Phép so sánh thường được sử dụng phổ biến trong đời sống và văn học vì sự đơn giản, dễ hiểu và dễ liên tưởng. Hãy cùng muahangdambao.com khám phá phép so sánh là gì và các kiến thức liên quan trong bài viết sau đây nhé! Show So sánh là gì?Theo định nghĩa so sánh lớp 6, đây là biện pháp đối chiếu giữa các sự vật, sự việc, hiện tượng có nét tương đồng để tăng thêm tính gợi hình, gợi cảm và sự lôi cuốn trong diễn đạt. So sánh là sự đối chiếu giữa các sự vật có nét tương đồngDựa trên khái niệm so sánh là gì cho ví dụ cụ thể như sau: “Trẻ em như búp trên cành Biết ăn, biết ngủ, biết học hành là ngoan”. (Trẻ con – Hồ Chí Minh) Trong câu thơ trên, “trẻ em như búp trên cành” là phép so sánh được sử dụng để nhấn mạnh sự non nớt, yếu đuối và cần được bao bọc, chăm sóc của trẻ em. Tác dụng biện pháp so sánh là gì?
Cấu tạo của phép so sánhPhép so sánh thường bao gồm 2 vế chính như sau: Vế A: Sự vật được so sánh
Vế B: Sự vật dùng để so sánh
Ví dụ: “Công cha như núi Thái Sơn Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra”. Chúng ta hãy cùng theo dõi phân tích cấu tạo của phép so sánh trong câu ca dao trên ở bảng bên dưới nhé!
Các loại so sánh chínhSo sánh ngang bằngLà hình thức so sánh giữa các sự vật, sự việc, hiện tượng có sự tương đồng với nhau. Bên cạnh việc tìm kiếm sự giống nhau, hình thức này còn giúp người đọc/người nghe dễ hình dung và dễ hiểu hơn về các sự vật, sự việc, hiện tượng. Từ so sánh: như, là, tựa, tựa như, giống, giống như,… So sánh ngang bằng giữa hai sự vậtVí dụ:
So sánh không ngang bằngSo sánh không bằng là hình thức đối chiếu giữa các sự vật, sự việc, hiện tượng trong mối quan hệ không tương đồng để làm nổi bật cái còn lại. Từ so sánh: kém, kém hơn, chẳng bằng, không bằng, khác,… So sánh không ngang bằng giữa hai sự vậtVí dụ:
“Con đi trăm núi ngàn khe Chưa bằng muôn nỗi tái tê lòng bầm”. (Bầm ơi! – Tố Hữu)
(Vượt thác – Võ Quảng) Lưu ý khi sử dụng phép so sánhĐể vận dụng hiệu quả phép so sánh, chúng ta cần nắm được sự khác nhau giữa so sánh tu từ và so sánh thông thường. Trong đó,
Ví dụ: Quả cam ăn ngon hơn quả táo.
Ví dụ: “Vườn ai mướt quá xanh như ngọc Lá trúc che ngang mặt chữ điền”. (Đây thôn Vĩ Dạ – Hàn Mặc Tử) Qua bài viết trên đây chắc hẳn các bạn đã hiểu thế nào là so sánh đúng không? Chúc các bạn vận dụng thành công phép so sánh trong học tập và cuộc sống qua những chia sẻ thú vị này!
