Thế kỷ mới, cuộc sống mới, bất cứ thứ gì cũng đổi mới hơn để thích hợp hơn với xã hội biến đổi từng ngày hiện nay. Nếu trong khoa học ngày càng thay đổi về phương tiện kỹ thuật, y tế ngày càng cải tiến cách thức chữa trị bệnh bằng máy móc để gia tăng sự chuẩn xác,… thì trong giáo dục, các giáo viên cũng đang từng ngày đổi mới phương pháp dạy để học sinh không còn cảm thấy nhàm chán và có hứng thú hơn trong việc học. Vậy tại sao phải đổi mới phương pháp dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh? Show Tại sao phải đổi mới phương pháp dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh?Tương tác gần gũi với học sinh hơn, nắm được điểm mạnh điểm yếu của từng học sinh để qua đó rút ra kinh nghiệm cho phương pháp dạy học của mình. Kích thích khả năng tư duy sáng tạo của giáo viên, biết ứng xử khéo léo và dẫn dắt học sinh tham gia tích cực vào phương pháp dạy của mình. Thay vì thụ động chỉ lắng nghe và tiếp nhận thì học sinh có thể tự tìm tòi và khám phá ra kiến thức mà bản thân cảm thấy hứng thú. Biết vận dụng kiến thức đã học để ứng xử khéo léo trong mọi tình huống chứ không chỉ đơn giản học thuộc mặt chữ. Định hướng cho học sinh cách tư duy sáng tạo và phát triển năng lực của bản thân. Khi tất cả ý kiến của học sinh được tiếp nhận, bản thân học sinh sẽ tự tạo ra được năng lực sáng tạo và làm chủ bản thân. Có trách nhiệm hơn trong các công việc riêng và chung, biết nhìn nhận và đánh giá vấn đề xảy ra. Tổng hợp một số phương pháp dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh
Giáo viên cần nắm rõ yêu cầu và sử dụng thành thạo kỹ thuật từ việc chuẩn bị cho đến việc giảng dạy trên lớp để tránh khiến học sinh không có hứng thú, nhàm chán, mệt mỏi. Đưa ra các câu hỏi dạng hài hước và năng động, tránh câu hỏi dập khuôn máy móc công thức trả lời khiến học sinh mất đi khả năng tư duy sáng tạo. Tạo ra các ” chất xúc tác”: làm nhóm, trả lời ghi điểm, thi đua trả lời,… khiến không khí nóng lên và sôi động, dễ phát huy được mọi mặt tích cực của học sinh.
Giáo viên cần chọn lọc các tình huống, vấn đề sao cho không quá phức tạp và đòi hỏi cần nhiều kỹ năng, tránh học sinh rơi vào thế bí và không dám trả lời. Các tình huống, vấn đề thực tiễn đặt ra sẽ giúp học sinh nhìn nhận rõ hơn về cuộc sống, từ đó đưa ra các kỹ năng ứng xử khôn khéo trong mọi hoàn cảnh.
Học sinh phát huy hết khả năng của cả tay và chân để tạo ra sản phẩm cho chính mình. Công nghệ thông tin giúp giảm không khí tẻ nhạt trong lớp học và làm tăng sự thu hút của bài học với học sinh. Khái niệm đổi mới phương pháp dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh nghĩa là gì?Nói đơn giản thì chính là chuyển từ việc tiếp thu kiến thức một cách chỉ biết lắng nghe chuyển sang phối hợp cùng hành động và tranh luận giúp gia tăng sự tương tác giữa thầy cô và học sinh hay còn gọi là “tạo lửa”, học sinh với học sinh nhằm tiếp thu tri thức và rèn luyện kỹ năng cần thiết để củng cố trí thức của học sinh. Phương pháp này giúp rèn luyện kỹ năng, vận dụng kiến thức đã được học vào thực tế từ đó hình thành năng lực và hoàn thiện về nhân cách, phẩm chất cho học sinh. Khó khăn trong việc đổi mới
Trên đây là tất cả thông tin và lý do tại sao phải đổi mới phương pháp dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh? Chúc các giáo viên tìm được phương pháp phù hợp với mình và các em học sinh sẽ luôn có một buổi học thật vui vẻ! Hơn lúc nào hết, việc đôi mới phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá là rất quan trọng và cần thiết trong giai đoạn hiện nay mà Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 04 tháng 11 năm 2013 Hội nghị lần thứ Tám Ban Chấp hành Trung ương khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế đã xác định “Đổi mới hình thức, phương pháp thi, kiểm tra và đánh giá kết qủa giáo dục theo hướng đánh giá năng lực của người học”...