Mặt Trăng bằng bao nhiêu phần Trái Đất?

Nhìn lên bầu trời đêm và đếm các mặt trăng của Trái Đất, bạn chỉ có thể thấy được một mặt trăng, đó là Mặt Trăng của chúng ta. Bạn chú ý rằng "mặt trăng hay "moon" khi viết thường là để chỉ chung các vệ tinh tự nhiên của những hành tinh, còn "Mặt Trăng" hay "The Moon" khi viết in là để chỉ "chị Hằng" của Trái Đất chúng ta. Liệu Trái Đất còn có mặt trăng nào khác ? Những hành tinh trong hệ Mặt Trời có nhiều mặt trăng là chuyện bình thường, hành tinh Mộc có đến 67 mặt trăng và thậm chí hành tinh Hỏa cũng có đến 2 mặt trăng giống tiểu hành tinh.

Mặt Trăng bằng bao nhiêu phần Trái Đất?
Sự hình thành của Mặt Trăng. Credit : NASA/JPL-Caltech.


Câu trả lời chính thức cho câu hỏi ở tựa đề bài viết là Trái Đất chỉ có một mặt trăng duy nhất là Mặt Trăng. Và được tính vào ngày hôm nay.

Trong quá khứ hàng triệu hay hàng tỷ năm trước đây, có thể Trái Đất có nhiều hơn một mặt trăng. Nhiều mặt trăng đã có thể đến với Trái Đất và rời khỏi nó trong suốt quá trình lịch sử lâu dài từ lúc hành tinh xanh được hình thành đến nay.

Những mặt trăng đến rồi đi với hành tinh là chuyện đương nhiên và hoàn toàn có thể xảy ra, nhưng nó đi bằng kiểu nào thì cũng có nhiều kiểu. Thí dụ như mặt trăng Phobos của hành tinh Hỏa đang dần tiến sâu vào bên trong chứ không phải càng đi ra ngoài như Mặt Trăng của Trái Đất, và trong vòng 10 triệu năm tới, Phobos sẽ đâm sầm vào hành tinh Hỏa rồi lúc đó hành tinh đỏ chỉ còn một mặt trăng duy nhất là Deimos.

Và câu chuyện tiếp theo này vẫn có thể xảy ra với Trái Đất trong tương lai. Hành tinh Hải Vương có mặt trăng lớn nhất là Triton, mặt trăng này có quỹ đạo ngược lại với những mặt trăng còn lại của hành tinh này. Điều này cho chúng ta thấy rằng Triton là một thiên thể thuộc vành đai Kepler mà bị Hải Vương tinh bắt cóc vì nó đã to gan dám đi lại gần hành tinh này.

Trong thực tế, Trái Đất đã bắt cóc được một tiểu hành tinh rộng 5 mét có tên gọi là 2006 RH120. Nó có quỹ đạo bay quanh Trái Đất bốn lần trong suốt năm 2006 và 2007 trước khi nó rời khỏi.

Vì thế chúng ta vẫn có thể giả định những sự kiện như thế này từng diễn ra trong quá khứ. Ngoài ra, chúng ta có thể có những mặt trăng nhỏ, nhưng vì quá nhỏ nên khó có thể phát hiện. Các nhà nghiên cứu ước tính có thể tồn tại những tiểu hành tinh nhỏ vài mét xoay quanh quỹ đạo của Trái Đất và ở đó vài trăm năm trước khi bị đẩy đi.

Và cũng có nhiều thiên thể khác tương tác hài hòa với quỹ đạo của Trái Đất một cách lạ lùng, tiểu hành tinh 3753 Cruithne cũng là một trong những kiểu thiên thể này. Quỹ đạo của nó rất là lạ thường, nhưng nó mất đúng 1 năm để quay một vòng xung quanh Mặt Trời. Khi nhìn lên bầu trời, nó sẽ di chuyển như hình móng ngựa và chậm rãi. Kể từ khi tiểu hành tinh Cruithne được phát hiện vào năm 1986, nhiều thiên thể tương tác với Trái Đất như thế cũng được phát hiện.

