Vì sao gần tết trời lạnh

Biến đổi khí hậu đang làm cho trái đất nóng lên và mùa Đông có xu hướng ấm hơn so với trung bình nhiều năm. Tuy nhiên, từ 30/1 (tức 28 tháng Chạp năm 2021) đến nay, liên tục có các đợt không khí lạnh tăng cường xuống nước ta khiến thời tiết miền Bắc chìm trong mưa rét kéo dài.

Bắc Bộ liên tục đón rét đậm kéo dài (ảnh minh hoạ)

Lý giải nguyên nhân này, ông Hoàng Phúc Lâm, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia cho biết, xét chung toàn cầu và trong thời gian dài thì biểu hiện của biến đổi khí hậu chính là nhiệt độ trái đất có xu hướng tăng lên. Nhưng biến đổi khí hậu cũng làm cho các hiện tượng thời tiết cực đoan (mưa lớn, nắng nóng, rét hại…) trở nên gay gắt hơn.

Đợt rét đậm, rét hại diện rộng ở miền Bắc kéo dài từ ngày 30/1 - 6/2 vừa qua (tức từ ngày 28 Tết đến ngày 6 Tết) là bình thường. Bởi vì tháng 1 và tháng 2 là giai đoạn chính Đông ở Bắc Bộ, trong giai đoạn này các đợt không khí lạnh ảnh hưởng đến nước ta nhiều, mạnh và xét về mặt khí hậu, đây cũng là giai đoạn tập trung nhiều đợt rét đậm, rét hại trên diện rộng nhất trong năm.

Cũng theo ông Lâm, khu vực Miền Bắc sẽ còn chịu tác động của không khí lạnh trong tháng 3 và có thể gây ra các đợt rét, thậm chí còn có thể gây rét đậm, rét hại, tuy nhiên không kéo dài. Các đợt không khí lạnh ảnh hưởng đến nước ta trong giai đoạn này chủ yếu lệch Đông, nên ở khu vực phía Đông Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ, có nhiều ngày mưa nhỏ, mưa phùn và sương mù.

Trước đó, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia nhận định, do tác động của không khí lạnh mạnh và mưa, từ ngày 19-23/2, Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ xảy ra đợt rét đậm, rét hại trên diện rộng, khu vực vùng núi phía Bắc có khả năng cao xảy ra mưa tuyết và băng giá, nhiệt độ thấp nhất các tỉnh vùng núi, trung du từ 4-6 độ, khu vực núi cao có nơi xấp xỉ 0 độ, các tỉnh đồng bằng từ 8-10 độ.

Chia sẻ với Thanh Niên, ông Hoàng Phúc Lâm, Phó giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia cho biết, Phòng Dự báo khí hậu đã có thống kê về thời tiết trong 2 ngày 30 tháng Chạp và mùng 1 tết Nguyên đán trong 30 năm qua.

Cụ thể, trong 30 năm, chỉ có 8 tết có rét hại với nhiệt độ trung bình ngày dưới 13 độ C, là các năm 1993, 1995, 1996, 1997, 1998, 2004, 2008 và 2012. 2 năm xảy ra rét đậm với nhiệt độ trung bình ngày dưới 15 độ C là các năm 2011 và 2013.

Đặc biệt, thời tiết rét đậm, rét hại chỉ xảy ra từ năm 2013 trở về trước, từ năm 2014 trở lại đây nhiệt độ trung bình ngày đều trên 15 độ C, trời ấm.

Ông Hoàng Phúc Lâm cho rằng, từ thống kê này có thể đưa ra kết luận, tết Nguyên đán gần đây không còn rét hại nữa. Ngay trong tết Nguyên đán Tân Sửu năm nay, nhiều khả năng không có rét hại, đây là một biểu hiện nữa của biến đổi khí hậu.

“Giống như tết Canh Tý năm ngoái, ngay trong tháng 1 trời đã có mưa đá, mưa giông trên diện rộng, đây là hiện tượng rất hiếm gặp, cho thấy thời tiết không còn theo các quy luật trước đây nữa”, ông Lâm nói.

Tết nguyên đán Tân Sửu sẽ không có rét đậm, rét hại

Chia sẻ nhận định diễn biến thời tiết tết Nguyên đán Tân Sửu, ông Trần Quang Năng, Trưởng phòng Dự báo thời tiết, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, cho biết các dữ liệu ghi nhận được cho thấy nền nhiệt độ trong dịp tết Nguyên đán Tân Sửu năm nay có xu hướng ấm hơn so với trung bình nhiều năm.

