Một chế độ ăn uống bổ dưỡng, cân bằng là rất quan trọng để duy trì sức khỏe, đặc biệt là đối với những người mắc bệnh tiểu đường. Trong quá trình xây dựng một chế độ ăn uống cân bằng, những người mắc bệnh tiểu đường có thể tự hỏi liệu thực phẩm chứa carbohydrate (carbs), như cơm, có phải là một lựa chọn tốt để đưa vào chế độ ăn uống của họ hay không. Show
Câu trả lời là có! Cơm vẫn là một phần của chế độ ăn uống lành mạnh cho những người mắc bệnh tiểu đường. Vậy lượng cơm phù hợp cho người tiểu đường là như thế nào? Lượng cơm cho người tiểu đườngTheo chuyên gia dinh dưỡng, ThS. BS. Doãn Thị Tường Vi, Nguyên trưởng khoa Dinh dưỡng Bệnh viện 198: “Rất nhiều người tiểu đường không dám ăn cơm vì cho rằng ăn cơm sẽ làm tăng đường huyết. Do đó, họ cắt bỏ hoàn toàn cơm và các thức ăn chứa tinh bột khác. Đây là tình trạng phổ biến ở những bệnh nhân mới bị tiểu đường. Tuy nhiên, chính hành động này lại khiến người tiểu đường đối mặt với nguy cơ bị suy dinh dưỡng và hạ đường huyết quá mức, thậm chí dẫn đến hôn mê sâu và tử vong”. Theo các nghiên cứu khoa học, cơm tẻ trắng là thực phẩm có chỉ số đường huyết cao (GI = 83), tuy nhiên người tiểu đường không nhất thiết phải cắt hoàn toàn tinh bột. Người bệnh vẫn có thể ăn cơm hàng ngày với lượng vừa đủ, phù hợp với thể trạng cơ thể. Tùy vào độ tuổi và cân nặng, mỗi người có nhu cầu năng lượng khác nhau. Thông thường, đối với bệnh nhân tiểu đường, cần cắt giảm khoảng 10% tinh bột so với nhu cầu năng lượng bình thường mà cơ thể cần. Bù lại, người bệnh nên tăng 10% khẩu phần đạm. Có thể ước lượng đơn giản như sau:
Ví dụ: Thông thường nữ giới cao 1,51m - 1,55m, nặng 50kg cần 70g tinh bột trong 1 bữa chính. Việc tính toán, cân đo chính xác nhu cầu năng lượng cơ thể không hề dễ dàng. Tuy nhiên, người bệnh có thể ước lượng bằng cách ăn ít hơn so với bình thường. Sau đó, tiến hành kiểm tra đường huyết 2 giờ sau khi ăn cơm. Nếu giá trị đường huyết trên 10mmol/l sau khi ăn thì bữa ăn lần sau cần phải ăn ít hơn. Ngoài kiểm soát lượng carbs nạp vào người, người bệnh tiểu đường cũng nên lưu ý:
Như vậy bài viết trên đây đã phần nào giải đáp về câu hỏi Lượng cơm cho người bị tiểu đường. Hy vọng bài viết đã đem đến những thông tin hữu ích giúp người bệnh Gạo lứt sấy rong biển là món ăn yêu thích của nhiều người, đặc biệt là chị em phụ nữ có nhu cầu giảm cân. Đối với người bị bệnh tiểu đường, có nhiều thông tin được chia sẻ rằng chế độ gạo lứt ăn kiêng sẽ giúp hạ đường huyết. Vậy thực sự tính an toàn của gạo lứt cho người tiểu đường như thế nào? Trong các loại ngũ cốc nguyên hạt tốt cho sức khỏe, gạo lứt là thực phẩm được nhiều người biết đến. Khác với gạo trắng, gạo lứt dù đã bỏ đi lớp vỏ cứng bên ngoài nhưng vẫn giữ lớp mầm và lớp cám giàu dinh dưỡng bên trong. Lý do khiến nhiều người thắc mắc về sự an toàn của gạo lứt cho người tiểu đường mặc dù gạo lứt nhiều dinh dưỡng hơn, đó chính là gạo lứt chứa nhiều carbs. 1. Tổng quan về lợi ích của gạo lứt cho người tiểu đườngVới người mắc bệnh tiểu đường, gạo lứt không chỉ là loại thực phẩm lành mạnh mà nó còn là một chế độ ăn uống cân bằng. Điều quan trọng khi ăn gạo lứt đó là phải kiểm soát khẩu phần ăn và có nhận thức rõ ràng về chỉ số đường huyết của loại thực phẩm này. 1.1 Lợi ích chung về sức khỏe của gạo lứtGạo lứt là loại thực phẩm chứa nhiều chất dinh dưỡng với hàm lượng cao, là nguồn cung cấp dồi dào các chất xơ, chất chống oxy hóa, một số loại vitamin và khoáng chất. Trong gạo lứt