Triệu chứng kinh điển của viêm ruột thừa là
Sau vài giờ, cơn đau sẽ chuyển sang góc phần tư dưới phải. Đau tăng lên khi ho và di chuyển.
Dấu hiệu kinh điển của viêm ruột thừa là
Các dấu hiệu khác trong viêm ruột thừa là đau ở góc dưới phải khi ấn vào góc dưới trái (dấu hiệu Rovsing), đau tăng khi dạng thụ động khớp háng phải, giãn cơ thắt lưng chậu (dấu hiệu psoas), hoặc đau khi xoay thụ động của đùi (dấu hiệu cơ bịt). Sốt nhẹ (nhiệt độ đo ở hậu môn 37,7 đến 38,3° C [100 đến 101° F]) gặp phổ biến.
Thật không may, những triệu chứng kinh điển này xuất hiện ở < 50% bệnh nhân. Có nhiều biến thể của các triệu chứng và dấu hiệu của viêm ruột thừa. Đau có thể không khu trú, đặc biệt ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Ấn đau có thể lan hoặc không có. Nhu động ruột thường giảm hoặc mất, nếu có tiêu chảy cần nghi ngờ ruột thừa sau manh tràng. Có thể có hồng cầu hoặc bạch cầu trong nước tiểu. Các triệu chứng không điển hình thường gặp ở những bệnh nhân cao tuổi và phụ nữ có thai; đặc biệt, đau nhẹ hơn và ít ghi nhận đau tại chỗ khi ấn. Viêm ruột thừa có thể gây đau bụng dữ dội cho người bệnh và phải cấp cứu ngay nếu không sẽ để lại hậu quả xấu. Ruột thừa (ruột dư) là một đoạn ruột hẹp, kín, tận cùng, dài khoảng vài centimet và bám dính vào manh tràng (đoạn đầu tiên của ruột già). Lớp lót bên trong lòng ruột thừa tiết ra ít chất nhầy và chảy vào manh tràng. Thành của ruột thừa chứa mô bạch huyết, là một phần của hệ miễn dịch sản xuất kháng thể. Giống như những đoạn còn lại của đại tràng (ruột già) thì thành của ruột thừa cũng có chứa lớp cơ nhưng lớp cơ này phát triển kém.  Viêm ruột thừa là tình trạng viêm của ruột thừa. Người ta nghĩ rằng viêm ruột thừa là do lỗ thông giữa ruột thừa và manh tràng bị tắc nghẽn. Hiện tượng tắc nghẽn này là do tích tụ nhiều chất dịch nhầy trong lòng ruột thừa hoặc do phân từ manh tràng đi vào ruột thừa. Chất nhầy hay phân trở nên cứng, giống như đá và làm tắc nghẽn lỗ thông. Hiện tượng phân cứng như đá được gọi là “sỏi phân” (phân có kích thước bằng hạt đậu, cứng và bị canxi hóa gây tắc nghẽn lỗ thông giữa ruột thừa và manh tràng). Có thể có hiện tượng mô bạch huyết của ruột thừa bị phù và làm tắc nghẽn ruột thừa. Sau khi hiện tượng tắc nghẽn xảy ra, các vi khuẩn bình thường thường trú trong lòng ruột thừa bắt đầu xâm lấn vào thành ruột thừa. Cơ thể đáp ứng với hiện tượng xâm lấn này bằng cách tấn công các vi khuẩn. Hiện tượng tấn công các vi khuẩn đó được gọi là viêm. Nếu