Hướng dẫn số 23 về thực hiện quy định 76 năm 2024

Một số kết quả, kinh nghiệm thực hiện Quy định 76- QĐ/TW của Bộ Chính trị trong Đảng bộ Quân đội và giải pháp thực hiện thời gian tới

Trước yêu cầu nâng cao chất lượng quản lý và phát huy vai trò của đảng viên, ngày 15-6-2000, Bộ Chính trị (khóa VIII) đã ban hành Quy định 76-QĐ/TW “Về việc đảng viên đang công tác ở các cơ quan, doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp thường xuyên giữ mối liên hệ với chi ủy, đảng ủy cơ sở và gương mẫu thực hiện nghĩa vụ công dân nơi cư trú”. Nhận thức sâu sắc chủ trương của Bộ Chính trị, Thường vụ Đảng ủy Quân sự Trung ương (nay là Quân ủy Trung ương), Tổng cục Chính trị đã kịp thời ban hành Hướng dẫn 576/HD-CT ngày 18-9-2000 về việc cụ thể hóa thực hiện Quy định 76-QĐ/TW trong Đảng bộ Quân đội. Tháng 10 năm 2003, cấp ủy các cấp tiến hành sơ kết 3 năm thực hiện Quy định, đều khẳng định đây là một chủ trương đúng đắn, kịp thời, đảm bảo phát huy trách nhiệm của đảng viên ở nơi cư trú, đồng thời giúp các cấp ủy quản lý đội ngũ đảng viên toàn diện, chặt chẽ hơn. Tuy nhiên, quá trình thực hiện còn bộc lộ một số hạn chế, bất cập. Vì vậy, ngày 01-12-2003, Tổng cục Chính trị tiếp tục ban hành Hướng dẫn 1118/HD-CT chỉ đạo thực hiện thống nhất trong toàn Đảng bộ Quân đội theo đúng tinh thần Quy định 76-QĐ/TW của Bộ Chính trị. Trong đó, làm rõ hơn đối tượng đảng viên thuộc diện giới thiệu và được miễn giới thiệu về thực hiện nghĩa vụ công dân nơi cư trú; trách nhiệm của cấp ủy các cấp và việc phối hợp với cấp ủy địa phương trong quản lý, nhận xét đảng viên, v.v.

Nhằm gắn kết Quy định 76-QĐ/TW với Cuộc vận động học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh (nay là Chỉ thị 03-CT/TW của Bộ chính trị, khóa XI), chấp hành sự chỉ đạo của Tổng cục Chính trị, ngày 23-02-2009, Cục Tổ chức ban hành Công văn 65/CV-TC, hướng dẫn các tổ chức đảng trong Đảng bộ Quân đội lấy nhận xét đảng viên thực hiện Quy định 76-QĐ/TW gắn với thực hiện các tiêu chuẩn về đạo đức, lối sống theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh ở nơi cư trú. Đồng thời, tham mưu cho Quân ủy Trung ương, Tổng cục Chính trị chỉ đạo các cấp ủy, tổ chức đảng trong Đảng bộ Quân đội tổng kết 10 năm thực hiện Hướng dẫn 1118/HD-CT về thực hiện Quy định 76-QĐ/TW gắn với thực hiện các tiêu chuẩn về đạo đức, lối sống của đảng viên theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.

Sau hơn 15 năm thực hiện Quy định của Bộ Chính trị, công tác quản lý và phát huy vai trò của đảng viên trong Đảng bộ Quân đội đạt được kết quả thiết thực. Cấp ủy, tổ chức đảng các cấp trong Đảng bộ Quân đội đã nhận thức đúng chủ trương của Bộ Chính trị, chỉ đạo của Quân ủy Trung ương, hướng dẫn của Tổng cục Chính trị; tổ chức quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc ở đảng bộ, chi bộ. Các cấp ủy đã duy trì có nền nếp việc rà soát, phân loại, giới thiệu đảng viên về giữ mối liên hệ và thực hiện nghĩa vụ công dân ở nơi cư trú. Năm 2003, giới thiệu đảng viên về nơi cư trú đạt 87,49% so với tổng số đảng viên thuộc diện giới thiệu, đến năm 2015 đạt 98,29%. Đại đa số đảng viên diện giới thiệu về nơi cư trú nhận thức đầy đủ, đề cao trách nhiệm, tự giác thực hiện nghĩa vụ công dân; tham gia các cuộc họp do cấp ủy địa phương triệu tập; phát huy tốt vai trò tiền phong, gương mẫu, tích cực vận động gia đình, người thân và nhân dân chấp hành chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, tôn trọng và thực hiện tốt các quy định của địa phương; tích cực tham gia các phong trào, đóng góp ý kiến xây dựng cơ sở chính trị địa phương vững mạnh. Năm 2003, có 71,73% số đảng viên được cấp ủy địa phương nhận xét, đánh giá tốt, năm 2015 tăng lên 99,61%; không có đảng viên vi phạm phải xử lý kỷ luật về trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ công dân nơi cư trú.

