Trực quan hóa dữ liệu là gì? Tại sao chúng ta cần trực quan hóa dữ liệu? Và làm thế nào để tạo trực quan dữ liệu hiệu quả? Show  Hiện nay, trực quan hóa dữ liệu là kỹ năng bắt buộc phải có. Chúng ta đang sống trong thời đại mà dữ liệu không phải là dữ liệu truyền thống, mà nó đã trở thành big data. Bạn càng có nhiều dữ liệu, bạn càng dẫn đầu cuộc chơi. Tuy nhiên, chúng ta chỉ nhìn vào những con số và sự kiện vô nghĩa, đặc biệt là khi chúng ta được cung cấp với một lượng lớn dữ liệu. Vì lý do này, chúng ta không thể chỉ dựa vào số liệu thống kê, mà dữ liệu cần đưa ra một cách trực quan dễ hiểu và dễ tiếp cận nhất. Con người là sinh vật trực quan và đó là lý do vì sao cần phải trực quan hóa dữ liệu. Trực quan hóa dữ liệu là gì?Nói một cách ngắn gọn, trực quan hóa dữ liệu là một biểu diễn đồ họa của dữ liệu. Nó truyền đạt thông tin quan trọng thông qua các phương tiện trực quan như đồ thị, biểu đồ, sơ đồ, bản đồ, v.v. Như đã đề cập, con người là sinh vật trực quan có thể tạo ra màu sắc và hoa văn. Vì lý do đó, trực quan hóa dữ liệu là một giải pháp hoàn hảo cho tình trạng quá tải dữ liệu mà hiện tại tất cả chúng ta đang gặp phải. Nó không bị ràng buộc với bất kỳ lĩnh vực cụ thể nào và có thể được sử dụng ở bất kỳ nơi nào thông tin cần được trình bày, chẳng hạn như tài liệu bán hàng và tiếp thị, báo cáo hàng năm hoặc dashboard. Nguồn: Federica Fragapane Tại sao chúng ta cần trực quan hóa dữ liệu?Dữ liệu là chủ đề khá “nóng” hiện nay. Có nhiều dữ liệu là một trong những tài sản quan trọng nhất mà một công ty có. Hiểu dữ liệu là một việc phức tạp nhưng rất quan trọng đối với bất kỳ doanh nghiệp nào. Để đưa ra quyết định đúng đắn và hiệu quả hơn, bạn cần hiểu thông tin thông qua dữ liệu của bạn đang có. Đó có thể là bất kỳ thông tin liên quan nào có thể giúp doanh nghiệp của bạn phát triển. Ví dụ: thị trường đang phát triển hướng nào hoặc những gì khách hàng của bạn cần. Như đã đề cập, dữ liệu không còn như trước đây, hiện nay chúng ta đang xử lý lượng lớn dữ liệu gọi là Big Data. Điều này có nghĩa là chúng ta đang phải đối mặt với số lượng dữ liệu khổng lồ không thể xử lý, chưa kể đến việc phải hiểu rõ khối dữ liệu đấy. Chắc hẳn bạn sẽ rất ngạc nhiên khi biết rằng khoảng 2,5 nghìn tỷ byte dữ liệu được sản xuất trên thế giới mỗi ngày (vào năm 2021)? Không có gì ngạc nhiên khi trực quan hóa dữ liệu đã trở thành một trong những nguyên tắc cơ bản cho bất kỳ doanh nghiệp nào. Trực quan hóa dữ liệu cho phép chúng ta xác định các mẫu mã mới, nhận ra xu hướng và tìm kiếm thông tin thông tin hữu ích từ khối dữ liệu. Làm thế nào để tạo trực quan hóa dữ liệu hiệu quả?Có rất nhiều vấn đề cần được xem xét khi tạo trực quan hóa dữ liệu, phụ thuộc vào tập dữ liệu bạn có, trả lời những câu hỏi này sẽ giúp bạn đi đúng hướng:
Ba điều chính cần tập trung khi tạo trực quan hóa dữ liệu là tính rõ ràng, chính xác và hiệu quả của nó. Bạn phải đảm bảo rằng dữ liệu của bạn có liên quan và xúc tích. Trực quan hóa dữ liệu sẽ tiết kiệm thời gian vì giúp bạn nhận ra ngay dữ liệu đó có đáng tin cậy không. Thứ hai, phương pháp bạn chọn để trực quan hóa dữ liệu của mình phải phù hợp và cuối cùng là kỹ thuật hiệu quả. Ví dụ, một vài cách mà bạn có thể kết hợp vào trực quan hóa dữ liệu của mình là tương tác hoặc storytelling. Hình ảnh hóa dữ liệu không nhất thiết phải tĩnh. Một xu hướng mới hơn là trực quan hóa dữ liệu tương tác, bạn có thể tương tác với biểu đồ của mình để xem các thông tin khác nhau. Storytelling là một cách tuyệt vời khác để củng cố khả năng trực quan hóa dữ liệu của bạn. Khai thác tối đa các hình ảnh hóa dữ liệu của bạn bằng cách tạo một câu chuyện xung quanh chúng. Cách kể chuyện bằng dữ liệu cho phép chúng ta nhìn thấy một bức tranh toàn cảnh hơn, điều này sẽ giúp thông điệp của bạn gắn