(Ngày Nay) - Nền khoa bảng Việt Nam bắt đầu từ năm 1075 với khoa thi Tam thường của triều Lý. Tuy nhiên, ai là vị trạng nguyên đầu tiên của nền khoa cử Việt Nam vẫn còn là một ẩn số đối với nhiều người.
Giải thích Theo sách Đại Việt sử ký toàn thư, năm 1075 dưới thời vua Lý Nhân Tông, triều đình tổ chức tuyển Minh kinh bác học và thi Nho học tam trường. Đây là khoa thi đầu tiên trong lịch sử khoa bảng Việt Nam. "Lê Văn Thịnh trúng tuyển, cho vào hầu vua học", sách viết.
Giải thích Lê Văn Thịnh ở xã Chi Nhị, tổng Đại Lải, huyện Gia Bình, nay là làng Bảo Tháp, xã Đông Cứu, huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh.
Giải thích Thông tin về năm sinh, năm mất của ông không được ghi rõ ràng. Theo bản cảo của Hàn lâm Lễ Viện sĩ Đông Các điện, đại học sĩ Lê Tung (soạn tháng 1/1470), Lê Văn Thịnh sinh năm 1050. Chiếu theo đó, khi đỗ Trạng nguyên, Lê Văn Thịnh đã 25 tuổi.
Giải thích Theo Đại Việt sử ký toàn thư, năm 1084 Lê Văn Thịnh khi ấy là Thị lang bộ binh đã được vua sai đến trại Vĩnh Bình cùng người Tống bàn việc cương giới. Trước đó, khi được vua hỏi ý kiến về việc định biên giới, Lê Văn Thịnh đã trả lời rằng: "Việc dùng binh đao để đòi đất là bất đắc dĩ, xin bệ hạ cho phái đoàn khác lên biên giới thương thuyết". Tài liệu của Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh có ghi lại cuộc thương thảo giữa Trạng nguyên họ Lê và nhà Tống. Theo đó, Lê Văn Thịnh đã nói với sứ giả nhà Tống rằng: "Đã là đất thì phải có chủ, các viên quan được triều đình nhà Lý giao cho giữ đất để bảo vệ biên thùy mà đem nộp cho nhà Tống rồi lại trốn đi thì đất ấy đích thực là vật ăn trộm. Việc này luật pháp Đại Việt không những không cho phép mà còn làm dơ bẩn sổ sách của vua quan nhà Tống vì đã nhập nhầm phần đất do thổ dân ăn trộm". Sứ thần nhà Tống cứng họng trước lý lẽ sắc bén, cách trả lời cứng cỏi của Lê Văn Thịnh. "Nhà Tống trả lại cho ta 6 huyện 3 động", sách Đại Việt sử ký toàn thư ghi lại kết quả cuộc định biên giới giữa đại diện Đại Việt là Thị lang bộ binh Lê Văn Thịnh và người Tống.
Giải thích Sau khi lập công lớn này, năm 1085 Lê Văn Thịnh được vua phong làm Thái sư.
Giải thích Sách Đại Việt sử ký toàn thư ghi lại vụ án năm 1096 Lê Văn Thịnh mưu làm phản: "Bấy giờ vua ra hồ Dâm Đàm (tức hồ Tây, Hà Nội), ngự trên thuyền nhỏ xem đánh cá. Chợt có mây mù nổi lên, trong đám mù nghe có tiếng thuyền bơi đến, tiếng mái chèo rào rào, vua lấy giáo ném. Chốc lát mây mù tan, thấy trong thuyền có con hổ, mọi người sợ tái mặt, nói việc nguy rồi. Người đánh cá là Mạc Thận quăng lưới trùm lên con hổ, thì ra là Thái sư Lê Văn Thịnh... Trước đấy Văn Thịnh có gia nô người nước Đại Lý có phép thuật kỳ lạ, cho nên mượn thuật ấy toan làm chuyện thí nghịch". Vụ án trên hồ Dâm Đàm được người đời bàn luận. Nhiều thuyết cho rằng, Lê Văn Thịnh bị hàm oan do vương tôn triều Lý ghen tị với ân sủng vua ban cho vị Thái sư ngoại tộc nên ngấm ngầm hãm hại. Giới sử học Việt Nam trong hội thảo khoa học đánh giá lại sự kiện lịch sử năm 1096 trên hồ Dâm Đàm cũng cho rằng, Lê Văn Thịnh không mưu đồ giết vua. Ông bị dựng chuyện hãm hại do đại diện cho giới Nho học đưa ra những ý tưởng cải cách kinh tế, xã hội làm ảnh hưởng quyền lợi của giới tăng lữ, quý tộc. Trước đó, là người đứng đầu bá quan văn võ thời bấy giờ, Thái sư Lê Văn Thịnh đã quân sư cho vua Lý Nhân Tông thực hiện việc đổi mới đất nước như: tổ chức thi tuyển người vào Hàn lâm viện; định các chùa trong nước làm 3 hạng, cho quan văn tham gia vào việc quản lý; định các chức văn võ, quan hầu vua và các chức tạp lưu; định sổ ruộng thu tô... Những cải cách này có lợi cho nhân dân nhưng đụng chạm đến nhiều nhóm lợi ích trong triều nên Lê Văn Thịnh bị thù ghét.