Các cấp ủy, chi bộ trong Đảng bộ Quân đội đã chủ động, thống nhất với cấp ủy địa phương về nội dung, phương pháp phối hợp nắm tình hình và lấy nhận xét đảng viên hằng năm, gắn với việc đảng viên thực hiện các tiêu chuẩn về đạo đức, lối sống theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; đã chú trọng trao đổi thông tin hai chiều, giúp cấp uỷ nơi đảng viên công tác và nơi đảng viên cư trú nắm vững tình hình đảng viên; làm tốt việc tổng hợp, thông báo ý kiến nhận xét đảng viên của cấp ủy địa phương nơi đảng viên cư trú, phục vụ cho đánh giá chất lượng đảng viên, xem xét đề bạt, bổ nhiệm, khen thưởng đảng viên. Cơ quan chính trị các đơn vị đã phát huy tốt vai trò tham mưu, giúp cấp ủy chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện Quy định số 76-QĐ/TW và Hướng dẫn của Tổng cục Chính trị; chủ động nắm tình hình, rút kinh nghiệm, hướng dẫn khắc phục hạn chế, thiếu sót; phối hợp chặt chẽ với ủy ban kiểm tra của cấp ủy trong kiểm tra, giải quyết kịp thời những vấn đề nảy sinh; chủ động đề xuất chủ trương, biện pháp lãnh đạo nâng cao chất lượng thực hiện Quy định của Bộ Chính trị. Nhờ thực hiện tốt Quy định 76-QĐ/TW của Bộ Chính trị, những năm qua, các cấp ủy, tổ chức cơ sở đảng trong Đảng bộ Quân đội đã giáo dục, quản lý, đánh giá đội ngũ đảng viên toàn diện, chặt chẽ hơn, góp phần nâng cao chất lượng xây dựng đội ngũ đảng viên và tổ chức cơ sở đảng, từng bước đáp ứng yêu cầu là hạt nhân chính trị, lãnh đạo cơ quan, đơn vị thực hiện nhiệm vụ.

Tuy nhiên, so với yêu cầu đề ra, việc thực hiện Quy định 76-QĐ/TW cũng còn hạn chế, thiếu sót, khuyết điểm cả trong nhận thức, trách nhiệm và tổ chức thực hiện. Nổi lên là, công tác quán triệt, giáo dục, triển khai thực hiện Quy định 76-QĐ/TW, Hướng dẫn của Ban Tổ chức Trung ương và Tổng cục Chính trị ở một số ít chi bộ, đảng bộ chưa sâu, chưa kỹ, nên nhận thức của một số ít đảng viên còn đơn giản, chưa thấy hết ý nghĩa, yêu cầu trong thực hiện Quy định; chưa tích cực tham gia sinh hoạt đảng do cấp ủy địa phương tổ chức; chưa phát huy tốt vai trò, trách nhiệm trong tuyên truyền nhân dân thực hiện nếp sống văn hóa ở khu dân cư và tham gia ý kiến đóng góp giải quyết những vấn đề bức xúc ở địa phương. Một số cấp ủy, chi bộ giới thiệu đảng viên về địa phương thực hiện nghĩa vụ công dân nơi cư trú chưa sát đối tượng theo hướng dẫn; việc theo dõi, đăng ký, quản lý đảng viên chưa chặt chẽ; thiếu chủ động liên hệ với cấp uỷ địa phương nắm tình hình đảng viên; việc kiểm tra, đánh giá đảng viên thực hiện nghĩa vụ công dân nơi cư trú chưa thành nền nếp trong chương trình hoạt động lãnh đạo của cấp uỷ, chi bộ. Hình thức tổ chức, nội dung, thời gian sinh hoạt đảng viên ở nơi cư trú ở một số cấp uỷ, chi bộ địa phương chưa thật chặt chẽ, phù hợp; nhận xét đảng viên còn có biểu hiện nể nang, thiếu sát thực, chưa chủ động thông báo tình hình đảng viên đến cấp ủy nơi đảng viên công tác, v.v. Những hạn chế trên nguyên nhân chính là một số cấp uỷ và một bộ phận đảng viên nhận thức chưa đầy đủ nội dung, yêu cầu trong Quy định của Bộ Chính trị; tổ chức thực hiện còn thiếu sâu sát; coi nhẹ kiểm tra, nắm tình hình đảng viên, sơ kết, tổng kết lãnh đạo thực hiện.

Từ kết quả đạt được, chưa đạt được và nguyên nhân hạn chế, khuyết điểm trên rút ra một số kinh nghiệm sau:

Một là, các cấp uỷ đảng, nhất là cấp ủy cơ sở phải quán triệt sâu sắc mục đích, yêu cầu, nội dung Quy định của Bộ Chính trị, Hướng dẫn của cấp trên, làm cho đảng viên nhận thức đúng đắn, hiểu rõ nhiệm vụ và trách nhiệm của mình ở nơi cư trú; bằng nhiều biện pháp thường xuyên nắm chắc tình hình đảng viên; tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá kết quả, phổ biến kinh nghiệm thực hiện.

