhiều lên dần), sau khi qua giai đoạn toàn phát thì CT tăng dần trở lại. Nếu chủ quan mà không tự cách ly, coi chừng ngày mai chỉ số CT giảm đi mà không hay và sẽ lây cho người khác rất dữ. Nên tự cách ly và tiếp tục xét nghiệm sau vài ngày. CT tăng hay âm tính thì đúng là người đang khỏe lại, ngược lại, CT giảm thì chắc chắn là trường hợp mới bệnh. Vì vậy, CT bao nhiêu thì điều quan trọng nhất vẫn là theo dõi các triệu chứng. F0 xuất viện có chỉ số CT≥ 30 nên tự cách ly tiếp một thời gian theo hướng dẫn. Hiểu đúng về số CT cao hay thấp khi test PCRBác sĩ Trương Hữu Khanh, cố vấn Khối Nhiễm - Thần kinh, Bệnh viện Nhi Đồng 1 (TP HCM), trả lời thắc mắc của bạn đọc Báo Người Lao Động.
Bạn đọc hỏi: Tôi test PCR, kết quả test ghi chỉ số CT23, vậy là thế nào? CT là chu kỳ tìm virus. Có thể hiểu nôm na là khi làm PCR để "bắt" con SARS-CoV-2, nếu virus trong người đó nhiều quá, chỉ cần làm vài chu kỳ là tìm được rồi, thì chỉ số CT (số chu kỳ) sẽ thấp; ngược lại, nếu tìm hoài qua nhiều chu kỳ mới thấy thì CT cao, đồng nghĩa trong cơ thể người đó ít virus. Chỉ số CT sẽ giúp bác sĩ đánh giá được người đó có thể đang ở giai đoạn nào của bệnh, khả năng lây bệnh cho người khác cao hay thấp. Lấy mẫu xét nghiệm Covid-19 tại Trạm y tế phường 12, quận 11, TP HCM (ảnh minh họa). Ảnh: HOÀNG TRIỀU Với các chủng trước, chỉ số CT còn giúp đánh giá khả năng người đó sẽ phát triển bệnh nặng hay nhẹ, tuy nhiên với chủng Delta thì sau một thời gian theo dõi, người ta nhận thấy chỉ số CT không phản ánh việc bệnh nặng hay nhẹ nữa. Vì vậy, nếu như bạn là người trẻ, khỏe, đã tiêm đủ vắc-xin và là ca không triệu chứng hoặc chỉ có những triệu chứng thông thường thì CT cao hay thấp không quan trọng. CT 23 cũng là mức trung bình, có thể bạn đang trong giai đoạn giữa của căn bệnh, cần cách ly nghiêm túc để đừng lây cho người khác. Chừng nào CT>30 thì khả năng lây sẽ giảm thấp, CT>33 thì hầu như khó lây. Bạn đọc hỏi: F0 không có triệu chứng 34 ngày test nhanh âm tính thì cần bao lâu để sinh hoạt bình thường? Ngay lúc này bạn đã có thể đi làm, sinh hoạt lại bình thường rồi. Thường là với thời gian đó bạn đã âm tính từ lâu nhưng vì không test nên không biết. |
