Nguyên nhân giãn bể thận

Siêu âm thai là cách tốt nhất để phát hiện nguyên nhân giãn thận ở thai nhi. Có nhiều nguyên nhân giãn bể thận ở thai nhi nhưng thực tế là không có lý do cụ thể nào cả. Dựa vào kết quả siêu âm và những biểu hiện liên quan để bác sĩ xác định rõ thai nhi đang nguy hiểm ở mức độ nào.

1.    Giãn thận ở thai nhi là gì?

Giãn bể thận thai nhi hay còn gọi là thận ứ nước một hoặc hai bên khoảng 1% số thai nhi trong quá trình mang thai. Trong quá trình thăm khám, bác sĩ sẽ siêu âm đường kính trước, đường kính sau bể thận thai nhi và tùy vào tuổi thai để chuẩn đoán giãn bể thận.
Theo đó có các mốc như sau:

  • Thai giữa 15-20 tuần: ≥ 4mm.
  • Thai giữa 20-30 tuần: ≥ 5mm.
  • Thai trên 30 tuần : ≥ 7mm.

Nếu như chỉ số này lớn hơn mức bình thường, thì được đánh giá là thai nhi bị giãn bể thận. Tuy nhiên việc đánh giá lần đầu nên được tiến hành đánh giá lại sau 30 phút vì tình trạng giãn thận có thể chỉ thoáng qua. Các trường hợp giãn bể thận ở thai nhi nhẹ thì sẽ ổn định lại hoặc thoái lui ở giai đoạn sơ sinh của trẻ. Giãn thận ở thai nhi cũng là một dấu hiệu cảnh báo hội chứng Down ở trẻ nếu chúng xuất hiện cùng các dấu hiệu bất thường khác.


Nguyên nhân giãn bể thận

Thông tin mức độ của giãn bể thận thai nhi theo tuổi thai (Ảnh: Internet)

2.    Nguyên nhân giãn bể thận ở thai nhi:

Có nhiều nguyên nhân gây giãn bể thận ở thai nhi, nhưng đa số là không có nguyên nhân cụ thể là vì sao. Một số nguyên nhân đó là:
-    Thận đa nang:
Nguyên nhân do sự tác nghẽn hoàn toàn của niệu quả từ thời kì bào thai, thận đa nang không thể bài tiết nước tiểu và không phát triển bình thường. Thông thường chỉ gặp ở 1 bên thận và thận bên kia thường không phát triển mạnh để bù trừ nên chức năng thận tổng thể vẫn hoàn toàn bình thường.
-    Giãn thận sinh lý:
Tình trạng giãn thận chỉ là thoáng qua tại thời điểm siêu âm. Đa số trường hợp giãn thận khó phát hiện từ thời lỳ bào thai là có khả năng bị giãn thận sinh lý. Tình trạng giãn sẽ không tăng thêm hoặc cải thiện qua thời gian, có thể đến một vài năm sau khi trẻ sinh ra. 
-    Giãn thận do tắc nghẽn niệu quản:
Thông thường có 2 vị trí có thể tắc nghẽn trên đường tiết niệu:
Vị trí thường gặp nhất là ở vị trí nối giữa bể thận và niệu quản. Tỉ lệ là 1/1000
Vị trí niệu quản đổ vào bàng quang, tỉ lệ gặp khoảng 1/2500 trẻ.
-    Thận - niệu quản đôi:
Bình thường mỗi người chỉ có 1 thận - 1 niệu quản ở 1 bên cơ thể. Tuy nhiên, có khoảng 1% trong số tất cả mọi người có nhiều hơn 1 niệu quản xuất phát từ thận. Trường hợp này gọi là thận - niệu quản đôi. Hầu hết đều không có triệu chứng gì và không ảnh hưởng gì đến sức khỏe.
Tuy nhiên tắc ngẽn niệu quản và thận phụ (thường ở phía trên thận chính) có thể gặp ở 1/5000 trẻ. Siêu âm chẩn đoán trước sinh có thể thấy hình ảnh giãn 1 phần thận. Niệu quản phụ này thường bị tắc ở vị trí đổ lạc chỗ vào bàng quang. Điều này gây nên hình ảnh giãn niệu quản ngoằn ngoèo và túi phình chèn vào trong lòng bàng quang.
-    Tắc nghẽn niệu đạo:
Tắc nghẽn niệu đạo lâu ngày sẽ làm bàng quang căng, không co bóp đẩy nước tiểu ra ngoài được, lâu dần ảnh hưởng đến niệu quản và bể thận của thai nhi.
-    Trào ngược bàng quang - niệu quản:
Tình trạng này gặp ở 5 - 25% số trường hợp phát hiện giãn thận trước sinh, trào ngược bàng quang niệu quản là tình trạng nước tiểu có thể đi từ bàng quang lên niệu quản do mất cơ chế chống trào ngược của vị trí đổ của niệu quản vào bàng quang. Sự trào ngược kéo dài có thể làm giãn niệu quản, bể thận và làm cho trẻ có nguy cơ cao bị nhiễm khuẩn đường tiết niệu, cần phải dùng kháng sinh dự phòng trong 1 năm đầu đời.