hiện tượng viêm và nhiễm trùng lan rộng đến thành ruột thừa thì ruột thừa sẽ bị vỡ ra. Sau khi ruột thừa vỡ, nhiễm trùng sẽ lan rộng vào trong ổ bụng. Tuy nhiên hiện tượng nhiễm trùng này thường giới hạn thành một vùng nhỏ xung quanh ruột thừa được gọi là áp xe quanh ruột thừa. Đôi khi viêm ruột thừa có thể tự khỏi mà không cần phẫu thuật nếu hiện tượng viêm và nhiễm trùng không lan rộng vào ổ bụng. Viêm, đau và các triệu chứng sẽ biến mất. Trường hợp này có thể gặp ở những người già và được sử dụng kháng sinh. Những bệnh nhân này có thể một thời gian lâu sau khi bị viêm ruột thừa sẽ đến gặp bác sĩ vì một khối ở vùng bụng dưới phải do kết quả của hiện tượng tự “chữa lành” của cơ thể. Để nhận biết viêm ruột thừa – Ói mửa và buồn nôn; – Đau ở vùng dưới bên phải của bụng và càng đau hơn khi dùng tay ấn vào; – Đau nhức ngay phía trên rốn, vốn có thể lan rộng đến khu vực dưới bên phải của bụng; – Cơn đau nói trên trở nên tồi tệ hơn khi ho, hắt hơi, đi lại hoặc hít thở sâu; – Sốt nhẹ – Bị tiêu chảy, táo bón hoặc không thể “đánh rắm” – Mất cảm giác ngon miệng; – Vùng bụng bị sưng; Viêm ruột thừa có thể gây ra thủng ruột thừa, tắc ruột, nhiễm trùng huyết. Trong phẫu thuật cắt ruột thừa, đầu tiên là rạch một vết dài khoảng từ 5-7cm ở ngoài da thuộc vùng bụng dưới phải, rồi vào đến các lớp tiếp theo của thành bụng. Sau khi đã vào đến ổ bụng thì tìm kiếm ruột thừa. Sau khi đã tìm thấy được ruột thừa thì bác sĩ phẫu thuật sẽ quan sát các khu vực xung quanh đó xem có bị viêm nhiễm gì không. Nếu không có vấn đề gì thì sẽ tiến hành cắt ruột thừa. Đầu tiên là bóc tách ruột thừa ra khỏi mạc treo của nó dính vào vùng bụng và manh tràng, sau đó cắt bỏ ruột thừa và khâu lại lỗ của vết cắt trên manh tràng. Nếu có áp xe thì đặt ống dẫn lưu (bằng cao su hay plastic) để mủ chảy từ ổ áp xe ra ngoài. Sau đó đóng bụng lại. Một kỹ thuật mới có thể cắt bỏ ruột thừa là cắt ruột thừa qua nội soi ổ bụng. Thủ thuật này cho phép bác sĩ có thể khảo sát bên trong ổ bụng chỉ thông qua một lỗ nhỏ trên thành bụng (Thay vì vết mổ lớn trong phẫu thuật cắt ruột thừa thông thường). Minh họa mổ nội soi cắt ruột thừa Lợi điểm của phương pháp này là bệnh nhân cảm thấy ít đau sau mổ và có thể trở về hoạt động bình thường nhanh hơn. Một lợi ích khác của phương pháp này là giúp bác sĩ có thể khảo sát bên trong ổ bụng để xác định rõ ràng chẩn đoán. Ví dụ có thể khảo sát buồng trứng ở những phụ nữ nghi ngờ vỡ nang buồng trứng mà có triệu chứng tương tự viêm ruột