CHUYỂN ĐỘNG TRÒN ĐỀU Show
I. Định nghĩa 1. Chuyển động tròn Chuyển động tròn là chuyển động có quỹ đạo là một đường tròn.  2. Tốc độ trung bình trong chuyển động tròn Tốc độ trung bình của chuyển động tròn là đại lượng đo bằng thương số giữa độ dài cung tròn mà vật đi được và thời gian đi hết cung tròn đó. 3. Chuyển động tròn đều Chuyển động tròn đều là chuyển động có quỹ đạo tròn và có tốc độ trung bình không đổi. II. Tốc độ dài và tốc độ góc 1. Tốc độ dài Gọi \(\Delta s\) là độ dài cung tròn mà vật đi được từ điểm M đến M' trong khoảng thời gian \(\Delta t\). Thương số\(v=\frac{\Delta s}{\Delta t}\) được gọi là tốc độ dài của vật tại điểm M. Trong chuyển động tròn đều tốc độ dài của vật không đổi. 2. Vectơ vận tốc trong chuyển động tròn đều Vectơ vận tốc \(\overrightarrow{v}=\frac{\overrightarrow{\Delta s}}{\Delta t}\) có:
3. Tốc độ góc, chu kì, tần số a. Tốc độ góc Tốc độ góc của chuyển động tròn là là đại lượng đo bằng góc mà bán kính OM quét được trong một đơn vị thời gian. Tốc độ góc của chuyển động tròn đều là một đại lượng không đổi. \(\omega=\frac{\Delta\alpha}{\Delta t}\) Đơn vị: radian trên giây (rad/s) b. Chu kì Chu kì \(T\) của chuyển động tròn đều là thời gian để vật đi được một vòng. \(T=\frac{2\pi}{\omega}\) Đơn vị: giây (s) c. Tần số Tần số \(f\) của chuyển động tròn đều là số vòng mà vật đi được trong một giây. \(f=\frac{1}{T}\) Đơn vị: Vòng trên giây hoặc Héc (Hz) d. Công thức liên hệ giữa tốc độ dài và tốc độ góc \(v=\omega.r\) Trong đó, \(r\) là bán kính quỹ đạo của chuyển động. III. Gia tốc hướng tâm 1. Hướng của véc tơ gia tốc Trong chuyển động tròn đều, vận tốc tuy có độ lớn không đổi nhưng hướng luôn thay đổi, nên chuyển động này có gia tốc. Gia tốc trong chuyển động tròn đều luôn hướng vào tâm của quỹ đạo nên gọi là gia tốc hướng tâm. 2. Độ lớn của gia tốc hướng
tâm Chuyển động tròn đều là nội dung thường gặp trong các bài kiểm tra Vật lý. Vậy để hiểu rõ hơn về chuyển động tròn đều và cách giải các dạng bài tập về kiến thức này, các em hãy theo dõi bài viết sau của Team Marathon Education. Xem thêm
Chuyển động tròn và tốc độ trung bình trong chuyển động trònChuyển động tròn được định nghĩa là chuyển động có quỹ đạo là một đường tròn. Ví dụ: Chuyển động của một cabin trong trò chơi đu quay. Công thức tính tốc độ trung bình trong chuyển động tròn: v_{tb}=\frac{\Delta s}{\Delta t} >>> Xem thêm: Lý Thuyết Lý 10: Chuyển Động Cơ Và Bài Tập Minh Họa Chuyển động tròn đều là gì?Chuyển động tròn đều được định nghĩa là chuyển động có quỹ đạo tròn và tốc độ trung bình trên mọi cung tròn là như nhau. Ví dụ: Chuyển động đều của đầu kim giờ trong đồng hồ. >>> Xem thêm: Lý Thuyết Lý 10: Chuyển Động Thẳng Biến Đổi Đều Các đại lượng trong chuyển động tròn đềuTốc độ dài (Vận tốc)Tốc độ dài trong chuyển động tròn đều Gọi Δs là độ dài cung tròn mà vật di