3.    Mức độ nguy hiểm của giãn thận ở thai nhi:

Hầu hết khi nói đến giãn bể thận thai nhi thì các mẹ bầu sẽ ngĩ đó là một hiện tượng nguy hiểm. Nhưng sự thật là đa số trường hợp chỉ cần theo dõi bằng siêu âm trong suốt 40 tuần thai. Bà bầu luôn giữ tâm trạng vui vẻ tận hưởng niềm vui thai kỳ vì cơ bản quá trình mang thai, ngày dự sinh, phương pháp sinh sẽ không ảnh hưởng bởi tình trạng này. Các bà mẹ chỉ cần ghi nhớ tình trạng của con để thông báo cho bác sĩ siêu âm chẩn đoán trước sinh mỗi khi đi kiểm tra. Sau khi bé được sinh ra, các bác sĩ chuyên khoa sơ sinh sẽ thăm khám cho bé với mục đích là đẻ phát hiện sớm các dị tật bẩm sinh nếu có như ẩn tinh hoàn, thoát vị bẹn,...

Nguyên nhân giãn bể thận

Hiện tượng giãn bể thận ở thai nhi (Ảnh: Internet)

4.    Điều trị giãn bể thận ở thai nhi như thế nào?

-    Theo dõi trong thời kỳ bào thai:
Trong đa số các trường hợp, chỉ cần theo dõi bằng siêu âm trong suốt thời kỳ thai nhi. Quá trình mang thai sẽ không bị ảnh hưởng gì bởi tình trạng này, thời gian dự kiến sinh, phương pháp sinh(đẻ thường hay đẻ mổ). Tuy nhiên, các bà mẹ cần ghi nhớ tình trạng của thai nhi để thông báo cho bác sĩ siêu âm chẩn đoán trước sinh mỗi khi đi kiểm tra. Vậy nên tốt nhất nên sinh ở các cơ sở y tế lớn, có điều kiện chẩn đoán và hội chẩn với các bác sĩ ngoại nhi ngay từ khi bé mới sinh ra đời.
-    Theo dõi sau sinh
Sau khi bé được sinh ra, tại các bệnh viện sản lớn, luôn luôn có các bác sĩ chuyên khoa sơ sinh sẽ thăm khám cho bé, mục đích là để phát hiện sớm các dị tật bẩm sinh nếu có (ẩn tinh hoàn, lỗ đái thấp, thoát vị bẹn,...).
Bé cần được siêu âm kiểm tra dị tật bẩm sinh hệ tiết niệu trong vòng một tuần đầu sau sinh, tốt nhất là vào ngày thứ 3 để đánh giá mức độ giãn thận và tắc nghẽn đường tiết niệu. Không nên tiến hành siêu âm quá sớm, bởi vì trẻ sơ sinh trong những ngày đầu sẽ diễn ra sự mất nước sinh lý, bể thận có thể tự nhỏ đi vì thế nên không phản ánh đúng tình trạng bệnh lý nếu có. Dựa trên kết quả siêu âm, bác sĩ chuyên khoa ngoại nhi sẽ đánh giá và đưa ra phương pháp điều trị thích hợp.
Theo đó, trẻ bị trào ngược bàng quang - niệu quản có thể cần phải điều trị kháng sinh dự phòng để đề phòng bệnh lý nhiễm khuẩn tiết niệu. Tuy nhiên, cũng có thể trẻ sẽ phải phẫu thuật nếu có dấu hiệu rõ ràng của sự tắc nghẽn đường tiết niệu, siêu âm kiểm tra phát hiện tình trạng giãn thận nặng lên, kết hợp với các triệu chứng của nhiễm khuẩn tiết niệu tái đi tái lại nhiều lần.
Với trẻ bị thận đa nang, thận bên kia đa số bình thường và đảm bảo đủ chức năng. Trừ khi thận này gây triệu chứng, ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ không thì có thể điều trị bảo tồn, không cần can thiệp phẫu thuật khi trẻ còn quá nhỏ. Bác sĩ sẽ theo dõi tình trạng thận trong vòng 6 tháng đến một năm và quyết định cắt bỏ khi đến thời điểm thích hợp.

Nhằm mang đến cơ hội cho thật nhiều sản phụ được trải nghiệm dịch vụ sinh con an toàn, nhẹ nhàng với chi phí vô cùng tiết kiệm, các mẹ bầu có thể lựa chọn ngay cho mình gói dịch vụ thai sản trọn gói để tận hưởng những tiện ích sang chảnh với một mức giá vô cùng hấp dẫn tại bệnh viện Đa khoa Bảo Sơn. Mọi thông tin chi tiết các mẹ liên hệ tổng đài 1900 599 858 và Hotline 091 585 0770
>>> xem thêm:
chi phí sinh mổ 
chăm sóc mẹ sau sinh