Dự báo trong ngày 28 - 29.1, các tỉnh Bắc bộ có một đợt không khí lạnh cường độ yếu. Thời tiết Bắc bộ chuyển rét, vùng núi núi có nơi rét đậm nhưng sau đó trời ấm dần lên.

Đến khoảng ngày 2.2 tức ngày 21 tháng Chạp, các tỉnh miền Bắc có không khí lạnh yếu. Ngay trước ngày 23 tháng Chạp, các tỉnh Bắc bộ chỉ có rét về đêm và sáng.

Đến khoảng ngày 5 - 6.2, tức ngày 24 - 25 tháng Chạp, miền Bắc tiếp tục chịu ảnh hưởng của không khí lạnh yếu, lệch đông, các tỉnh miền Bắc nhiều mây về đêm

Cũng theo ông Trần Quang Năng, trong ngày 30 tháng Chạp và 3 ngày tết, không khí lạnh cường độ yếu tác động đến các tỉnh Bắc bộ có xu hướng lệch đông nên trời có độ ẩm cao và có thể có hiện tượng nồm. “Dự báo đêm giao thừa và sáng mùng 1 tết nhiều khả năng miền Bắc sẽ có mưa phùn về đêm và sáng”, ông Năng nói.

Cũng theo ông Năng, dịp tết Nguyên đán, các tỉnh Trung bộ ít mưa, trời ấm. Các tỉnh Tây nguyên và Nam bộ trời không mưa, ngày có nắng.

Ông Hoàng Đức Cường, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Khí tượng thủy văn quốc gia, cho biết dự báo trong dịp tết Nguyên đán Tân Sửu năm nay sẽ khó có các hiện tượng thiên tai như mưa đá, giông lốc, sét như tết Nguyên đán Canh Tý, năm 2020.

Tin liên quan

Đó là những xu thế thời tiết thủy văn đáng chú ý trong dịp Tết Nguyên đán Nhâm Dần mà Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia mới công bố.

Vì sao gần tết trời lạnh

Băng giá có thể xuất hiện ở vùng núi cao trong những ngày Tết Nguyên đán Nhâm Dần

Đậu Tiến Đạt

Vùng núi có thể có băng giá

Dự báo khoảng ngày 26 - 27.1, một vùng áp thấp trên vùng biển phía nam Philippines đi vào vùng biển phía đông của khu vực nam Biển Đông và có khả năng mạnh lên. Theo ông Hoàng Phúc Lâm, Phó giám đốc Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, “vùng áp thấp khả năng mạnh thành áp thấp nhiệt đới hoạt động chủ yếu ở trên khu vực giữa Biển Đông, sau đó di chuyển lên bắc Biển Đông và tan dần trên biển, ít có khả năng ảnh hưởng tới đất liền nước ta”.

Theo Th.S Lê Thị Xuân Lan, chuyên gia khí tượng thủy văn, vùng áp thấp khó mạnh lên thành áp thấp nhiệt đới nhưng nó sẽ gây thời tiết xấu cho vùng biển các tỉnh Nam Trung bộ. Vì vậy, ngư dân đánh bắt thủy sản chuyến cuối năm cần lưu ý đề phòng. Các tỉnh ven biển phía nam từ Bình Thuận - Cà Mau có thể có mưa giông.

Đáng chú ý, miền Bắc sẽ đón một đợt gió mùa đông bắc mạnh, gây rét đậm, rét hại ở vùng núi kéo dài liên tục trong những ngày tết. Đợt không khí lạnh này bắt đầu xuất hiện trên lãnh thổ nước ta từ đêm 28 rạng sáng 29.1 (nhằm ngày 26 - 27 tháng chạp). Bà Lan nhận định: Đợt không khí lạnh này sẽ thay đổi toàn bộ tình hình thời tiết cả nước hiện nay.

Cụ thể, từ đèo Hải Vân trở ra sẽ bị ảnh hưởng bởi rét đậm, còn các vùng núi cao như Mẫu Sơn (Lạng Sơn), Sa Pa (Lào Cai), Sìn Hồ (Lai Châu), Đồng Văn (Hà Giang) có thể xuất hiện băng giá, sương muối. Các khu vực còn lại thông thường các năm xuất hiện mưa phùn hay mưa xuân, nhưng năm nay có thể xuất hiện mưa giông là một hình thái thời tiết xấu kèm theo giông lốc, nên người dân cần chú ý.

