Vì sao nên sử dụng dầu để rán hơn mỡ

Nên ăn dầu hay ăn mỡ để có lợi cho cơ thể?

Hoạt động chuyên môn

  • Nghiên cứu khoa học
    • Lĩnh vực nghiên cứu
      • Dinh dưỡng lâm sàng
      • An toàn thực phẩm
      • Dinh dưỡng cộng đồng
    • Các đề tài và xuất bản phẩm
  • Đào tạo
    • Giới thiệu trung tâm đào tạo
    • Chương trình đào tạo
    • Thư viện Giáo trình/Bài giảng
    • Hoạt động Đào tạo
    • Dành cho học viên
  • Hợp tác quốc tế
    • Lĩnh vực hợp tác
    • Đối tác quốc tế
    • Các hoạt động
  • Chỉ đạo tuyến
    • Sơ đồ mạng lưới
    • Văn bản pháp luật
    • Chiến lược dinh dưỡng
  • Quản lý nhà nước
    • Kiểm tra nhà nước về thực phẩm nhập khẩu
    • Thanh tra, kiểm tra về ATTP

Không có chuyện mỡ động vật thì không tốt bằng dầu thực vật và ngược lại. Nhận định này của chuyên gia, hiểu sao mới đúng?

  • Đừng coi thường mỡ lợn: Tiêu thụ đúng cách sẽ đem lại lợi ích lớn cho cơ thể
  • Mỡ lợn giàu dinh dưỡng, càng đáng được tôn vinh hơn nhờ khả năng chữa khỏi những bệnh sau!
  • Mỡ lợn được vinh danh vị trí 8/10 thực phẩm tốt nhất cho sức khỏe: Chuyên gia Việt phản hồi

Cuộc chiến mang tên "dầu ăn" và "mỡ lợn" bùng nổ trong nhà bếp của người Việt

Trong căn bếp của người Việt sẽ luôn tồn tại những câu chuyện như này, nhất là khi nhà có 2 phe vào bếp. Một là phe đi theo thứ gọi là chủ nghĩa "lành mạnh", phe này chỉ dùng dầu ăn vì yên tâm không bị tăng cholesterol xấu, gây hại sức khỏe tim mạch, yên tâm đỡ bị tăng cân. Phe còn lại thường bị mang tiếng xấu hơn một chút mang tên mỡ lợn. Phe này thường sẽ đối đáp lại phe dầu ăn, đại loại như: ăn bao nhiêu năm đã có bệnh tật gì đâu, ăn mỡ lợn thơm ngon và béo ngậy hơn, hấp dẫn hơn nhiều...

Vì sao nên sử dụng dầu để rán hơn mỡ

Người trẻ dùng sự hiểu biết, dùng thông tin cập nhật mình có được từ sách vở, truyền thông nhận định chắc chắn dầu ăn mới là thứ chiên rán, nấu nướng đảm bảo sức khỏe.

Nhất là khi cả 2 phe cùng vào bếp, một bên là người già, một bên là người trẻ, câu chuyện lại càng thêm phần sôi nổi. Người già dùng kinh nghiệm tuổi đời để đối đáp mỡ lợn là lựa chọn tối ưu. Trong khi đó, người trẻ dùng sự hiểu biết, dùng thông tin cập nhật mình có được từ sách vở, truyền thông nhận định chắc chắn dầu ăn mới là thứ chiên rán, nấu nướng đảm bảo sức khỏe. Ai cũng khăng khăng cho rằng mình đúng.

Vì cuộc chiến này luôn không phân thắng bại, thế nên có một bộ phận không nhỏ sẽ trộn lẫn dầu ăn và mỡ lợn, mỗi thứ nhấn nhá một chút. Thế là xong, chẳng phải cãi nhau, chẳng phải lo bên nào xấu hơn bên nào tốt hơn. Bí quyết "nửa này nửa kia" nghe có vẻ khá công bằng, xoa dịu được dư luận.

Vì sao nên sử dụng dầu để rán hơn mỡ

Người già dùng kinh nghiệm tuổi đời để đối đáp mỡ lợn là lựa chọn tối ưu.

