Soạn luyện tập lâp luận giải thích

Câu nói của nhà văn có cấu trúc so sánh A là B (so sánh khẳng định). Trong đó, sách là ngọn đèn sáng được hiểu : những cuốn sách có giá trị được coi như những ngọn đèn sáng rọi chiếu, soi đường, đưa con người ra khỏi chốn tối tăm (chốn tối tăm của sự không hiểu biết) ; ngọn đèn sáng bất diệt được hiểu là ngọn đèn không bao giờ tắt ; ngọn đèn sáng... của trí tuệ con người được hiểu : sách kết tinh trí tuệ con người. Những cuốn sách có giá trị là kho tàng tri thức quý giá, là sự tổng kết, đúc kết những kinh nghiệm sản xuất, chiến đấu,... rất có giá trị.

Nội dung chính Show

2. Lập dàn bài
3. Viết đoạn văn, bài văn
4. Đọc lại và sửa chữa
Tóm tắt bài
1.1. Củng cố kiến thức
1.2. Thực hành trên lớp
2. Soạn bài Luyện tập lập luận giải thích
3. Hỏi đáp Bài Luyện tập lập luận giải thích

- Tìm hiểu nội dung toàn bộ câu nói : Sách là ngọn đèn sáng bất diệt, xua tan mọi ngu dốt, tăm tối. Sách là sự kết tinh trí tuệ con người.

- Tìm hiểu yêu cầu của đề bài : Giải thích rõ vì sao lại nói Sách là ngọn đèn sáng bất diệt, xua tan mọi ngu dốt, tăm tối. Sách là sự kết tinh trí tuệ con người.

- Tìm thêm một số ý để sự giải thích được toàn diện, sâu sắc :

+ Không thể nói mọi cuốn sách đều là ngọn đèn sáng bất diệt... Chỉ có những cuốn sách có giá trị cao, những tác phẩm lớn mới có đặc trưng trên.

+ Sách là phương tiện tàng trữ tri thức, thông tin và truyền lại cho đời sau. Vì vậy sách là cầu nối các thế hệ, là nhân tố góp phần thúc đẩy sự phát triển của xã hội.

+ Do đó, muốn mở mang hiểu biết phải chăm đọc sách.

2. Lập dàn bài

- Cần sắp xếp các ý tìm được theo một trình tự hợp lí để việc giải thích trở nên dễ hiểu, có thứ tự trước sau.

- Trên đại thể, có thể sắp xếp các ý theo trình tự sau :

+ Giải thích nội dung của câu nói.

+ Giải thích cơ sở của câu nói.

+ Giải thích sự vận dụng chân lí được nêu trong câu nói vào thực tiễn đời sống.

- Các nội dung trên chủ yếu liên quan tới phần Thân bài trong dàn bài. Để hoàn chỉnh dàn bài, cần tìm ý cho cả phần Mở bài và Kết bài.

3. Viết đoạn văn, bài văn

- Đối với đoạn Mở bài, cần nêu được ý : Giới thiệu câu nói của nhà văn, nói về tác dụng của sách đối với đời sống con người, khẳng định sách là nguồn sáng bất diệt được thắp lên từ trí tuệ của con người.

- Mỗi ý chính, ý lớn trong phần Thân bài (đã nêu ở bước Lập dàn bài) có thể viết thành một đoạn văn.

- Ở đoạn Kết bài, cần nêu được ý : Khẳng định chân lí được nêu trong câu nói luôn đúng với mọi thời đại. Ngày nay, hình thức của sách có thể thay đổi (bên cạnh sách thông thường có sách điện tử...), nhưng tác dụng to lớn của sách thì không thể phủ nhận ; đồng thời sách vẫn mãi là sự kết tinh trí tuệ của con người.

4. Đọc lại và sửa chữa

Em đọc lại các đoạn văn vừa viết, đối chiếu với dàn bài, rà soát về cách dùng từ, đặt câu, diễn đạt, chính tả,... xem có điều gì sai sót, để sửa chữa kịp thời.

Lý thuyếtSoạn bài 313 FAQ

Qua bài soạn Luyện tập lập luận giải thích giúp các em hiểu sâu thêm về phương pháp lập luận giải thích. Vận dụng được những hiểu biết chung về cách làm bài văn giải thích vào việc giải thích một vấn đề xã hội và văn học đơn giản, gần gũi.

YOMEDIA

ADMICRO/lession_isads=0

Tóm tắt bài

1.1. Củng cố kiến thức

Làm một bài văn giải thích phải theo trình tự hợp lí: tìm hiểu đề, tìm ý, lập dàn bài, viết bài và kiểm tra lại bài viết.
Bài văn giải thích có bố cục 3 phần: mở bài, thân bài, kết bài.
Bài văn lập luận giải thích phải mạch lạc, dễ hiểu.

1.2. Thực hành trên lớp

Đề bài: Một nhà văn có nói "Sách là ngọn đèn sáng bất diệt của trí tuệ con người". Hãy giải thích nội dung câu nói đó.

a. Tìm hiểu đề và tìm ý

Kiểu bài: Giải thích.
Nội dung: Giải thích vai trò của sách đối với trí tuệ con người.

b. Lập dàn ý

Mở bài
- Dẫn dắt vào vấn để: Hướng vào vai trò của sách.
- Nêu vấn đề cần giải thích, trích dẫn câu nói "Sách là ngọn đèn sáng bất diệt của trí tuệ con người".
Thân bài: Trình bày các nội dung giải thích
- Giải thích ý nghĩa của câu nói:
  - Sách chứa đựng trí tuệ - tinh túy, tinh hoa sự hiểu biết của nhân loại.
  - Sách là ngọn đèn sáng bất diệt: Soi đường đưa con người ra khỏi chốn tối tăm của sự không hiểu biết và ngọn đèn ấy không bao giờ tắt.
  - → Sách là nguồn sáng bất diệt được thắp lên từ trí tuệ của con người.
- Giải thích cơ sở chân lí của câu nói:
  - Không phải mọi cuốn sách đều là ngọn đèn sáng bất diệt của trí tuệ con người.
  - Chỉ có những cuốn sách nào có giá trị mới đúng như thế vì:
    - Sách ghi lại những hiểu biết quý giá nhất trong sản xuất, trong chiến đấu, trong các mối quan hệ xã hội. Vì vậy, sách là ngọn đèn sáng của trí tuệ.
    - Những hiểu biết được sách ghi lại có ích cho mọi thời đại, truyền lại cho các đời sau. Vì vậy, sách là "ngọn đèn sáng bất diệt".
  - Ví dụ:
    - Sách văn học: ca dao, thơ văn, truyện kí...
    - Sách khoa học: Toán học, Vật lí, Hóa học... là kho kiến thức về các bộ môn khoa học tự nhiên, tiếp cận với khoa học hiện đại.
- Giải thích sự vận dụng câu nói
  - Cần phải chăm đọc sách để hiểu biết nhiều, sống tốt.
  - Cần phải chọn sách tốt, sách hay để đọc → tránh đọc sách dở, sách có hại.
  - Cần tiếp cận ánh sáng trí tuệ trong sách và vận dụng trong cuộc sống.
Kết bài: Khẳng định tác dụng của câu nói → Liên hệ bản thân.