Nước ối it phải làm sao

12/03/2021

ThS. BS. Lê Võ Minh Hương
P. Công tác xã hội

Lượng nước ối là một trong những vấn đề rất được quan tâm trong thai kỳ. Có lẽ khá nhiều mẹ bầu cảm thấy hoang mang khi bác sĩ thông báo thai có nước ối ít hoặc thiểu ối. Vậy thiểu ối là gì? Nguyên nhân nào gây ra thiểu ối? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu.

Thiểu ối khi mang thai là gì?

Nước ối it phải làm sao

Trong suốt thai kỳ, nước ối có tác dụng như một lớp đệm giúp bảo vệ thai nhi và dây rốn, tạo không gian để thai cử động và phát triển. Thiểu ối là tình trạng khi lượng nước ối bao quanh em bé thấp hơn ngưỡng bình thường. Tình trạng này có thể gây ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của thai và tăng nguy cơ dây rốn bị chèn ép gây thiếu máu thai nhi. Bên cạnh đó, bất thường lượng nước ối cũng là một dấu hiệu gián tiếp cho thấy có bất thường của mẹ, thai hoặc bánh nhau.

Thông thường khi khám thai, mẹ bầu sẽ được bác sĩ cảnh báo sớm khi lượng ối ở mức ít chứ chưa đến mức thiểu ối.

Chẩn đoán được thực hiện thông qua siêu âm thai, bằng cách đo các chỉ số ối.

Nguyên nhân nào gây thiểu ối?

Thiểu ối có thể đơn giản là do vỡ ối hoặc nước ối bị rò rỉ ra ngoài. Trước khi nghĩ đến nguyên nhân khác, bác sĩ sẽ luôn khám để loại trừ nguyên nhân này.

Mặc khác, thiểu ối có thể liên quan đến các tình trạng bất thường sau:

  • Thai dị tật bẩm sinh, đặc biệt là các vấn đề về thận hoặc đường tiết niệu của em bé.
  • Thai chậm tăng trưởng, thai quá ngày dự sinh.
  • Nhiễm trùng bào thai, thai chết lưu.
  • Nhau bong non, thuyên tắc hoặc thiếu máu cục bộ bánh nhau.
  • Các bệnh lý của mẹ như: tiền sản giật, tăng huyết áp mạn, bệnh mạch máu collagen, bệnh thận, bệnh máu khó đông hoặc do mẹ sử dụng một số thuốc trong thai kỳ.

Cũng có những trường hợp thiểu ối không rõ nguyên nhân gây ra.

Thiểu ối có ảnh hưởng như thế nào đến thai kỳ?

Thiểu ối có thể xảy ra ở bất kỳ thời điểm nào nhưng thường gặp nhất vào 3 tháng cuối thai kỳ.

Phần lớn mẹ bầu có chẩn đoán thiểu ối trong 3 tháng cuối có thể sinh con khỏe mạnh. Tuy nhiên có nguy cơ thai chậm thăng trưởng, dây rốn bị chèn ép và tăng nguy cơ phải mổ lấy thai.

Nếu thiểu ối được phát hiện trước 28 tuần, các nguy cơ cho thai sẽ lớn hơn, có thể bao gồm sảy thai, sinh non, dị tật bẩm sinh và thai chết lưu.

Mẹ bầu nên làm gì khi có chẩn đoán thiểu ối khi mang thai?

Không có biện pháp nào được chứng minh là có thể làm tăng lượng nước ối lâu dài. Nhưng nếu bị thiểu ối, bạn nên áp dụng một số cách có thể giúp tăng lượng ối tạm thời:

  • Nghỉ ngơi, hạn chế các vận động mạnh.

    Nước ối it phải làm sao

  • Uống nhiều nước: Trong trường hợp thiểu ối nhưng không có chỉ định chấm dứt thai kỳ do các nguyên nhân khác, tăng lượng nước uống vào 1-2 lít mỗi ngày có thể có ích trong một số trường hợp, đặc biệt ở những mẹ bầu bị thiếu nước, giảm thể tích tuần hoàn. Uống nhiều nước có thể cải thiện tuần hoàn tử cung-nhau.
  • Theo dõi cử động thai mỗi ngày
  • Khám thai đều đặn: đo tim thai, theo dõi lượng nước ối, cũng như các chỉ số sinh học của thai trên siêu âm sẽ giúp bạn kiểm tra liệu em bé vẫn đang phát triển tốt trong tử cung hay không. Nếu có dấu hiệu cho thấy em bé đang gặp nguy hiểm, quyết định chấm dứt thai kỳ sẽ được đưa ra.
  • Truyền dịch vào buồng ối: thực hiện khi có chỉ định y khoa. Giúp tăng lượng nước ối tạm thời, hỗ trợ sự phát triển của thai trong thời gian ngắn. Trong một số trường hợp, phương pháp này hỗ trợ chọc ối chẩn đoán các bất thường bẩm sinh của thai.
  • Sinh sớm khi có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.