Giải thích Thái sư Lê Văn Thịnh mắc phải tội mưu phản giết vua, theo luật lẽ ra ông bị xử tử, tru di tam tộc như lịch sử sau này lặp lại với vụ án Lệ Chi viên của quan đại thần Nguyễn Trãi. Tuy nhiên, vua Lý Nhân Tông nghĩ ông là đại thần có công giúp đỡ và tin sùng đạo Phật nên tha tội chết, xử đày lên trại đầu Thao Giang.
Giải thích Ở tuổi 60 bị đày lên miền gió chướng, không rõ Lê Văn Thịnh sống được bao lâu nhưng đến khi mất ông được đưa về quê chôn cất. Người dân vùng Bảo Tháp (xã Đông Cứu, huyện Gia Bình, Bắc Ninh) đã lập đền thờ Trạng nguyên đầu tiên của lịch sử khoa bảng Việt Nam, một Thái sư có nhiều công trạng.
Giải thích Theo tài liệu của Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh, hàng năm nhân dân trong vùng tổ chức lễ hội vào ngày 7 tháng giêng (âm lịch) để tưởng nhớ công ơn Trạng nguyên Lê Văn Thịnh. Cứ 3 năm hội sẽ được mở lớn để 10 đình rước kiệu, bài vị của quan trạng lên đình cả là đền Lê Văn Thịnh.
 (Ngày Nay) - Trong khuôn khổ Ngày hội khởi nghiệp quốc gia của học sinh, sinh viên lần thứ IV diễn ra tại Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải (cơ sở 2 Vĩnh Phúc), sáng 27/3, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã tổ chức phiên đối thoại “Chính sách thúc đẩy phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp cho học sinh, sinh viên – vai trò của nhà trường, doanh nghiệp, quỹ đầu tư và địa phương”. (Ngày Nay) - Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Phạm Bình Minh vừa ký các quyết định tặng Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ cho các cá nhân đã có thành tích xuất sắc trong phong trào Doanh nhân trẻ Việt Nam, Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu năm 2021. (Ngày Nay) - Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 27/3 cho biết, Kiev sẽ kiên định lập trường của mình về chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ trong vòng đàm phán hòa bình sắp tới với Nga tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ. (Ngày Nay) - Tối Chủ nhật vừa qua, các nhà chức trách Thượng Hải đã bất ngờ ra lệnh phong tỏa một vùng rộng lớn của thành phố từ đầu tuần này để ngăn chặn một đợt bùng phát COVID-19 mới. (Ngày Nay) - Ngày 27/03, Nestlé MILO đồng hành cùng ‘Ngày chạy Olympic vì sức khỏe toàn dân’ do Sở Văn hóa và Thể thao TP. Hồ Chí Minh tổ chức với mục đích khuyến khích và phát động phong trào toàn dân luyện tập thể thao, rèn luyện sức khỏe. Sự kiện diễn ra tại đường Lê Duẩn (Quận 1), thu hút sự tham gia sôi nổi của 30.000 người. (Ngày Nay) - Trưa 27/3, Ban tổ chức Ngày hội khinh khí cầu “Hà Nội muôn màu” cho biết, do thời tiết (gió Đông Bắc cấp 3 có kèm mưa) nên dịch vụ trải nghiệm bay trên khinh khí cầu tại khu vực vườn nhãn Long Biên tạm dừng phục vụ từ 10 giờ ngày 27/3/2022 để đảm bảo an toàn cho du khách. Ban tổ chức cũng bày tỏ mong muốn nhận được sự đồng cảm của khách. Trang tin Bloomberg dẫn nghiên cứu mới đăng tải trên tạp chí y khoa Lancet ngày 26/3 cho biết, người nhiễm cùng lúc virus SARS-CoV-2 gây bệnh COVID-19 và virus cúm có nguy cơ tử vong cao gấp đôi, trong khi nguy cơ phải thở máy tăng gấp 4 lần. (Ngày Nay) - Sáng 28/3, ông Trần Thành, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Cư Pơng, huyện Krông Búk, tỉnh Đắk Lắk cho biết, trên địa bàn xã vừa xảy ra vụ đuối nước thương tâm khiến ba chị em ruột tử vong. (Ngày Nay) - Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, ngày 28/3, không khí lạnh tiếp tục ảnh hưởng đến các nơi khác ở Trung Trung Bộ. Do ảnh hưởng của không khí lạnh nên vùng núi Bắc Bộ, Bắc và Trung Trung Bộ có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có mưa vừa, mưa to; trong mưa dông có khả năng xảy ra lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh. (Ngày Nay) - Ngân hàng TNHH MTV Shinhan Việt Nam (“Ngân hàng Shinhan Việt Nam”) chính thức công bố quyết định bổ nhiệm ông Kang Gew Won vào vị trí Tổng giám đốc. |