thừa. Nếu bệnh nhân không có vỡ ruột thừa thì có thể về nhà sớm. Còn nếu bệnh nhân bị vỡ ruột thừa thì thời gian nằm viện lâu hơn, đặc biệt là trường hợp có viêm phúc mạc. Thuốc kháng sinh chích tĩnh mạch sẽ được sử dụng trong bệnh viện để điều trị nhiễm trùng và áp xe. Thỉnh thoảng khi mổ ra thì bác sĩ phẫu thuật thấy ruột thừa có biểu hiện bình thường và không tìm thấy nguyên nhân nào khác. Trong trường hợp này thì bác sĩ sẽ tiến hành cắt bỏ luôn ruột thừa. Nguyên nhân để lý giải cho trường hợp này là việc cắt bỏ những ruột thừa như thế sẽ tốt hơn là bỏ sót và điều trị không thích hợp những trường hợp viêm ruột thừa nhẹ hoặc ở giai đoạn sớm. – Nhiễm trùng vết mổ: Đây là biến chứng thường gặp nhất. Biến chứng nhiễm trùng này có thể nhẹ hoặc nặng như đỏ và đau vết mổ trong trường hợp nhẹ cho đến mức độ trung bình là chỉ cần dùng kháng sinh và nặng là vừa dùng kháng sinh vừa phải phẫu thuật. Nhiễm trùng vết mổ ít gặp ở trường hợp phẫu thuật bằng nội soi ổ bụng hơn. – Áp xe: là hiện tượng tích tụ mủ xung quanh vùng ruột thừa. Bệnh nhân không còn ruột thừa có bị ảnh hưởng gì không? Người không còn ruột thừa vẫn sống khỏe mạnh bình thường . **Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh không được tự ý mua thuốc để điều trị. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, người bệnh cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý cũng như kê đơn thuốc hiệu quả tốt nhất. Trung tâm Tiêu hoá – Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc
Hotline: 0911 908 856 – 0932 232 016 Email: Cập nhật nhiều thông tin hữu ích và chương trình Ưu đãi tại: https://www.facebook.com/trungtamtieuhoaBVHongNgoc
RUỘT THỪA LÀ GÃŒ?Ruá»™t thừa là má»™t Ä‘oạn ruá»™t nhá», dạng túi cùng, hẹp và dà i vaÌ€i centimet diÌnh và o manh trà ng. Ruá»™t thừa nằm ở phần bụng dÆ°á»›i bên phải, nÆ¡i nối tiếp giữa ruá»™t non và ruá»™t già . Chức năng ruá»™t thừa trong cÆ¡ thể chÆ°a được xác định. . Viêm ruá»™t thừa là tình trạng ruá»™t thừa bị viêm. Sá»± tắc nghẽn trong lòng ống ruá»™t thừa dẫn đến nhiá»…m trùng rất có thể là nguyên nhân gây ra viêm ruá»™t thừa. Vi khuẩn nhân lên nhanh chóng, là m cho ruá»™t thừa bị viêm, sÆ°ng và chứa đầy mủ. Nếu không được nhanh chóng Ä‘iá»u trị, ruá»™t thừa có thể bị vỡ. Viêm ruá»™t thừa là tình trạng cấp cứu vùng bụng thÆ°á»ng gặp nhất ở trẻ em và thanh niên. Cứ 15 ngÆ°á»i thì có má»™t ngÆ°á»i bị viêm ruá»™t thừa trong suốt cuá»™c Ä‘á»i của mình CÃC TRIỆU CHỨNG CỦA VIÊM RUỘT THỪA?Triệu chứng