Tiểu hành tinh 2010 TK7, được biết đến như là trojan của Trái Đất. Nó đi theo Trái Đất để hoàn thành vòng quay quanh Mặt Trời trong một quỹ đạo khá là chính xác.

Nói tóm lại, câu trả lời cho câu hỏi này là : Trái Đất chỉ có một mặt trăng duy nhất là Mặt Trăng và được tính vào ngày hôm nay. Chúng ta có thể có nhiều mặt trăng hơn trong quá khứ và trong tương lai, nhưng hôm nay bạn hãy thưởng thức vẻ đẹp của Mặt Trăng của chúng ta.

Anh Tuấn Nguyễn theo Fraser Cain

Khoảng cách trung bình từ Mặt Trăng đến Trái Đất là 384.403 kilômét. Đường kính Mặt Trăng là 3.476 kilômét.

Từ giữa năm 1969 đến 1972, chương trình Apollo của Hoa Kỳ đã đưa 12 người lên Mặt Trăng, người đầu tiên là Neil Armstrong và Buzz Aldrin trong Apollo 11. Trước đó, Mặt Trăng đã là mục tiêu của nhiều cuộc đổ bộ và thám hiểm vòng quanh của các tàu vũ trụ, bắt đầu với tàu Luna 1 của Xô viết năm 1959.

Mô tả hiện nay
Mặt Trăng quay quanh Trái Đất trên một quỹ đạo gần như một quỹ đạo tròn. Nó cần khoảng một tháng để quay một vòng quanh quỹ đạo. Mỗi giờ, Mặt Trăng di chuyển so với nền sao một cung có độ lớn xấp xỉ bằng đường kính góc của nó tức là khoảng 0,5°.
Khí quyển
Mặt Trăng có bầu khí quyển cực mỏng. Nguồn chính tạo các phân tử lơ lửng trên bề mặt là sự thải ra chất khí từ đất đá bên trong lòng, như radon. Một nguồn khác là gió mặt trời, bị bắt tạm thời bởi trọng trường của Mặt Trăng. Các khí từ nguồn này không tồn tại lâu trên bề mặt Mặt Trăng mà thoát ra dần dần. Khi bề mặt Mặt Trăng tiếp xúc với ánh nắng Mặt Trời, nhiệt độ tăng lên đến chừng vài chục độ C, đủ để cung cấp cho các phân tử khí tốc độ trung bình của chuyển động nhiệt lớn hơn tốc độ vũ trụ cấp 2 của Mặt Trăng, vốn nhỏ do trọng trường yếu của thiên thể, và các chất khí thoát khỏi Mặt Trăng vĩnh viễn.

Do gần như không có bầu khí quyển, trên Mặt Trăng không có các hiện tượng khí tượng như gió, bão hay sự xói mòn bề mặt. Các vị trí trên bề mặt của Mặt Trăng hầu như giữ được trạng thái nguyên thủy của nó cho đến khi bị một thiên thạch bắn phá.

Khi nhìn từ cực Bắc xuống, Trái Đất và Mặt Trăng quay quanh khối tâm của hệ, một điểm cách tâm Trái Đất chỉ 4700 km, ngược chiều kim đồng hồ, cùng chiều với chiều quay của Trái Đất quanh Mặt Trời.

Khác với hầu hết các vệ tinh tự nhiên của các hành tinh khác trong hệ Mặt Trời, Mặt Trăng có mặt phẳng quỹ đạo nằm gần với mặt phẳng hoàng đạo chứ không gần mặt phẳng xích đạo của hành tinh (Trái Đất). Mặt phẳng quỹ đạo của Mặt Trăng nghiêng khoảng 5° so với mặt phẳng hoàng đạo. Giao điểm của hai mặt phẳng này trên thiên cầu là 2 điểm nút mặt trăng.

Hiện tượng nhật thực và nguyệt thực chỉ xảy ra khi Trái Đất, Mặt Trăng và Mặt Trời thẳng hàng.