Định hướng nêu trên tạo tiền đề, cơ sở và môi trường pháp lý thuận lợi cho việc đổi mới giáo dục phổ thông nói chung, đổi mới đồng bộ phương pháp dạy học theo định hướng năng lực người học. Từ chỗ quan tâm đến việc học sinh học được cái gì đến chỗ quan tâm học sinh vận dụng được cái gì qua việc học. Để đảm bảo được điều đó, nhất định phải thực hiện thành công việc chuyển từ phương pháp dạy học theo lối “truyền thụ một chiều” sang dạy cách học, cách vận dụng kiến thức, rèn luyện kỹ năng, hình thành năng lực và phẩm chất. Vì vây, chúng tôi cho rằng việc đổi mới phương pháp dạy ở các bậc học là vấn đề có ý nghĩa vô cùng quan trọng, là cần thiết trong yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay. Bài viết sẽ tập trung vào các nội dung sau: - Thực trạng vận dụng việc đổi mới phương pháp dạy học trong thời gian qua Trong thực tế vẫn còn một bộ phận giáo viên chưa “nhập cuộc”, vẫn lên lớp giảng dạy với những phương pháp rất đỗi quen thuộc: chỉ thuyết trình hoặc thuyết trình kết hợp một số rất ít các câu hỏi đàm thoại. Thực tế ấy có thể do giáo viên ngại đổi mới mà cũng có thể là do giáo viên lúng túng chưa biết nên đổi mới phương pháp ra sao. Vấn đề đặt ra là đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích cực hoá hoạt động nhận thức của học sinh là thế nào? Vận dụng các phương pháp dạy học hiện đại ra sao? Phương pháp dạy học truyền thống có nên sử dụng nữa hay không? Đổi mới phương pháp dạy học bộ môn như thế nào cho hiệu quả, để mỗi giờ dạy lại đem đến cho học sinh niềm vui, sự hứng thú mới mẻ? - Mục đích của việc đổi mới phương pháp dạy học là nhằm chú trọng phát triển năng lực và phẩm chất của học sinh Một trong những trọng tâm của đổi mới giáo dục hiện nay là đổi mới phương pháp dạy học, thực hiện dạy học dựa vào hoạt động tích cực, chủ động của học sinh với sự tổ chức và hướng dẫn đúng mực của giáo viên nhằm phát triển tư duy độc lập, sáng tạo, góp phần hình thành phương pháp và nhu cầu tự học, bồi dưỡng hứng thú học tập, tạo niềm tin và niềm vui trong học tập. Luật Giáo dục khẳng định: “Phương pháp giáo dục phổ thông phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh; phù hợp với đặc điểm của từng lớp học, môn học; bồi dưỡng phương pháp tự học, khả năng làm việc theo nhóm; rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn; tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh”. - Đề xuất một số giải pháp để việc đổi mới phương pháp dạy học đạt hiệu quả Có thể khẳng định, đổi mới phương pháp dạy học theo dạy và học tích cực là một trong những mục tiêu chung và cũng là một tiêu chuẩn về giáo dục hiệu quả, hướng dẫn cho việc đổi mới cả phương pháp đào tạo giáo viên và việc dạy học ở các trường phổ thông. Theo chúng tôi, để đổi mới phương pháp dạy học có hiệu quả phải được đặt trong trong mối quan hệ biện chứng với đổi mới mục tiêu, nội dung dạy học, đổi mới cơ sở vật chất và thiết bị dạy học; đổi mới các hình thức tổ chức dạy học; đổi mới môi trường giáo dục để học tập gắn với thực hành và vận dụng; đổi mới đánh giá kết quả học tập của học sinh qua đổi mới nội dung, hình thức kiểm tra, xây dựng các bộ công cụ đánh giá, phối hợp kiểu đánh giá truyền thống với trắc nghiệm khách quan đảm bảo đánh giá khách quan, trung thực mức độ đạt được mục tiêu giáo dục của từng học sinh: Đó là khuyến khích phát triển năng lực lập luận logíc, năng lực trừu tượng hoá và chiếm lĩnh vững chắc những nội dung giáo dục cần thiết cho việc học sinh tiếp tục học lên ở các bậc học khác hoặc rèn luyện được thái độ tích cực đối với lao động sản xuất, giúp học sinh hướng nghiệp và chọn nghề; chuẩn bị năng lực xử lý những tình huống của đời sống thực tế cá nhân và xã hội; phát triển thái độ tích cực và năng lực sáng tạo, hướng trí tuệ và sự sẵn sàng của tuổi trẻ vào thực tiễn đời sống chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội của đất nước trong thời kỳ đổi mới, hội nhập hiện nay./. |