bó và người dùng của bạn sẽ nhớ thông tin lâu hơn. Trên hết, một câu chuyện hay sẽ thu hút người dùng của bạn trong suốt phần trình bày của bạn. Chà, bạn đã có dữ liệu của mình, bạn nắm chắc về những gì bạn đang cố gắng truyền đạt, bạn đã chọn kiểu trực quan hóa dữ liệu phù hợp nhất cho tập dữ liệu của mình, thậm chí quyết định rằng bạn muốn trực quan hóa dữ liệu của mình có tính tương tác. Vấn đề tiếp theo cần xác định là các công cụ trực quan hóa dữ liệu. Công cụ trực quan hóa dữ liệu là phần mềm xử lý các tập dữ liệu đã cho và xây dựng kiểu trực quan hóa dữ liệu mà bạn đã chọn. Các nhà thiết kế không thể đưa tất cả thông tin đó vào một biểu đồ; do đó, việc sử dụng phần mềm giúp cho hoạt động trực quan hóa dữ liệu trở nên hợp lý. Làm chủ trực quan hóa dữ liệu là một lợi thế lớn trong bất kỳ lĩnh vực nào giúp nâng cao kinh nghiệm nghề nghiệp của bạn, cho dù bạn sở hữu một doanh nghiệp hay đang tìm kiếm một công việc. Biên tập: Thao Lee Trực quan hóa dữ liệu: Biến thông tin thành quyết định kinh doanh Bộ não của con người xử lý thông tin hình ảnh nhanh hơn từ ngữ, nên trực quan hóa dữ liệu có thể giúp các nhà lãnh đạo doanh nghiệp đưa ra quyết định nhanh và chính xác hơn.
Khi doanh nghiệp đang dần làm quen với dữ liệu lớn (big data), những quyết định dựa trên số liệu cụ thể sẽ dần thay thế những quyết định cảm tính, bản năng. Theo đó, trực quan hóa dữ liệu (data visualisation) được công nhận là một phương thức hiệu quả để chuyển đổi dữ liệu kinh doanh sang những thông tin hữu ích, giúp lãnh đạo doanh nghiệp ra những quyết định kịp thời và mang lại những lợi ích lớn cho doanh nghiệp.
Trong bài viết “Khai phá sức mạnh dữ liệu” đăng trên Báo Đầu tư số 49, ngày 23/4/2018, chúng tôi đã nhấn mạnh 3 nội dung doanh nghiệp cần tập trung: tìm hiểu nhu cầu về dữ liệu để tạo ra nền tảng dữ liệu có giá trị; tạo kho dữ liệu minh bạch và đáng tin cậy thông qua việc tổ chức, tích hợp, tinh giản và quản trị dữ liệu; áp dụng những phương pháp, thuật toán, công cụ hỗ trợ trực quan hóa và phân tích dữ liệu nhằm khai phá được tối đa giá trị tiềm tàng của dữ liệu. Bài viết này sẽ giới thiệu các khái niệm, nguyên tắc để tối ưu phương thức trực quan hóa dữ liệu với mục tiêu biến dữ liệu kinh doanh khổng lồ thành thông tin và thông tin hữu ích cho doanh nghiệp. Từ dữ liệu tới thông tin Cần phải nhìn nhận rằng, dữ liệu (data) chưa được xem là thông tin (information) hay thông tin hữu ích (insight). Dữ liệu đơn thuần là các sự kiện, tin tức về doanh nghiệp, khách hàng dưới dạng số liệu, thống kê, hay lịch sử hoạt động... Trong khi đó, thông tin hữu ích là khả năng có được sự thấu hiểu chính xác và sâu sắc về một vấn đề nhất định. Việc đạt được cái nhìn sâu sắc về thị trường có thể là chất xúc tác để tạo ra những giá trị mới, cả trong và ngoài doanh nghiệp, giúp tối ưu hóa việc sử dụng nguồn tài sản dữ liệu để tiết kiệm tiền bạc và thời gian, tìm nguồn thu nhập mới hoặc tận dụng thông tin kinh doanh sẵn có mà chưa được khai thác. Trực quan hóa dữ liệu là sự trình bày dữ liệu theo định dạng hình ảnh hoặc đồ họa để truyền đạt thông tin rõ ràng và hiệu quả cho người dùng. Nói cách khác, trực quan hóa dữ liệu là yếu tố giao tiếp bằng hình ảnh của phân tích dữ liệu, giúp chuyển đổi dữ liệu thành thông tin và thông tin thành thông tin hữu ích. Hình minh họa cho thấy một ví dụ đơn giản về ứng dụng của trực quan hóa dữ liệu. Dữ liệu doanh số dạng phẳng (bảng biểu) thiếu thu hút và khó có thể giúp người xem lập tức đưa ra một kết luận cụ thể. Tuy nhiên, khi được hiển thị trực quan dưới dạng hình ảnh, sự bất thường có thể dễ dàng nhận ra: Doanh số bán hàng đồng đều trong hầu hết các tháng, trừ tháng 4 tăng đột biến. Từ thông tin này, người đọc có thể phán đoán dữ liệu đã bị ghi nhận trùng lặp trong tháng 4.