Nhật thực xảy ra khi Mặt Trăng nằm giữa Trái Đất và Mặt Trời. Lúc đó Mặt Trăng trên mặt phẳng hoàng đạo, tại một trong hai điểm nút mặt trăng, đồng thời ở vào pha trăng mới (mồng một âm lịch, hay sóc lịch).
Xem chi tiết: Nhật thực
Nguyệt thực xảy ra khi Trái Đất nằm giữa Mặt Trời và Mặt Trăng. Lúc đó Mặt Trăng trên mặt phẳng hoàng đạo, tại một trong hai điểm nút mặt trăng, đồng thời ở vào pha trăng tròn (rằm âm lịch).
Biến đổi theo thời gian
Các tham số quỹ đạo của Mặt Trăng thay đổi chậm theo thời gian, chủ yếu do tác động của lực thủy triều giữa Mặt Trăng và Trái Đất. Lực hấp dẫn của Mặt Trăng bóp méo thủy quyển trên Trái Đất, gây ra thủy triều. Chu kỳ lên xuống của thủy triều trùng với chu kỳ Mặt Trăng quay quanh Trái Đất, nhưng thủy triều bị trễ pha so với Mặt Trăng. Sự trễ pha này gây ra bởi việc Trái Đất tự quay quanh trục, và bề mặt cứng của nó gây ma sát cho thủy quyển. Kết quả là, một phần mômen động lượng tự quay của Trái Đất được chuyển dần sang cho mômen động lượng quỹ đạo của Mặt Trăng. Mặt Trăng dần đi xa ra khỏi Trái Đất, tốc độ ra xa hiện nay khoảng 38 mm một năm. Đồng thời Trái Đất cũng quay chậm lại, ngày trên Trái Đất sẽ dài thêm ra 15 µs mỗi năm.

Lực thủy triều trong quá khứ cũng đã làm chậm chuyển động tự quay của Mặt Trăng lại. Đến ngày nay, tốc độ tự quay này đã chậm lại đến một giá trị cân bằng đặc biệt, khiến Mặt Trăng đi vào trạng thái quay đồng bộ, tức là luôn hướng một mặt về Trái Đất: tốc độ góc tự quay đúng bằng tốc độ góc quay trên quỹ đạo.

Thực ra quỹ đạo Mặt Trăng không tròn tuyệt đối (có độ lệch tâm dương) và việc nói Mặt Trăng luôn quay một mặt về phía Trái Đất cũng là gần đúng. Mặt Trăng, như mọi vật chuyển động trên quỹ đạo Kepler, chuyển động nhanh hơn ở cận điểm quỹ đạo và chậm hơn ở viễn điểm quỹ đạo. Điều này giúp ta thấy thêm khoảng 8 kinh độ mặt bên kia của Mặt Trăng. Ngoài ra, quỹ đạo Mặt Trăng cũng nghiêng so với mặt phẳng xích đạo của Trái Đất, nên ta cũng thấy thêm 7 vĩ độ mặt bên kia. Cuối cùng, Mặt Trăng nằm đủ gần để một người quan sát ở xích đạo suốt một đêm, sau khi di chuyển khoảng cách bằng đường kính Trái Đất nhờ sự tự quay của Trái Đất, nhìn được thêm 1 kinh độ mặt bên kia.

Trái Đất rộng gấp bao nhiêu lần Mặt Trăng?

Khoảng cách trung bình tính từ tâm Trái đất đến Mặt trăng là 384.403 km, lớn khoảng 30 lần đường kính Trái đất. Đường kính xích đạo của Mặt trăng là 3.476,2 km, tức là hơn một phần tư đường kính Trái đất. Diện tích Mặt trăng là 3,793 x 107 km2.

Mặt Trăng nhỏ hơn Trái Đất bao nhiêu lần?

Mặt Trăng là "vệ tinh tự nhiên" duy nhất của Trái Đất. Mặt Trăng nhỏ hơn Trái Đất khoảng 3,7 lần.

Mặt Trời lớn gấp bao nhiêu lần Mặt Trăng?

Mặt Trời có đường kính lớn hơn Mặt Trăng 400 lần, và Mặt Trời cũng xa Trái Đất với khoảng cách gấp 400 lần quãng đường giữa Mặt Trăng và Trái Đất. Đó chính là lý do vì sao Mặt Trăng và Mặt Trời lại có kích cỡ tương đương nhau trên bầu trời kia.

Mặt Trăng bú bao nhiêu?

1.737,4 kmMặt Trăng / Bán kínhnull