Có thể ngăn ngừa thiểu ối không?

Hiện vẫn không có cách nào để ngăn ngừa thiểu ối. Mặc dù vậy, chúng ta có thể quản lý được một số tình trạng bệnh lý có khả năng gây thiểu ối như tăng huyết áp mạn, tiền sản giật, đái tháo đường.

Thiểu ối có thể là biểu hiện của một tình trạng nghiêm trọng, do đó khám thai là một việc rất quan trọng. Mẹ bầu phát hiện thiểu ối sẽ được lên kế hoạch theo dõi và xác định thời điểm chấm dứt thai kỳ thích hợp. Điều đáng mừng là đa số trường hợp thiểu ối xảy ra ở 3 tháng cuối và phần lớn những phụ nữ này có một kết cục thai kỳ tốt.

Mẹ bầu có thể xem thêm lịch khám thai bệnh viện Từ Dũ tại đây: http://tudu.com.vn/vn/huong-dan-dich-vu/huong-dan/kham-benh/lich-lam-viec/

Đăng kí khám dịch vụ hẹn giờ qua tổng đài 028.1081 hoặc 028.1068 để chủ động và tiết kiệm thời gian.

Tham khảo:

https://www.uptodate.com/contents/oligohydramnios-etiology-diagnosis-and-management

Nước ối được coi là tấm bình phong bảo vệ thai nhi khỏi những tác động từ bên ngoài. Thiếu hay dư ối đều mang đến những mối nguy riêng. Vậy nước ối ít phải làm sao?

Vỡ ối báo hiệu chuyển dạ, thai nhi sắp chào đời. Nước ôi có ổn định, sự phát triển của thai nhi mới được bảo chứng là an toàn. Bởi vì nước ối chính là môi trường dung dịch được hình thành ngay sai khi thụ thai, tạo ra sự cân bằng giữ mẹ và bé, tránh thai nhi bị nhiễm trùng hay va chạm…

Nước ối có từ đâu?

Từ ngày thứ 12 sau khi thụ thai thành công, nước ối đã được tạo thành từ ba thành phần chính: Thai nhi, màng ối và máu mẹ. Điều này không hẳn nhiều mẹ biết.

Nước ối it phải làm sao
Từ những ngày đầu mới chỉ bằng một hạt mầm cho đến khi đủ 9 tháng 10 ngày, nước ối là phần không thể thiếu trong sự phát triển của thai nhi

Tại sao lại liên quan đến bào thai? Vì trong giai đoạn sớm của thai kỳ, da thai nhi có liên quan mật thiết đến sự tạo thành nước ối và khi chất gây xuất hiện từ tuần thứ 20-28, đường tạo ối mới chấm dứt hoàn toàn.

Cột mốc 16 tuần cũng rất quan trọng vì lúc này nước ối quan trọng nhất là do đường tiết niệu, bé bài tiết nước tiểu vào buồng ối từ tuần 16 thai kỳ. Sau tuần 20, nước ối có nguồn gốc từ khí-phế -quản, do huyết tương của thai nhi thẩm thấu qua niêm mạc hô hấp của bé. Cũng thời điểm này, thai nhi bắt đầu nuốt nước ối và nước ối được tái hấp thu qua da, dây rốn và màng ối. Màng ối bao phủ bánh nhau dây rốn, cũng tiết ra nước ối.

Bà bầu thiếu nước ối

Thiếu “tường rào” bảo vệ thai nhi thì hẳn là không tốt. Đó là lý do phụ nữ mang thai cần khám thai định kỳ để biết liêu nước ối đang “đầy hay vơi”.

Các cột mốc quan trọng của nước ối theo tuần thai:

  • 50ml khi thai nhi được 4-8 tuần
  • Khoảng 350ml ở tuần thứ 20
  • Tăng lên 670ml vào tuần 25-26
  • Khoảng 800ml khi thi nhu được 32-36 tuần
  • Đến 1.000ml khi thai được 38 tuần.
  • Tuần 40-42 thai kỳ giảm xuống còn khoảng 540-600ml. Đây là khoảng thời gian mẹ bầu sẽ có những dấu hiệu chuyển dạ. Do đó, bác sĩ cần nắm chỉ số nước ối để theo dõi tình hình sức khỏe của thai nhi.3

Với những trường hợp đặc biệt, nước ối giảm sau 34 tuần, mẹ cần tham vấn ký kiến bác sĩ về khả năng mổ lấy thai sớm hơn ngày dự sinh.

Bà bầu được coi là thiếu nước ối nếu ở những cột mốc khám thai nhất định, lượng nước ối không đạt trong mức an toàn. Thiếu ối ở những tuần cuối thai kỳ có thể làm tăng tỉ lệ sảy thay, sinh non lên tới 80%.