chuyển được trong khoảng thời gian rất ngắn. Ta có công thức tính tốc độ dài của vật là: v=\frac{\Delta s}{\Delta t} Trong chuyển động tròn đều tốc độ dài của vật có độ lớn luôn không đổi. >>> Xem thêm: Thế Năng Là Gì? Công Thức Tính Thế Năng Trọng Trường Và Thế Năng Đàn Hồi Vectơ vận tốc trong chuyển động tròn đều \begin{aligned} &\small\text{Xét một cung tròn có độ dài rất nhỏ (có thể xem như là một đoạn thẳng) có vectơ }\Delta\vec{s} \text{ để chỉ quãng }\\ &\small\text{đường đi được và chỉ hướng chuyển động. } \Delta\vec{s} \text{ được gọi là vectơ độ dời.}\\ &\small\text{Vì } \Delta\vec{s} \text{ phương với tiếp tuyến với đường tròn quỹ đạo tại M, }\Delta\vec{v} \text{ và }\Delta\vec{s} \text{ cùng phương với nhau nên }\vec{v}\\ &\small\text{cũng nằm dọc theo tiếp tuyến tại M. Từ đó, ta có thể thấy được vectơ vận tốc }\vec{v} \text{ trong chuyển động}\\ &\small\text{tròn đều luôn có phương tiếp tuyến với đường tròn quỹ đạo.} \end{aligned} Công thức tính vận tốc trong chuyển động tròn đều: \vec{v}=\frac{\Delta\vec{s}}{\Delta t} Đối với chuyển động tròn đều, vecto vận tốc có phương luôn luôn thay đổi. Tốc độ góc Tốc độ góc của chuyển động tròn đều được định nghĩa là đại lượng đo bằng góc mà bán kính OM quét được trong một đơn vị thời gian và đây là đại lượng không đổi. Công thức tính tốc độ góc: ω=\frac{\Delta α}{\Delta t} Trong đó:
Chu kỳChu kì T là thời gian để vật di chuyển hết một vòng. Đơn vị đo là giây (s). Tần sốTần số f là số vòng mà vật di chuyển được trong 1 giây. Đơn vị đo của f là vòng/s hoặc Hec (Hz). Công thức liên hệ giữa tốc độ dài và tốc độ gócTrong đó:
>>> Xem thêm: Lý Thuyết Tính Tương Đối Của Chuyển Động Và Bài Tập Minh Họa Gia tốc hướng tâm trong chuyển động tròn đềuTrong chuyển động tròn đều, vận tốc luôn duy trì ổn định nhưng hướng lại thay đổi. Vì vậy, chuyển động này sẽ sinh ra gia tốc. Gia tốc luôn hướng vào tâm của quỹ đạo nên được gọi là gia tốc hướng tâm. Công thức tính gia tốc hướng tâm a_{ht}=\frac{v^2}{r}=r\omega^2 Trong đó:
Bài tập minh họa về chuyển động tròn đềuBài tập 1: Một máy gia tốc chuyển động tròn đều trên quỹ đạo có r = 1m. Thời gian máy gia tốc quay hết 5 vòng là 5.10-7s. Hãy tính vận tốc, tốc độ góc và gia tốc hướng tâm của máy. Hướng dẫn giải: \begin{aligned} &T=\frac{t}{N}=\frac{5.10^{-7}}{5}=10^{-7}s\\ &\omega=\frac{2\pi}{T}=2\pi.10^{7}\ rad/s\\ &v=r.\omega=2\pi.10^7\ m/s\\ &a_{ht}=\omega^2.r=4\pi^2.10^{14}\ m/s^2 \end{aligned} Bài tập 2: Một xe bán tải nhỏ chuyển động đều có đường kính của bánh xe là 80cm. Tính tần số, tốc độ góc và chu kì của đầu van xe. Hướng dẫn giải: Vận tốc xe bằng tốc độ dài: v = 10 m/s Tốc độ góc là: ω = v.r = 12.5 (rad/s) Chu kì là: T = 2πω = 0.5 (s) Tần số là: f = 1T = 2 (vòng/s) Bài tập 3: Một con quay chuyển động tròn đều quanh một trục có tâm là O, với vận tốc là 300 vòng/phút.