Trong 4 biện pháp tu từ nhân hóa, ẩn dụ, so sánh và hoán dụ trong chương trình ngữ văn lớp 6 thì biện pháp so sánh được xem là dễ nhận biết và sử dụng hơn so với các tu từ còn lại. So sánh là biện pháp nghệ thuật quen thuộc và được sử dụng trong văn thơ, đặc biệt ca dao tục ngữ. So sáng rất gần gũi và thân quen với mỗi người dân. Vậy So sánh là gì, tác dụng của biện pháp ra áo. Mời bạn đọc quan tâm theo dõi bài viết dưới đây để có câu trả lời. So sánh là đối chiếu sự vật, sự việc này với sự vật, sự việc khác có nét tương đồng đê làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt. Có thể thấy so sánh là một trong 4 biện pháp tu từ rất phổ biến trong văn học và được sử dụng rộng rãi. Chúng ta có thể dễ dàng bắt gặp biện pháp tu từ này. Ví dụ: “ Trẻ em như búp trên cành Biết ăn ngủ biết học hành là ngoan”. (Hồ Chí Minh) Trẻ em được so sánh như búp trên cành vì có nét tương đồng đều non, trẻ. “Công cha như núi Thái Sơn Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra”. (Ca dao) Công cha được so sánh với núi Thái Sơn, nghĩa mẹ được so sánh với nước trong nguồn. Công cha, nghĩa mẹ và núi Thái Sơn, nước trong nguồn có nét tương đồng là: to lớn, nhiều. Cấu tạo của phép so sánhTừ khái niệm biện pháp So sánh là gì trên đây, chúng ta cùng tìm hiểu về những dấu hiệu và đặc điểm của biện pháp so sánh. Thông thường mô hình cấu tạo đầy đủ của một phép so sánh gồm có: Vế A (nêu tên sự vật sự việc được so sánh) Vế B (nêu tên sự vật sự việc dùng để so sánh với sự vật sự việc được so sánh ở vế A). Từ ngữ chỉ phương diện so sánh Từ ngữ chỉ ý so sánh (gọi tắt là từ so sánh). Ví dụ: “ Công cha như núi ngất trời Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển Đông Núi cao biển rộng mênh mông Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi”! (Ca dao) Trong đoạn ca dao trên thì vế A là công cha, nghĩa mẹ được so sánh với vế B là núi ngất trời, nước ở ngoài biển Đông bằng từ so sánh như. Công cha nghĩa mẹ đều có sự tương đồng với núi ngất trời và nước ở ngoài biển Đông mênh mông rộng lớn cho thấy ý nghĩa của cha mẹ là to lớn. “ Cày đồng đang buổi ban trưa Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày.” (Ca dao) Vế A là Mồ hôi, vế B là mưa ruộng cày. Từ so sáng là như. Mồ hôi rơi nhiều như mưa ngoài rộng cho thấy sự vất vả của việc làm ruộng. Tuy nhiên trên thực tế, mô hình có thể thay đổi ít nhiều: Các từ ngữ chỉ phương diện so sánh và từ ngữ chỉ ý so sánh (gọi tắt là từ so sánh) có thể lược bớt. Vế B có thể được đảo lên trước vế A. Ví dụ: “Như trẻ mọc thẳng, con người không chịu khuất”. (Thép Mới). Như loài kiến, con người nên cố gắng chăm chỉ. Các kiểu so sánhĐối với biện pháp tu tù so sánh có hai kiểu so sánh là so sánh ngang bằng và so sánh không ngang bằng. – So sánh ngang bằng là kiểu so sánh các sự vật, sự việc, hiện tượng có sự tương đồng với nhau. Mục đích ngoài tìm sự giống nhau còn là để thể hiện sự hình ảnh hóa các bộ phận hay đặc điểm nào đó của sự vật giúp người nghe, người đọc dễ hiểu. Thông thường trong so sánh ngang bằng có các từ so sánh ngang bằng: như, y như, tựa như, giống như, giống, là…. Một số ví dụ về so sánh ngang bằng: “Anh em như thể tay chân” “ Trên trời mây trắng như bông Ở giữa cánh đồng bông trắng như mây”. Chậm như rùa. Trắng như bông. Ngang như cua. Đen như mực. Khỏe như voi. Nhanh như cắt. – So sánh không ngang bằng là loại so sánh đối chiếu sự vật, hiện tượng trong mối quan hệ hơn kém để làm nổi bật cái còn lại. Các từ so sánh hơn kém: hơn, kém, hơn là, kém hơn, kém gì… Ví dụ về so sánh không ngang bằng như sau: “Con đi trăm núi ngàn khe Chưa bằng muôn nỗi tái tê lòng bầm Con đi đánh giặc mười năm Chưa bằng khó nhọc đời bầm sáu mươi”. (Tố Hữu) “Những ngôi sao thức ngoài kia Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con”. (Ca dao) “Bóng Bác cao lồng lộng Ấm hơn ngọn lửa hồng’. (Minh Huệ) Tác dụng của biện pháp tu từ so sánhSo sánh là một trong bốn biện pháp tu từ và thường được sử dụng trong thơ ca văn học. So sánh có tác dụng gợi hình, giúp cho việc mô tả sự việc, sự vật được cụ thể, sinh động hơn. Tác dụng gợi cảm giúp biểu hiện tư tưởng, tình cảm sâu sắc. Ví dụ tính gợi hình của phép so sánh thể hiện qua đoạn thơ sau: “ Quê hương tôi có con sông xanh biếc Nước gương trong soi tóc những hàng tre. Tâm hồn tôi là những buổi trưa hè. Tỏa nắng xuống dòng sông lấp lánh”. Trên đây là phần giải đáp thắc mắc của chúng tôi về vấn đề: so sánh là gì. Nếu trong quá trình nghiên cứu tìm hiểu và giải quyết vấn đề còn điều gì mà bạn đọc thắc mắc hay quan tâm bạn có thể liên hệ chúng tôi qua tổng đài tư vấn pháp luật để được hỗ trợ. |