Phía nam đèo Hải Vân, từ ngày 28 tết đợt không khí lạnh kéo giảm nhiệt độ Nam bộ từ se lạnh đến dịu mát. Đặc biệt, không khí đêm giao thừa ở các tỉnh phía nam rất dễ chịu, nhiệt độ thấp nhất vào sáng sớm khoảng từ 20 - 21 độ C, ban ngày cao nhất từ 32 - 33 độ C, thời tiết rất phù hợp cho các hoạt động lễ hội. Tuy nhiên, khu vực Nam bộ lại đối mặt với một vấn đề khác là độ ẩm không khí thấp, vào ban ngày chỉ khoảng 35 - 40%. Điều này tiềm ẩn nguy cơ hỏa hoạn rất cao vì đây là thời điểm người dân thường cúng bái và đốt vàng mã.

Đợt xâm nhập mặn cao ở ĐBSCL

Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, hiện nay mực nước các trạm trên sông Mê Kông biến đổi chậm, ở mức thấp hơn trung bình nhiều năm từ 0,17 - 1,72 m. Xâm nhập mặn ở ĐBSCL đang thấp hơn tháng 1.2021 nhưng đang có xu thế tăng dần và đạt độ mặn cao nhất vào những ngày cuối tháng, giáp Tết Nguyên đán. Chiều sâu ranh mặn 4‰ (độ mặn ảnh hưởng không tốt cho cây trồng) tại sông Tiền khoảng 15 - 20 km, sông Hậu khoảng 35 - 40 km; ranh mặn 1‰ tại sông Tiền là 20 - 25 km, sông Hậu là 40 - 45 km. Mức độ rủi ro thiên tai cấp độ 1 - 2. Khuyến cáo các địa phương cần tranh thủ tích trữ nước ngọt khi thủy triều thấp phục vụ nông nghiệp và dân sinh. Trong thời kỳ xu thế mặn tăng cao từ 30.1 - 4.2 (28 tháng chạp đến mùng 4 tết), các địa phương cần hạn chế tưới nhằm giảm thiểu thiệt hại đối với diện tích trồng cây ăn trái có giá trị kinh tế cao, chịu mặn kém, trước khi tưới cần kiểm tra nồng độ mặn.

Xâm nhập mặn vùng ĐBSCL mùa khô năm nay cao hơn trung bình nhiều năm, nhưng không nghiêm trọng như mùa khô năm 2019 - 2020. Các đợt xâm nhập mặn có xu thế gia tăng bắt đầu ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp, dân sinh từ cuối tháng 1. Các đợt xâm nhập mặn cao nhất ở cửa sông Cửu Long khả năng tập trung trong tháng 2 và tháng 3. Có thể xuất hiện các đợt mặn đáng chú ý: từ 13 - 17.2, từ 26.2 - 5.3 và từ 14 - 19.3. Trên các sông Vàm Cỏ, Cái Lớn xâm nhập mặn cao vào tháng 3 và 4 với các đợt: từ 14 - 19.3, từ 28.3 - 3.4, từ 12 -17.4.

Khu vực Bắc bộ: 27 tết chuyển rét đậm, rét hại, thấp nhất 5 độ C

Từ ngày 24 - 27.1 (22 - 25 tháng chạp), đêm và sáng có mưa nhỏ, mưa phùn và sương mù, trưa chiều hửng nắng. Nhiệt độ cao nhất 22 - 26 độ C, riêng khu Tây Bắc có nơi trên 26 độ C; nhiệt độ thấp nhất 16 - 20 độ C, vùng núi có nơi dưới 15 độ C.

Từ ngày 28.1 - 2.2 (26 tháng chạp đến mùng 2 tết), có mưa, mưa rào và có nơi có giông. Từ ngày 29.1 (27 tết) trời chuyển rét và rét đậm, vùng núi rét hại. Nhiệt độ cao nhất 15 - 20 độ C, nhiệt độ thấp nhất 11 - 15 độ C, vùng núi 7 - 10 độ C, vùng núi cao có nơi dưới 5 độ C.

Ngày 3.2 (mùng 3 tết) ít mưa, trời rét đậm, vùng núi rét hại. Nhiệt độ cao nhất 15 - 18 độ C, thấp nhất 12 - 15 độ C, vùng núi 8 - 11 độ C, vùng núi cao có nơi dưới 7 độ.

Từ ngày 4 - 6.2 (mùng 4 - mùng 6 tết), nhiệt độ có xu hướng tăng dần, thời tiết phổ biến ít mưa, trời rét, vùng núi rét đậm. Nhiệt độ cao nhất 17 - 20 độ C, thấp nhất 13 - 16 độ C, vùng núi 10 - 13 độ C, vùng núi cao có nơi dưới 10 độ C.

Khu vực Nam bộ từ 24.1 - 6.2 (22 tháng chạp đến mùng 6 tết) ít mưa, ngày nắng. Nhiệt độ cao nhất 30 - 33 độ C; thấp nhất 21 - 25 độ C.

Tin liên quan