Hướng dẫn giải: \begin{aligned} &f=300 \ vòng/phút=5 \ vòng/s\\ &1)\ \omega=2\pi f=10\pi\ rad/s\\ &T=\frac{1}{f}=0,2s\\ &2) \ v=r\omega=0,1.10\pi=3,14\ m/s\\ &a_{ht}=\frac{v^2}{r}=98,7\ m/s^2 \end{aligned} THÔNG TIN ĐĂNG KÝ HỌC THỬ Học livestream trực tuyến Toán - Lý - Hóa - Văn - Anh - Sinh bứt phá điểm số 2022 – 2023 tại Marathon EducationMarathon Education là nền tảng học livestream trực tuyến Toán - Lý - Hóa - Văn - Anh - Sinh uy tín và chất lượng hàng đầu Việt Nam dành cho học sinh từ lớp 8 đến lớp 12. Với nội dung chương trình giảng dạy bám sát chương trình của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Marathon Education sẽ giúp các em lấy lại căn bản, bứt phá điểm số và nâng cao thành tích học tập. Tại Marathon, các em sẽ được giảng dạy bởi các thầy cô thuộc TOP 1% giáo viên dạy giỏi toàn quốc. Các thầy cô đều có học vị từ Thạc Sĩ trở lên với hơn 10 năm kinh nghiệm giảng dạy và có nhiều thành tích xuất sắc trong giáo dục. Bằng phương pháp dạy sáng tạo, gần gũi, các thầy cô sẽ giúp các em tiếp thu kiến thức một cách nhanh chóng và dễ dàng. Marathon Education còn có đội ngũ cố vấn học tập chuyên môn luôn theo sát quá trình học tập của các em, hỗ trợ các em giải đáp mọi thắc mắc trong quá trình học tập và cá nhân hóa lộ trình học tập của mình. Với ứng dụng tích hợp thông tin dữ liệu cùng nền tảng công nghệ, mỗi lớp học của Marathon Education luôn đảm bảo đường truyền ổn định chống giật/lag tối đa với chất lượng hình ảnh và âm thanh tốt nhất. Nhờ nền tảng học livestream trực tuyến mô phỏng lớp học offline, các em có thể tương tác trực tiếp với giáo viên dễ dàng như khi học tại trường. Khi trở thành học viên tại Marathon Education, các em còn nhận được các sổ tay Toán – Lý – Hóa “siêu xịn” tổng hợp toàn bộ công thức và nội dung môn học được biên soạn chi tiết, kỹ lưỡng và chỉn chu giúp các em học tập và ghi nhớ kiến thức dễ dàng hơn. Marathon Education cam kết đầu ra 8+ hoặc ít nhất tăng 3 điểm cho học viên. Nếu không đạt điểm số như cam kết, Marathon sẽ hoàn trả các em 100% học phí. Các em hãy nhanh tay đăng ký học livestream trực tuyến Toán – Lý – Hóa – Văn lớp 8 – lớp 12 năm học 2022 – 2023 tại Marathon Education ngay hôm nay để được hưởng mức học phí siêu ưu đãi lên đến 39% giảm từ 699K chỉ còn 399K. Các khóa học online tại Marathon EducationHy vọng những chia sẻ của Team Marathon Education về lý thuyết chuyển động tròn đều và cách giải bài tập có thể giúp các em ôn luyện lại kiến thức phần này. Việc thường xuyên làm bài tập và ghi chú những nội dung quan trọng sẽ giúp các em học môn Lý tốt hơn. Chúc các em học tập vui vẻ và đạt được nhiều thành tích cao trong trường lớp! |