Vậy, thực tế, chúng ta nên chọn dầu ăn hay mỡ lợn mới tốt cho sức khỏe?

Theo BS đa khoa Nguyễn Xuân Quang (Học viện Quân y), dầu thực vật giúp bạn hạ lượng cholesterol trong máu, trong khi đó, mỡ động vật giúp bổ sung cholesterol cho cơ thể.

"Tuy nhiên, cholesterol không phải lúc nào cũng xấu. Cholesterol là thành phần hình thành và phát triển tổ chức thần kinh ở não. Đây là thành phần cấu tạo màng tế bào, tham gia sản xuất hormone, kể cả hormone sinh dục. Nói chung, cholesterol cần cho sự phát triển và duy trì cơ thể", BS Nguyễn Xuân Quang chia sẻ.

  • Đừng coi thường mỡ lợn: Tiêu thụ đúng cách sẽ đem lại lợi ích lớn cho cơ thể

Chuyên gia nhấn mạnh: "Chỉ khi nào quá thừa cholesterol thì cholesterol mới đọng ở thành mạch máu và gây các bệnh như xơ vữa động mạch, cao huyết áp, đột quỵ".

Thế nên, quay trở lại cuộc chiến mang tên dầu ăn và mỡ lợn, BS Quang chia ra các tiêu chí lựa chọn dầu ăn hay mỡ lợn theo video dưới đây:

BS Nguyễn Xuân Quang hướng dẫn chọn dầu ăn hay mỡ lợn đúng cách.

Nếu xét theo đối tượng

1. Trẻ nhỏ

Nếu trẻ nhỏ thiếu cholesterol thì sẽ bị chậm phát triển trí tuệ. Vì vậy, nhóm đối tượng này cần ưu tiên ăn mỡ động vật hơn dầu thực vật. Việc bổ sung mỡ động vật cho nhóm đối tượng này là điều hoàn toàn nên làm.

2. Thanh thiếu niên, người trưởng thành khỏe mạnh

Chuyên gia khuyến cáo, lượng mỡ động vật và dầu động vật nên bổ sung tương đương nhau 50/50. Nhóm đối tượng này cần nhiều năng lượng học tập, làm việc, cơ thể khỏe mạnh bình thường vừa có thể dùng dầu thực vật vừa có thể bổ sung mỡ động vật như mỡ lợn.

Vì sao nên sử dụng dầu để rán hơn mỡ

Lượng mỡ động vật và dầu động vật nên bổ sung tương đương nhau 50/50 ở nhóm thanh thiếu niên, người trưởng thành khỏe mạnh.

3. Người lớn tuổi, người có bệnh lý chuyển hóa

BS Quang khuyên nên nhóm người lớn tuổi, người có bệnh lý chuyển hóa như béo phì, mỡ máu cao, xơ vữa động mạch, tiểu đường thì nên hạn chế ăn mỡ động vật như mỡ lợn.

Nếu xét theo việc chế biến thức ăn ở nhiệt độ cao hay bình thường

Theo BS Quang, khi chế biến thức ăn ở nhiệt độ cao, dầu thực vật có thể chuyển hóa thành các chất có hại, ví dụ như Andehyde, có thể bay lên ở dạng khí. "Điều này rất nguy hiểm cho người nấu ăn nếu hít phải chúng thường xuyên", BS Quang nhận định.

Do đó, chuyên gia khuyên, nếu chiên rán ở nhiệt độ cao, bạn nên sử dụng mỡ động vật. Còn nếu trộn salad, xào nấu bình thường thì bạn có thể dùng dầu ăn.

Vì sao nên sử dụng dầu để rán hơn mỡ

Nếu chiên rán ở nhiệt độ cao, bạn nên sử dụng mỡ động vật.

Nếu xét theo tiêu chí chọn ăn loại nào để đỡ béo hơn

Chắc chắn sẽ rất nhiều người lựa chọn dầu thực vật vì lý do giữ dáng, nhất là chị em phụ nữ, ăn dầu thực vật được chị em coi là lành mạnh, không sợ béo. Sự thật có thể khiến bạn vô cùng bất ngờ.