có chứa một loại hợp chất thực vật có tên là flavonoid, có tác dụng chống oxy hóa mạnh. Tiêu thụ những thực phẩm chứa nhiều flavonoid giúp làm giảm nguy cơ mắc một số bệnh mãn tính như Alzheimer, ung thư và bệnh tim. Hiện nay, các món ăn từ gạo lứt như gạo lứt sấy rong biển được sử dụng nhiều vì giúp no lâu và có tác dụng hỗ trợ giảm cân. Ngoài ra, loại thực phẩm giàu chất xơ này còn có lợi đối với hệ tiêu hóa, nhờ đó làm giảm nguy cơ mắc các bệnh lý mãn tính. 1.2 Lợi ích về mặt dinh dưỡng của gạo lứtTrong 1 cốc (khoảng 200 gram) gạo lứt hạt dài đã được nấu chín cung cấp khoảng 248 calo với hàm lượng giá trị dinh dưỡng như sau:  Với chế độ 1 cốc gạo lứt ăn kiêng mỗi ngày cung cấp đủ nhu cầu magie cho cơ thể, giúp chữa lành vết thương, hỗ trợ hoạt động chức năng của thần kinh và phát triển hệ cơ xương, đồng thời còn giúp điều chỉnh lượng đường trong máu. Ngoài các thành phần dinh dưỡng kể trên, trong gạo lứt còn chứa folate, kali, sắt và riboflavin. 1.3 Lợi ích của gạo lứt cho người tiểu đườngGạo lứt là một trong những loại thực phẩm cung cấp chất xơ dồi dào. Ở những người bị béo phì, thừa cân hay mắc bệnh tiểu đường tuýp 2, tiêu thụ gạo lứt giúp làm giảm lượng đường trong máu. Đặc biệt, đối với bệnh nhân tiểu đường, để ngăn ngừa hoặc trì hoãn sự tiến triển của bệnh, kiểm soát đường máu là rất quan trọng So với gạo trắng, chế độ gạo lứt ăn kiêng trên bệnh nhân tiểu đường làm giảm cả lượng đường trong máu và hemoglobin A1c. Đặc biệt, nếu sử dụng gạo lứt thường xuyên và trong thời gian dài (khoảng 10 bữa ăn gạo lứt/tuần và dùng trong tối thiểu 8 tuần) giúp cải thiện đường máu cũng như chức năng nội mô. Đây là những chỉ số quan trọng đo lường sức khỏe tim mạch. Ngoài ra, chế độ gạo lứt ăn kiêng cũng hỗ trợ giảm cân rất tốt ở những người mắc bệnh tiểu đường, từ đó giúp cải thiện việc kiểm soát đường máu. Ở những phụ nữ bị béo phì hoặc thừa cân, việc tiêu thụ khoảng 3/4 cốc gạo lứt mỗi ngày (tương đương 150 gram) sẽ giúp giảm các chỉ số về cân nặng nói chung và vòng eo nói riêng, một cách đáng kể so với gạo trắng. Giảm cân rất quan trọng đối với người bị tiểu đường tuýp 2, vì nó làm giảm khả năng thuyên giảm bệnh rất cao. 1.4 Chế độ gạo lứt ăn kiêng giúp ngăn ngừa tiểu đường tuýp 2Gạo lứt không chỉ giúp kiểm soát đường máu ở bệnh nhân tiểu đường tuýp 2 mà còn giúp ngăn ngừa bệnh. Sử dụng gạo lứt tối thiểu 2 lần/tuần trong các bữa ăn được khuyến nghị để làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2.Mặc dù cơ chế ngăn ngừa bệnh tiểu đường của chế độ gạo lứt ăn kiêng là chưa được hiểu rõ hoàn toàn, nhưng các nghiên cứu cho thấy hàm lượng chất xơ cao hơn trong gạo lứt cũng đóng góp một phần trong tác dụng này.Ngoài ra, magie có nhiều trong gạo lứt cũng giúp làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2. Gạo lứt giúp làm giảm lượng đường trong máu giúp bệnh nhân tiểu đường kiểm soát lượng đường trong máu 2. Gạo lứt có chỉ số đường huyết là bao nhiêu?Muốn hiểu rõ lợi ích của gạo lứt cho người tiểu đường như thế nào cần phải biết chỉ số đường huyết (GI) của gạo lứt. Để đo lường mức độ thực phẩm làm tăng lượng đường trong máu của một loại thực phẩm, chúng ta sử dụng chỉ số đường huyết. Theo đó, khi tiêu thụ các thực phẩm có chỉ số đường huyết cao thì lượng đường trong máu sẽ tăng lên và cao hơn so với khi sử dụng những thực phẩm có chỉ số đường huyết ở mức trung bình và thấp. Vì vậy, tiêu thụ các thực phẩm có chỉ số GI thấp và trung bình được xem là phương pháp kiểm soát đường máu. Nằm ở mức trung bình, gạo lứt đã được nấu chín có chỉ số GI là 68. Để hiểu rõ hơn lợi ích của gạo lứt cho người tiểu đường cần xem xét các loại thực phẩm khác với chỉ số GI của chúng như sau:
Gạo trắng là một trong những thực phẩm có chỉ số đường huyết cao (73). Khác với gạo lứt, chất xơ trong gạo trắng ít hơn, vì vậy chúng dễ được tiêu hóa hơn và dẫn đến lượng đường trong máu tăng nhanh hơn. Ở những bệnh nhân tiểu đường, việc hạn chế tiêu thụ những thực phẩm có chỉ số GI cao là được khuyến khích và cần thiết. Một chế gạo lứt ăn kiêng cùng với các thực phẩm có GI thấp, nhưng vẫn đảm bảo protein và chất béo lành mạnh là rất quan trọng đối với người tiểu đường. Gạo lứt đã được nấu chín có chỉ số GI là 68 3. Khẩu phần và chất lượng khẩu phần ăn gạo lứt cho người tiểu đườngĐể kiểm soát đường máu trên bệnh nhân tiểu đường, người bệnh cần chú ý đến tổng lượng carb tiêu thụ, nhất là khi sử dụng gạo lứt thay vì gạo trắng. Hiện tại, lượng carbs khuyến nghị cho bệnh nhân tiểu đường để kiểm soát đường máu là chưa có. Dựa vào mục tiêu cần đạt được về chỉ số đường máu là bao nhiêu và phản ứng của cơ thể người bệnh với carbs như thế nào, từ đó, chúng ta sẽ có lượng gạo lứt cần được tiêu thụ giới hạn trong bữa ăn. Ví dụ, một chế độ gạo lứt ăn kiêng cần kiểm soát với khẩu phần mục tiêu là 30 gam carbs mỗi bữa thì lượng gạo lứt giới hạn là khoảng 1/2 chén (tương đương 100 gam) chứa 26 carbs. 4 gam carb còn lại của bữa ăn có thể được lấy từ những thực phẩm chứa carb thấp như rau hoặc ức gà. Bên cạnh khẩu phần, người bệnh cần chú ý đến chất lượng của bữa ăn để có chế độ ăn cân bằng khi sử dụng gạo lứt, nên kết hợp với những thực phẩm bổ dưỡng khác protein từ thịt nạc, các chất béo lành mạnh đến từ thực vật, các loại thực phẩm ít carb như rau và trái cây. Ngoài ra, người bệnh cũng cần chú ý gạo lứt ăn kiêng kết hợp với những thực phẩm nguyên chất, hạn chế những thực phẩm chế biến sẵn, để đảm bảo cung cấp vitamin và khoáng chất cho cơ thể, đồng thời giúp duy trì lượng đường trong máu ổn định. Thực tế đã cho thấy những bệnh nhân tiểu đường tuýp 2 có chế độ ăn uống chất lượng hơn có khả năng kiểm soát chỉ số đường máu tốt hơn so với người bệnh có chế độ ăn kém chất lượng. 4. Cách nấu gạo lứt cho người tiểu đườngGạo lứt là loại thực phẩm dễ mua, dễ nấu và cũng rất dễ bảo quản. Cách nấu gạo lứt cho người tiểu đường rất đơn giản, cụ thể như sau:
Một chế độ gạo lứt ăn kiêng với người tiểu đường là có thể linh hoạt sử dụng với các loại ngũ cốc khác, cà ri, salad, món xào, súp và bánh mì kẹp thịt chay. Nó cũng có thể được kết hợp với trứng và rau cho một bữa sáng thịnh soạn hoặc dùng trong bánh gạo ít đường. Gạo lứt ăn kiêng là một lựa chọn tuyệt vời với người bệnh tiểu đường Dưới đây là một số công thức nấu gạo lứt cho người tiểu đường thân thiện và chất lượng:
Một chế độ gạo lứt ăn kiêng kèm với các thực phẩm khác là hoàn toàn an toàn với người bị tiểu đường vì gạo lứt là thực phẩm chứa nhiều chất xơ, chất chống oxy hóa, vitamin và khoáng chất giúp cải thiện việc kiểm soát lượng đường trong máu. Mọi thắc mắc cần được bác sĩ chuyên khoa giải đáp cũng như quý khách hàng có nhu cầu khám và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec vui lòng đăng ký khám trực tuyến trên Website để được phục vụ tốt nhất. Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số hoặc đặt lịch trực tiếp . Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng. |
