Bài 35. Các tác dụng của dòng điện xoay chiều - đo cường độ và hiệu điện thế xoay chiềuI - TÁC DỤNG CỦA DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU  - Hiện tượng xảy ra trong mỗi thí nghiệm: + Bóng đèn nóng sáng : Tác dụng nhiệt. +Bút thử điện sáng : Tác dụng quang. +Đinh sắt bị hút vào đầu ống dây : Tác dụng từ. II - TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU + Khi sử dụng dòng điện một chiều không đổi, nếu lúc đầu cực N của thanh nam châm bị hút, thì sau khi đổi chiều dòng điện, nó sẽ bị đẩy là ngược lại. + Nếu thay bằng dòng điện xoay chiều, cực N của thanh nam châm lần lượt bị hút, đẩy vì dòng điện luân phiên đổi chiều. 2. Kết luận Khi dòng điện đổi chiều thì lực từ của dòng điện tác dụng lên nam châm cũng đổi chiều. III - ĐO CƯỜNG ĐỘ DÒNG ĐIỆN VÀ HIỆU ĐIỆN THẾ CỦA MẠCH ĐIỆN XOAY CHIỀU Dùng vôn kế và ampe kế' một chiều có kí hiệu DC (hay -) để đo hiệu điện thế ở hai cực của nguồn điện một chiều và cường độ dòng điện trong mạch điện. 2. Kết luận Đo hiệu điện thế và cường độ của dòng điện xoay chiều bằng vôn kế và ampe kế có kí hiệu là AC (hay ~). Kết quả đo không thay đổi khi ta đổi chỗ hai chốt của phích cắm vào ổ lấy điện. Các số đo này chỉ giá trị hiệu dụng của hiệu điện thế xoay chiều và cường độ dòng điện xoay chiều. Dòng điện xoay chiều có cường độ hiệu dụng 3A khi chạy qua một dây dẫn tỏa ra một nhiệt lượng bằng nhiệt lượng khi cho dòng điện một chiều có cường độ 3A chạy qua dây dẫn đó trong cùng một thời gian. Thông thường, cường độ và hiệu điện thế hiệu dụng của dòng điện xoay chiều được gọi tắt là cường độ và hiệu điện thế của dòng điện xoay chiều. III VẬN DỤNG C1. Một bóng đèn có ghi 6V - 3W. Lần lượt mắc vào một mạch điện một chiều và mạch điện xoay chiều có cùng hiệu điện thế 6V. Trường hợp nào đèn sáng hơn? Tại sao? Hướng dẫn Cả hai trường hợp đèn đều sáng như nhau, vì đều được mắc vào hiệu điện thế 6V. C2. Đặt một nam châm điện A có dòng điện xoay chiều chạy qua trước một cuộn dây dẫn kín B như hình 35.6. Sau khi công tắc K đóng thì trong cuộn dây dẫn B có xuất hiện dòng điện cảm ứng không? Tại sao? Hướng dẫn Sau khi công tắc K đóng thì trong cuộn dây dẫn B có xuất hiện dòng điện cảm ứng. Vì dòng điện xoay chiều chạy vào cuộn A của thanh nam châm điện và tạo ra một từ trường biến đổi. Các đường sức từ của từ trường trên xuyên qua tiết diện S của cuộn dây B biến đổi, do đó cuộn dây B xuất hiện dòng điện cảm ứng. * Dòng điện xoay chiều có các tác dụng nhiệt, quang và từ. * Lực từ đổi chiều khi dòng điện đổi chiều. * Dùng ampe kế hoặc vôn kế xoay chiều có kí hiệu AC (hay ~) để đo các giá trị hiệu dụng của cường độ Và hiệu điện thế xoay chiều. Khi mắc ampe kế và vôn kế xoay chiều vào mạch điện xoay chiều không cần phân biệt chốt của chúng. |