BS Quang cho biết, 1g dầu thực vật và 1g mỡ động vật chuyển hóa sinh ra 9 calo. Điều đó cũng có nghĩa là sử dụng lượng dầu ăn và mỡ lợn tương đương nhau thì khả năng gây béo của chúng cũng ngang nhau chứ không có chuyện mỡ động vật gây béo, dầu thực vật thì ngoại lệ nhé!

Vậy bây giờ, bạn đã sẵn sàng quyết định chọn dầu ăn hay mỡ lợn cho chính mình?

Vì sao nên sử dụng dầu để rán hơn mỡ

Dầu để chế biến những món gì?

PGS-TS Phan Thị Sửu (Giám đốc Trung tâm kĩ thị an toàn vệ sinh thực phẩm Việt Nam) cho biết:

Có nhiều loại dầu thực vật , bao gồm dầu đậu nành, dầu mè, dầu đậu phộng, dầu hạt cải… các loại dầu này chứa acid béo không no cần thiết và tốt cho cơ thể, đồng thời tác dụng làm giảm nồng độ cholesterol, phòng xơ vữa động mạch. Ngoài ra, chúng còn chứa nhiều vitamin E và K rất tốt cho cơ thể. Đồng thời có tác dụng làm giảm nồng độ cholesterol, phòng xơ vữa động mạch.

Tuy nhiên bà Sửu nhấn mạnh, khi dầu thực vật dùng để chiên, rán thức ăn ở nhiệt độ cao trên 180 độ C sẽ bị oxy hóa và biến chất. Vì vậy nếu dùng dầu chiên đi chiên lại nhiều lần sẽ không tốt cho sức khỏe thậm chí gây ung thư. Khi dầu bị đun nóng nhiều lần, thành phần hóa học sẽ bị thay đổi. Vitamin A, E và một số chất dinh dưỡng trong dầu bị phá hủy và sẽ xuất hiện một số chất độc khác như aldehyde, fatty acid oxide…

Vì sao nên sử dụng dầu để rán hơn mỡ

Những chất này khi đưa vào cơ thể, sẽ phá hủy các men tiêu hóa làm khó tiêu, gây nhức đầu, chóng mặt, đau bụng, tiêu chảy, huyết áp tăng cao… Nếu thường xuyên sử dụng dầu ăn chiên đi chiên lại, nguy cơ mắc bệnh ung thư rất cao. Do đó, dầu thực vật chỉ thích hợp dùng để ướp, xào thức ăn. Vì lúc này nhiệt độ chưa đạt đến 100 độ C. Ngoài ra, một số dầu dùng để làm món salad trộn sẽ giúp chuyển hóa các vitamin vào cơ thể… Với trẻ em, nên dùng loại dành cho trẻ và chỉ cho vào cháo/bột khi thức ăn đã tắt lửa. Nếu dùng loại dầu ăn để nấu, cần cho vào khi cháo/bột chưa chín và nếu nấu chín.

Muốn khỏe cần dùng đúng các loại dầu ăn!

6 chất béo lành mạnh khi thực hiện chế độ ăn Keto

Vì sao người bị viêm ruột nên hạn chế ăn đồ chiên rán?

Công thức làm chuối chiên thơm ngon, giòn rụm cho cả nhà thích mê

Thức ăn chiên rán ngập trong dầu nóng chín như thế nào?

Đồ ăn chiên rán ngập dầu mỡ thường được chiên ở nhiệt độ khoảng 176 - 190°C. Chiên ngập dầu làm bề mặt thức ăn chín ngay lập tức. Khi đó, thực phẩm tự tạo lớp ngăn cách không cho dầu ngấm vào bên trong. Đồng thời, hơi ẩm bên trong thực phẩm biến thành hơi nước, làm chín phần bên trong của thức ăn. Hơi nước cũng giúp giữ không cho dầu ngấm vào bên trong.

1 lưu ý nhỏ về nhiệt độ khi chiên rán thực phẩm:

  • Nếu chiên rán ở nhiệt độ quá thấp, dầu sẽ ngấm vào thực phẩm, gây nhiều dầu mỡ.
  • Nếu chiên rán ở nhiệt độ quá cao có thể làm món ăn bị khô.