Hai là, quản lý chặt chẽ cả số lượng, chất lượng đảng viên ở nơi cư trú; nắm vững những đảng viên tích cực tham gia hoạt động có hiệu quả và những đảng viên chưa tích cực hoặc có khuyết điểm, kịp thời biểu dương đảng viên tốt và kiểm điểm đảng viên chưa thực hiện tốt; thông báo tình hình, kết quả thực hiện để học tập và rút kinh nghiệm chung trong đảng bộ, chi bộ.

Ba là, phối hợp chặt chẽ với cấp ủy địa phương xây dựng và thực hiện tốt quy chế quản lý đảng viên ở nơi cư trú, chú trọng làm tốt việc thông báo tình hình đảng viên, nhận xét đảng viên, thời gian và nội dung sinh hoạt đảng vừa đúng với quy định vừa phù hợp với tình hình thực tiễn của địa phương, tạo điều kiện cho đảng viên tham gia đủ các buổi sinh hoạt, phát huy tinh thần trách nhiệm, gương mẫu thực hiện nghĩa vụ công dân ở nơi cư trú, gắn bó máu thịt với nhân dân.

Để thực hiện tốt công tác xây dựng cấp ủy, tổ chức cơ sở đảng và đội ngũ đảng viên theo tinh thần Nghị Quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ X, việc tiếp tục thực hiện tốt Quy định 76-QĐ/TW của Bộ Chính trị có ý nghĩa rất quan trọng trong công tác quản lý, giáo dục, rèn luyện đảng viên. Do đó, thời gian tới cấp ủy, cơ quan chính trị các cấp nghiên cứu, vận dụng thực hiện tốt một số nội dung chính sau:

1. Đề cao trách nhiệm của cấp uỷ đảng, cơ quan chính trị các cấp trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện Quy định 76-QĐ/TW, gắn với việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, Nghị quyết Trung ương 4 (khoá XI) về xây dựng Đảng. Đồng thời, tiếp tục quán triệt và thực hiện tốt Nghị quyết 147-NQ/ĐU, ngày 04-4-2008 của Đảng ủy Quân sự Trung ương (nay là Quân ủy Trung ương) về nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên trong Quân đội giai đoạn mới; Quy định của Ban Bí thư (khóa XI) về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, chỉ huy, quản lý các cấp trong Quân đội và những điều đảng viên không được làm.

2. Tiếp tục quán triệt, mục đích, yêu cầu, nội dung Quy định 76-QĐ/TW, Hướng dẫn 1118/HD-CT của Tổng cục Chính trị và Công văn 65/CV-TC của Cục Tổ chức về nhận xét đảng viên theo Quy định 76-QĐ/TW gắn với việc thực hiện các tiêu chuẩn về đạo đức, lối sống theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Qua đó, đề cao ý thức, trách nhiệm của đảng viên trong thực hiện nghĩa vụ công dân ở nơi cư trú; vận động gia đình, người thân và nhân dân thực hiện tốt đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, quy định của địa phương. Đồng thời, tích cực tham gia xây dựng đời sống văn hoá ở khu dân cư, gương mẫu thực hiện các tiêu chuẩn về đạo đức, lối sống của đảng viên theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; tham gia đấu tranh phản bác luận điệu xuyên tạc, chống phá của các thế lực thù địch, ngăn ngừa tư tưởng sai trái, lệch lạc, tệ nạn xã hội, mê tín dị đoan ở địa phương.

3. Các cấp ủy, tổ chức cơ sở đảng tăng cường biện pháp tổ chức thực hiện, phân công ủy viên theo dõi, chỉ đạo; quản lý chặt chẽ từng đối tượng đảng viên; phối hợp với cấp ủy địa phương nắm thông tin về đảng viên nơi cư trú; biểu dương những đảng viên thực hiện tốt, chấn chỉnh, rút kinh nghiệm đối với những đảng viên chưa thực hiện tốt hoặc vi phạm quy định ở nơi cư trú. Hằng năm, tiến hành kiểm điểm, đánh giá việc lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện, trên cơ sở đó đề ra các chủ trương, biện pháp lãnh đạo nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện Quy định 76-QĐ/TW trong đảng bộ, chi bộ.

4. Cơ quan chính trị các cấp thực hiện tốt chức năng tham mưu giúp cấp ủy chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra việc giới thiệu đảng viên về nơi cư trú; thực hiện đúng các quy định về việc quản lý, báo cáo, lấy nhận xét, tổng hợp nhận xét đảng viên và giải quyết các sự việc phát sinh. Tăng cường kiểm tra việc thực hiện của các tổ chức đảng; kịp thời rút kinh nghiệm và thông báo kết quả, phổ biến kinh nghiệm thực hiện Quy định 76-QĐ/TW của các tổ chức đảng trong Đảng bộ Quân đội./.