đặc trÆ°ng của viêm ruá»™t thừa là cÆ¡n Ä‘au bắt đầu xung quanh hoặc trên rốn. CÆ¡n Ä‘au có thể nặng hoặc chỉ Ä‘au nhẹ và gây khó chịu, và sau đó di chuyển đến vùng góc dÆ°á»›i phải bụng. Ở đó, cÆ¡n Ä‘au trở nên liên tục và gia tăng nhiá»u hÆ¡n và thÆ°á»ng gia tăng khi cá» Ä‘á»™ng, ho, v.v. Bụng thÆ°á»ng co cứng và đau khi sá» và o. Chán ăn là tình trạng rất phổ biến. Buồn nôn và ói má»a có thể xảy ra trong khoảng ná»a số trÆ°á»ng hợp biÌ£ viêm ruột thÆ°Ì€a và đôi khi có táo bón hoặc tiêu chảy. Thân nhiệt có thể bình thÆ°á»ng hoặc tăng nhẹ. Sốt cao có thể là dấu hiệu cho thấy ruá»™t thừa đã bị vỡ. Chuá»—i các triệu chứng Ä‘iển hình xuất hiện trong khoảng 50% các trÆ°á»ng hợp biÌ£ viêm ruột thÆ°Ì€a. Má»™t ná»a số trÆ°á»ng hợp còn lại, có thể  thấy các dấu hiệu Ãt Ä‘iển hình hÆ¡n, đặc biệt là ở phụ nữ mang thai, bệnh nhân cao tuổi hoặc ở trẻ nhÅ© nhi. Ở phụ nữ mang thai, dấu hiệu viêm ruá»™t thừa dá»… bị che lấp bởi caÌc triệu chÆ°Ìng thông thÆ°á»ng nhÆ° bị Ä‘au bụng nhẹ vaÌ€ bị buồn nôn từ những nguyên nhân khác. Các bệnh nhân cao tuổi có thể cảm thấy Ãt Ä‘au bụng và Ãt Ä‘au khi chạm và o hÆ¡n hầu hết các bệnh nhân khác, vì váºy việc chẩn Ä‘oán và điá»u trị sẽ bị trì hoãn, dẫn đến vỡ ruá»™t thừa ở 30% các trÆ°á»ng hợp. Trẻ nhÅ© nhi và trẻ em nhá» thÆ°á»ng hay bị tiêu chảy, ói và sốt đồng thá»i vá»›i Ä‘au bụng. CHẨN ÄOÃN VIÊM RUỘT THỪA NHƯ THẾ NÀO?Äể chẩn Ä‘oán bệnh viêm ruá»™t thừa, bác sÄ© sẽ há»i bệnh nhân vá» quá trình xuất hiện và diá»…n tiến của các triệu chứng và thăm khám vùng bụng của bệnh nhân. Các xét nghiệm và thủ thuáºt được áp dụng để chẩn Ä‘oán viêm ruá»™t thừa bao gồm: Thăm khám để đánh giá cÆ¡n Ä‘au của bệnh nhân: bác sÄ© có thể nhẹ nhà ng ấn và o chá»— Ä‘au. Khi Ä‘á»™t ngá»™t thả tay ấn ra, cảm giác Ä‘au do viêm ruá»™t thừa thÆ°á»ng tăng nhiá»u hÆ¡n, đây là dấu hiệu cho thấy phúc mạc vùng lân cáºn đã bị viêm. Bác sÄ© cÅ©ng có thể thấy tình trạng gồng cứng bụng và khuynh hÆ°á»›ng co cứng cÆ¡ thà nh bụng để phản ứng vá»›i lá»±c ấn và o vùng ruá»™t thừa bị viêm (phản ứng thà nh bụng) Bác sÄ© có thể dùng ngón tay Ä‘eo găng và chất bôi trÆ¡n để thăm khám trá»±c trà ng (thăm khám trá»±c trà ng bằng ngón tay). Phụ nữ trong Ä‘á»™ tuổi sinh sản có thể được thăm khám vùng cháºu để kiểm tra các vấn Ä‘á» phụ khoa có thể là nguyên nhân gây Ä‘au bụng Xét nghiệm máu: Việc xeÌt nghiệm maÌu giúp bác sÄ© kiểm tra số lượng bạch cầu cao, dấu hiệu của nhiá»…m trùng Xét nghiệm nÆ°á»›c tiểu: bác sÄ© có thể yêu cầu bệnh