Vì sao nên sử dụng dầu để rán hơn mỡ
Thức ăn chiên rán ở nhiệt độ quá thấp gây ngấm dầu và ngấy

Tính ổn định của dầu

Một loại dầu tốt cho chiên rán sẽ có nhiệt độ bốc hơi cao và có kết cấu ổn định, không phản ứng với oxy khi đun nóng.

Dầu ăn có chứa nhiều chất béo bão hòa hoặc không bão hòa đơn sẽ ổn định hơn khi đun nóng.

Vì sao nên sử dụng dầu để rán hơn mỡ
Nên chọn loại dầu chứa nhiều chất béo bão hòa để chiên rán ở nhiệt độ cao

Ngoài ra, hương vị của dầu cũng rất quan trọng.Khi chiên rán, các loại dầu không có hoặc ít mùi sẽ tốt hơn cho các món chiên rán.

Mỡ lợn, mỡ động vật

Vì sao nên sử dụng dầu để rán hơn mỡ
Mỡ động vật giữ được kết cấu ổn định khi đun nóng ở nhiệt độ cao

Hầu hết các acid béo trong chất béo động vật là bão hòa và không bão hòa đơn, giúp chúng chịu được nhiệt độ cao.

Ưu điểm:

  • Thêm hương vị và độ giòn cho thức ăn
  • Không hoặc ít làm hỏng thức ăn khi chiên

Tuy nhiên, hàm lượng acid béo có thể khác nhau tùy thuộc vào chế độ ăn của động vật. Mỡ động vật ăn hạt tốt hơn mỡ động vật ăn cỏ và tốt nhất là mỡ của động vật chăn nuôi tự nhiên.

Dầu dừa

Nhiều nghiên cứu đã chứng minh, chất lượng của dầu dừa khi chiên liên tục 8 giờ ở 180°C không bị biến đổi nhiều. Lý do là hơn 90% acid béo trong dầu dừa đã bão hòa, giúp dầu dừa không bị biến đổi nhiều ở nhiệt độ cao.

Tuy nhiên, một số loại dầu dừa có mùi vị không phải ai cũng thích. Do đó, bạn hãy tìm kiếm loại dầu dừa hợp với khẩu vị của mình.

Dầu bơ (dầu từ quả bơ)

Dầu bơ chứa thành phần chủ yếu là chất béo không bão hòa đơn và một số chất béo bão hòa. Dầu bơ tinh luyện bốc hơi ở nhiệt độ cao, khoảng 270°C.

Dầu lạc (dầu đậu phộng)

Dầu lạc bốc hơi ở nhiệt độ cao, khoảng 230°C. Dầu lạc cũng không bị biến đổi mùi vị nhiều khi chiên rán.

Tuy nhiên, dầu lạc cũng chứa tới 32% chất béo không bão hòa đa. Hàm lượng này khá cao có thể khiến dầu lạc dễ gây ra phản ứng với oxy ở nhiệt độ cao.

Dầu cọ (dầu được chiết xuất từ cùi của quả cọ)

Vì sao nên sử dụng dầu để rán hơn mỡ
Dầu cọ là một trong số dầu thực vật có thể chiên rán ở nhiệt độ cao

Dầu cọ chứa chủ yếu là chất béo bão hòa và không bão hòa đơn, là một lựa chọn tốt cho các món ăn chiên rán. Mùi vị của dầu cọ cũng không biến đổi nhiều trong quá trình chiên rán. Dầu cọ đỏ hay dầu cọ chưa tinh chế tốt hơn dầu cọ thông thường.

Tuy nhiên, nhiều người lo ngại về quá trình trồng trọt và thu hoạch của dầu cọ.

Lưu ý, một số loại dầu không nên dùng để chiên rán ở nhiệt độ quá cao: dầu đậu nành, dầu ngô, dầu hạt cải, dầu hạt bông, dầu cây rum (safflower oil), dầu cám gạo, dầu hạt nho, dầu hướng dương, dầu mè. Các loại dầu này khi chiên rán ở nhiệt độ quá cao có thể khiến cho một lượng lớn acid béo trong dầu phản ứng với oxy và tạo ra một số hợp chất có hại cho sức khỏe.

Vì sao nên sử dụng dầu để rán hơn mỡ
Nên đọc