Mục lục
- 1 Chính quyền trung ương
- 1.1 Lục bộ
- 1.2 Lục tự
- 1.3 Các cơ quan chuyên môn
- 2 Chính quyền địa phương
- 2.1 Phủ Trung Đô/Phụng Thiên
- 2.2 Thiên Trường/Sơn Nam
- 2.3 Bắc Giang/Kinh Bắc
- 2.4 Quốc Oai / Sơn Tây
- 2.5 Nam Sách/Hải Dương
- 2.6 An Bang
- 2.7 Lạng Sơn
- 2.8 Thái Nguyên/Ninh Sóc
- 2.9 Tuyên Quang
- 2.10 Hưng Hóa
- 2.11 Thanh Hoa
- 2.12 Nghệ An
- 2.13 Thuận Hóa
- 2.14 Quảng Nam
- 3 Tham khảo
- 4 Xem thêm
- 5 Chú thích
Những thay đổi qua cuộc cải cách hành chính thời Lê Thánh Tông có ý nghĩa gì ?
Đề bài
Những thay đổi qua cuộc cải cách hành chính thời Lê Thánh Tông có ý nghĩa gì?
dựa vào sgk Lịch sử 10 trang 88 để suy luận trả lời.
Lời giải chi tiết
Những thay đổi qua cuộc cải cách hành chính thời Lê Thánh Tông có ý nghĩa:
- Góp phần kiện toàn bộ máy hành chính nhà nước từ trung ương đến địa phương.
- Tăng cường quyền lực của nhà vua, chứng tỏ nhà nước quân chủ chuyên chế dưới thời Vua Lê Thánh Tông đạt mức cao độ và hoàn thiện.
- Ổn định chính trị để phát triển kinh tế, văn hóa.
Loigiaihay.com
-
Các điều luật trên nói lên điều gì?
Giải bài tập câu hỏi thảo luận số 2 trang 89 SGK Lịch sử 10
-
Nêu tác dụng của các chính sách đối nội và đối ngoại của nhà nước phong kiến
Giải bài tập câu hỏi thảo luận trang 90 SGK Lịch sử 10
-
So sánh bộ máy nhà nước thời Lê với bộ máy nhà nước thời Đinh, Tiền Lê.
Giải bài tập 1 trang 90 SGK Lịch sử 10
-
Vẽ sơ đồ nhà nước thời Lý, Trần và thời Lê Thánh Tông, qua đó đánh giá cuộc cải cách hành chính của Lê Thánh Tông.
Giải bài tập 2 trang 90 SGK Lịch sử 10.
-
Nhận xét chung về sự hoàn thiện của nhà nước phong kiến Việt Nam thời Lê.
Giải bài tập 3 trang 90 SGK Lịch sử 10
-
Lập bảng thống kê các cuộc kháng chiến và khởi nghĩa chống ngoại xâm từ thế kỉ X đến thế kỉ XV.
Giải bài tập 1 trang 100 SGK Lịch sử 10. Lập bảng thống kê các cuộc kháng chiến và khởi nghĩa chống ngoại xâm
-
Thống kê các triều đại trong lịch sử dân tộc từ thế kỉ X đến giữa thế kỉ XIX.
Giải bài tập 1 trang 136 SGK Lịch sử 10
-
Nêu những nét cơ bản trong đời sống vật chất, tinh thần của cư dân Văn Lang - Âu Lạc.
Giải bài tập câu hỏi thảo luận số 3 trang 76 SGK Lịch sử 10
-
Trình bày nguyên nhân thắng lợi của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.
Giải bài tập 3 trang 100 SGK Lịch sử 10
Cải Cách Hành Chính Của Vua Lê Thánh Tông
Cải Cách Hành Chính Của Vua Lê Thánh Tông
Năm 1471, vua Lê Thánh Tông tiến hành cuộc cải cách hành chính trên phạm vi cả nước. » Xem thêm
Tóm tắt nội dung tài liệu
- Cải Cách Hành Chính Của Vua Lê Thánh Tông
Năm 1471, vua Lê Thánh Tông tiến hành cuộc cải cách hành chính trên phạm vi
cả nước. Ông bỏ hết các chức quan và cơ quan trung gian giữa vua và bộ phận
thừa hành, chia lại cả nước thành 12 thừa tuyên, thống nhất các đơn vị hành chính
thành phủ, huyện, châu, xã. Cuộc cải cách đã tạo được một hệ thống hành chính
tinh giản, có hiệu lực, là mô hình tiên tiến của chế độ quân chủ, phong kiến đương
thời.
Có thể nói Lê Thánh Tông là một vị hoàng đế đầy tự tin, ý chí kiên định và hành
động quyết đoán. Ông trực tiếp điều hành ở mức tối cao nhiều công việc của triều
đình.
Năm 1471, khi đã ổn định các vùng biên giới phía bắc và phía nam, cuộc cải cách
hành chính mới thật sự bắt đầu. Bản "Hiệu định quan chế" tức là văn bản chính
thức về cuộc cải cách hành chính được ban hành. Lê Thánh Tông nêu những lý do
cấp thiết dẫn đến cuộc cải cách: "Đồ bản, đất đai ngày nay so với trước đã khác
nhau xa, ta cần phải tự mình giữ quyền chế tác, hết đạo biến thông. ở trong kinh,
quân vệ nhiều thì đặt năm phủ để giữ, việc công bề bộn thì đặt sáu bộ bàn nhau
- cùng làm, sáu khoa để xét bác trăm quan, sáu tự để thừa hành mọi việc". Lê Thánh
Tông cũng chỉ rõ những lợi ích mà cuộc cải cách đem lại: "Ăn hại đã không có,
trách nhiệm lại rõ ràng. Như thế là cốt để cho lớn nhỏ cùng ràng buộc nhau, uy
quyền không bị lạm dụng, lẽ phải không bị lung lay, khiến trăm họ có thói quen
theo đạo, giữ phép, không có lầm lỗi làm trái nghĩa, phàm hình, để theo trọn cái
chí của Thái Tổ, Thần Tông ta mà giữ được an trị lâu dài".