Trong quá trình chuyển dạ, nước ối được cho là đóng vai trò quan trọng giúp giảm cơn đau đớn, tránh nhiễm trùng sau sinh. Thiếu nước ối khiến tình trạng thai ngược đầurất khó khăn để sinh tự nhiên.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng thiểu ối, có thể kể đến là do:

  • Các bất thường nhiễm sắc thể
  • Dị tật bẩm sinh
  • Thai chậm phát triển, rỉ ối
  • Các vấn đề từ bánh nhau
  • Bà bầu bị cao huyết áp, tiền sản giật, tiểu đường
  • Bị thiểu ối vô căn (không rõ nguyên nhân)

Nước ối ít có ảnh hưởng đến thai nhi?

Nếu thiếu ối sớm, ở tam cá nguyệt thứ hai sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của thai nhi. Hậu có có thể tiên lượng trước là trật khớp háng bẩm sinh, xơ cứng các khớp, tay chân khoèo do không cử động tốt được trong buồng tử cung ít nước ối, suy hô hấp.

Nước ối it phải làm sao
Mẹ đừng quên những lần khám thai định kỳ để biết nước ối đang ổn định hay vơi đi

3 tháng cuối thai kỳ, dù kéo dài hơn những tháng ở giữa nhưng di chứng do thiếu ối cũng vẫn gây ra những hậu quả đáng tiếc cho thai nhi: Tay chân khoèo, xơ cứng khớp, suy hô hấp, chèn ép dây rốn, bé dễ bị suy thai và không bình chỉnh được ngôi thai có thể có những ngôi bất thường gây đẻ khó.

Nước ối ít nên uống gì?

Con đường ăn uống là cách nhanh nhất giúp khắc phục tình trạng thiếu ối trong thai kỳ. Thực phẩm là bài thuốc tự nhiên an toàn mà hiệu quả cho bầu. Mẹ đừng quên uống 4 loại nước sau:

Nước mía

Không chỉ thức uống giải khát được yêu thích mùa Hè mà uống nước mía còn giúp thai nhi tăng cân nhanh tronh những tháng cuối đồng thời trị thiếu ối, ốm nghén rất hiệu quả. Nước mía giúp bổ sung canxi, magie, kali, sắt, các loại vitamin A, B, C, đồng thời trong đó có chứa gần 30 a-xit hữu cơ khác. Lời khuyên là nếu thiếu ối, mỗi ngày mẹ uống một ly nước mía.

Nước dừa

Để nước ối cán mốc “chuẩn” nhanh nhất, mẹ đừng quên bổ sung nước dừa vào thực đơn hằng ngày. Trong nước dừa có chứa clorua, kali, magie, đường, muối, protein … để giúp mẹ ổn định huyết áp và ngừa được nhiều biến chứng sản khoa nguy hiểm.

Các loại nước ép trái cây

Vô vàn các loại trái cây theo mùa sẵn sàng phục vụ mẹ bầu. Đó là táo, ổi, cam, dâu… luôn giàu các loại vitamin và khoáng chất cần thiết cho bà bầu và thai nhi, cung cấp chất xơ và tăng lượng nước ối trong thai kỳ.

Nước đun sôi để nguội

Nước lọc vẫn là quan trọng nhất trong thai kỳ. Hàng ngày nên uống khoảng 2,5-3 lít nước. Nếu mẹ bầu mới vận động cơ thể hoặc trong những ngày thời tiết nắng nóng thì lượng nước có thể tăng lên.

Cách chữa thiếu nước ối

Cùng với chế độ ăn uống khoa học thì có một vài cách khác cũng giúp cải thiện tình trạng thiếu ối.

Vận động nhiều hơn

Các chuyên gia đưa ra lời khuyên bầu bị thiếu nước ối nên vận động ít nhất 30-45 phút mỗi ngày. Chỉ là những bài tập nhẹ nhàng như đị bộ, yoga cũng sẽ giúp tăng lưu lượng tuần hoàn máu trong tử cung, nhau thai và đây cũng là cách tăng chỉ số chất lỏng trong bọc ối do thai nhi đi tiểu ra đó.

Nằm nghiêng sang trái

Tư thế nằm ngủ tốt nhất đối với bà bầu là nghiêng về phía bên trái. Khi nằm ở tư thế này, lưu lượng máu từ cơ thể mẹ sẽ đi qua các mạch máu trong tử cung và đến thai nhi một cách thông suốt hơn. Khi máu được vận chuyển với tốc độ đều đặn thì chỉ số nước ối cũng tăng lên.

Thăm khám bác sĩ

Đây là cách hiệu quả nhất giúp mẹ và bé cùng an toàn. Mẹ có thể sử dụng những biện pháp y tế như tiêm nước ối, truyền tĩnh mạch hoặc đặt ống truyền ối… nhờ sự tư vấn của bác sĩ.

Nước ốt ít phải làm sao? Câu trả lời đã rõ như ban ngày. Quan trọng cần nhớ là phải khám thai theo lịch hẹn của bác sĩ để biết rõ mẹ cần làm gì ngay thời điểm bị thiếu ối.

Các bài viết của MarryBaby chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.