nhân là m xét nghiệm nÆ°á»›c tiểu để xác định Ä‘au bụng không phải do nhiá»…m trùng Ä‘Æ°á»ng niệu hoặc do sá»i tháºn. Chẩn Ä‘oán bằng hình ảnh: bác sÄ© cÅ©ng có thể yêu cầu bệnh nhân chụp X-quang bụng, siêu âm bụng hoặc chụp cắt lá»›p Ä‘iện toán (CT) để giúp xác định viêm ruá»™t thừa hoặc phát hiện nguyên nhân khác gây Ä‘au bụng NHá»®NG BIẾN CHỨNG CỦA VIÊM RUỘT THỪA LÀ GÃŒ?Viêm ruá»™t thừa có thể gây ra những biến chứng nghiêm trá»ng nhÆ° sau: Vỡ ruá»™t thừa: là m nhiá»…m trùng lây lan khắp bụng (viêm phúc mạc). Tình trạng nà y có thể Ä‘e dá»a tÃnh mạng, bệnh nhân cần phẫu thuáºt cấp thá»i để cắt bá» ruá»™t thừa và là m sạch khoang bụng. Hình thà nh túi mủ trong ổ bụng: Nếu ruá»™t thừa vỡ, có thể sẽ hình thà nh túi nhiá»…m trùng (áp xe). Trong hầu hết các trÆ°á»ng hợp, bác sÄ© phẫu thuáºt sẽ dẫn lÆ°u mủ ra ngoà i bằng cách đặt má»™t ống thông qua thà nh bụng và o đến ổ áp xe. á»ng thông dẫn lÆ°u nà y được để lại tại chá»— trong hai tuần và bệnh nhân sẽ dùng kháng sinh để Ä‘iá»u trị nhiá»…m trùng. Khi nhiá»…m trùng đã được Ä‘iều triÌ£ khỏi, bệnh nhân sẽ được phẫu thuáºt để cắt bá» ruá»™t thừa. Trong má»™t sÃ´Ì trÆ°á»ng hợp, áp xe được dẫn lÆ°u ra ngoà i và ruá»™t thừa được cắt bá» ngay lúc đó. PHÆ¯Æ NG PHÃP ÄIỀU TRỊ VIÊM RUỘT THỪA LÀ GÃŒ?Äiá»u trị viêm ruá»™t thừa thông thÆ°á»ng  bằng  phẫu thuáºt để cắt bá» ruá»™t thừa bị viêm. TrÆ°á»›c khi phẫu thuáºt, bệnh nhâncó thể được Ä‘iều triÌ£ bằng kháng sinh để ngăn ngừa nhiá»…m trùng. Phẫu thuáºt cắt bá» ruá»™t thừa
Phẫu thuáºt cắt bá» ruá»™t thừa có thể là cuá»™c phẫu thuáºt hở được thá»±c hiện bằng cách rạch da vùng bụng dà i từ 5 đến 10 centimet (phẫu thuáºt mở bụng). Hoặc phẫu thuáºt thông qua má»™t và i vết rạch da nhỠở bụng (phẫu thuáºt ná»™i soi bụng). Trong quá trình phẫu thuáºt ná»™i soi cắt ruá»™t thừa, bác sÄ© phẫu thuáºt Ä‘Æ°a và o ổ bụng của bênh nhân má»™t ống quang video ghi hình và những thiết bị chuyên dùng để cắt bá» ruá»™t thừa. Thông thÆ°á»ng, phẫu thuáºt ná»™i soi sẽ giuÌp bệnh nhân hồi phục nhanh hÆ¡n, vết thÆ°Æ¡ng Ãt Ä‘au và Ãt để lại sẹo. PhÆ°Æ¡ng pháp nà y có thể tốt hÆ¡n cho bệnh nhân cao tuổi hoặc béo phì. NhÆ°ng phẫu thuáºt ná»™i soi không phải thÃch hợp cho tất cả má»i ngÆ°á»i. Nếu ruá»™t thừa đã bị vỡ và nhiá»…m trùng đã lan ra ngoà i ruá»™t thừa hoặc đã có áp xe, bệnh nhân có thể được phẫu thuáºt mở bụng để cắt bá» ruá»™t thừa và là m sạch khoang bụng. Bệnh nhân sẽ nằm viện hai hoặc ba ngà y sau khi Ä‘Æ°Æ¡Ì£c phẫu thuáºt cắt ruá»™t thừa. |