Các nguyên tắc trực quan hóa dữ liệu Để được sử dụng hiệu quả và mang lại lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp, dữ liệu phải được trình bày một cách đơn giản và dễ hiểu, để cả những đối tượng không chuyên hiểu và giải thích được thông điệp từ dữ liệu này. Albert Einstein cho rằng: “Nếu bạn không thể giải thích một cách đơn giản, bạn chưa hiểu điều đó đủ rõ”. Trực quan hóa dữ liệu nên tuân theo các nguyên tắc sau đây. Xác định mục tiêu, kỳ vọng. Trực quan hóa dữ liệu cần cung cấp một thông điệp rõ ràng và có ý nghĩa cho đối tượng sử dụng. Mục tiêu, ngữ cảnh và đối tượng sử dụng kết quả theo đó cần được xác định rõ ràng trước khi trực quan hóa dữ liệu. Chuẩn bị. Các dữ liệu cơ bản cần được làm sạch, chuyển đổi và chuẩn bị cho công việc phân tích. Dữ liệu cần thiết phải được xác định dựa trên mục tiêu, bối cảnh và đối tượng sử dụng để quá trình phân tích và trực quan dữ liệu có thể đưa ra thông điệp đầy đủ và toàn diện. Tối giản. Trực quan hóa dữ liệu phải được hiển thị đơn giản đến mức các đối tượng không chuyên có thể hiểu được thông điệp truyền đạt. Việc sử dụng tốt hình ảnh trực quan (biểu đồ, màu sắc...) sẽ loại bỏ sự thiếu tập trung, giúp làm rõ thông điệp của hình ảnh trực quan, giúp người đọc dễ dàng lĩnh hội các số liệu, thống kê phức tạp. Sử dụng tiêu đề và bình luận. Tiêu đề và bình luận nên được sử dụng đúng lúc đúng chỗ để giúp người đọc nhanh chóng xác định thông điệp chính của hình ảnh. Ngoài ra, tránh sử dụng các thuật ngữ chuyên ngành hoặc từ viết tắt khi giao tiếp với đối tượng sử dụng đại chúng. Không sử dụng hình ảnh kém trung thực. Việc trực quan hóa dữ liệu cần cung cấp thông điệp và sự kiện chuẩn xác. Thực hiện trực quan hóa dữ liệu phải dựa trên quy chuẩn đo lường phổ biến, bao gồm dữ liệu đầy đủ để tránh các hình ảnh không trung thực gây ra cách hiểu sai lệch về dữ liệu. Chọn đúng công cụ. Có nhiều yếu tố cần xem xét khi lựa chọn một công cụ, từ công nghệ phù hợp, tốc độ triển khai, đến chi phí sở hữu, tính tích hợp, khả năng mở rộng,... Hiện có rất nhiều công cụ, phần mềm hỗ trợ cho công tác trực quan hóa dữ liệu. Điều này tạo không ít khó khăn trong việc lựa chọn các công cụ thích hợp cho mục tiêu sử dụng của doanh nghiệp. Để đảm bảo có lựa chọn đúng đắn và tiết kiệm cả thời gian lẫn chi phí, lãnh đạo nên cân nhắc sử dụng tư vấn chuyên môn trước khi quyết định triển khai các công cụ và phần mềm cho doanh nghiệp mình. |