Và cuộc cải cách hành chính đã diễn ra hết sức có hiệu quả.
Trước hết, Lê Thánh Tông bỏ hết các chức quan và cơ quan trung gian giữa vua và
bộ phận thừa hành như Thượng thư sảnh, Trung thư sảnh, Môn hạ sảnh, khu mật
viện, các tướng quốc, Đại hành khiển, Tả hữu bộc xạ... Nếu khi cần phải có người
thay vua chỉ đạo công việc, thì phải là các đại thần như thái sư, thái phó, thái bảo,
thái úy, thiếu sư, thiếu bảo...
Tiếp đến, Lê Thánh Tông tách sáu bộ Lại, Lễ, Binh, Hình, Công, Hộ ra khỏi
Thượng thư sảnh, lập thành sáu cơ quan riêng, phụ trách các hoạt động khác nhau
của nhà nước. Đứng đầu mỗi bộ là chức thượng thư, hàm nhị phẩm, chịu trách
- nhiệm trực tiếp trước vua. Sự cải cách dễ nhận ra nhất là ở bộ Lại, một bộ chịu
trách nhiệm tuyển bổ, thăng giáng và bãi miễn các chức quan từ tam phẩm trở
xuống. Không như các triều đại trước, bộ Lại không được toàn quyền hành động.
Theo nguyên tắc "lớn nhỏ cùng ràng buộc lẫn nhau", nếu "bộ Lại thăng bổ không
xứng thì Khoa có quyền bắt bẻ, hoặc tố giác nếu bộ Lại làm sai trái".
Trong cuộc cải cách này, Lê Thánh Tông rất đề cao công tác thanh tra, giám sát
quan lại. Ngoài Ngự sử đài có từ thời Trần, ông cho đặt sáu khoa chuyên theo dõi,
giám sát quan lại ở sáu bộ. "Bộ Lễ nghi thức không hợp thì Lễ khoa được phép
đàn hặc. Bộ Hộ có Hộ khoa giúp đỡ. Hình khoa có quyền xét lại sự thẩm đoán của
bộ Hình...".
Lê Thánh Tông đặc biệt chú ý đến kiến thức thật sự của những người lãnh đạo.
Ông bỏ chế độ bổ dụng vương hầu, quý tộc vào các trọng trách của triều đình mà
lấy thước đo học vấn làm tiêu chuẩn dùng người, không phân biệt thành phần xuất
thân. Các thân vương, công hầu, tuy vẫn được ban bổng lộc nhưng nếu không đỗ
đạt thì không được đứng trong bộ máy nhà nước.
- Chỉ riêng với cải cách này, Lê Thánh Tông đã có một tầm nhìn hơn hẳn các triều
đại trước.
Bên cạnh bộ máy nhà nước ở trung ương, hệ thống hành chính địa phương cũng có
ý nghĩa rất quan trọng với địa vị thống trị của một triều đại. Bởi vì phần đông dân
cư tập hợp ở những nơi này. Nếu có một chế độ phù hợp với họ, triều đại sẽ bền
vững vì có sự bảo vệ của chính những người dân ấy.
Năm 1466, cùng với việc thành lập các bộ, các tự, Lê Thánh Tông sáng suốt chia
lại cả nước thành 12 đạo thừa tuyên và một phủ Trung đô (khu vực kinh thành).
Năm 1471, ông cho lập thêm đạo thừa tuyên thứ 13 là Quảng Nam. ở cách phân
chia mới, mỗi đạo thừa tuyên đều có ba ty ngang quyền nhau cai quản: Đô tổng
binh sứ ty (Đô ty), Thừa tuyên sứ ty (Thừa ty) và Hiến sát sứ ty (Hiến ty). Đô ty
và Thừa ty trông coi về quân sự và dân sự. Hiến ty chịu trách nhiệm thanh tra,
giám sát các quan chức địa phương; luôn đi sâu, tìm hiểu đời sống và nguyện vọng
của nhân dân. Ngoài ra, để giúp Hiến ty làm nhiệm vụ, ở Ngự sử đài, Lê Thánh
Tông đặt thêm 13 cai đạo giám sát ngự sử chuyên giám sát, giúp đỡ các Hiến ty.
- Dưới đạo Thừa tuyên, Lê Thánh Tông cho thống nhất các đơn vị hành chính thành
phủ, huyện, châu, xã.
Như vậy, khoảng từ năm 1471, thông qua cải cách, Lê Thánh Tông đã tạo được hệ
thống hành chính thống nhất trong phạm vi cả nước. Hệ thống khá gọn gàng với
chức trách phân minh, bảo đảm sự chỉ đạo và tập trung quyền lực của trung ương.
Đây là mô hình tiên tiến nhất của chế độ quân chủ phong kiến đương thời, trong
đó, trung ương và địa phương gắn liền nhau, quyền lực đ ược bảo đảm từ trên
xuống dưới.
Lê Thánh Tông là một vị hoàng đế lớn của một vương triều mạnh, có nhiều đóng
góp trong lịch sử dân tộc...
|
