Vì - Uy tín và ảnh hưởng của Đảng được mở rộng, trình độ của Đảng viên được nâng cao. - Tư tưởng và chủ trương của Đảng được phổ biến rộng rãi. - Tập dượt cho quần chúng đấu tranh chính trị, thành lập một đội quân chính trị rộng lớn tập hợp xung quanh Đảng. Cau 10 : Phần 1: Nguyên nhân cuộc đảo chính Trước hết, xin tiến sĩ Lê Mạnh Hùng cho biết nguyên nhân vì sao Nhật lại làm cuộc đảo chính Pháp chỉ năm tháng trước khi đầu hàng đồng minh không điều kiện? ho đến năm 1945, Đông Dương ở vào một tình trạng đặc biệt trong đế quốc Nhật. Đông Dương là thuộc địa duy nhất của một nước Tây phương mà chính quyền thuộc địa không bị người Nhật thay thế. Tất cả các thuộc địa khác của người Anh hay người Hòa Lan đều bị Nhật chiếm đóng và các người Âu bị nhốt trong các trại tập trung. Sở dĩ vậy là vì chính quyền Pháp, sau khi thất trận ở châu Âu đã mau chóng đầu hàng Nhật và để Nhật mang quân vào chiếm đóng Đông Dương từ cuôí năm 1940, ngay cả trước khi cuộc chiến Thái Bình Dương nổ ra vào cuối năm 1941 khi Nhật đánh úp vào hạm đội Mỹ tại Trân Châu cảng. Trong suốt thời gian chiến tranh đó, chính quyền Pháp tại Đông Dương đã tích cực hợp tác với Nhật, không nhũng về phương diện kinh tế, cung cấp lúa gạo và các nguyên liệu chiến lược cho Nhật mà cả về quân sự, để Nhật sử dụng các căn cứ quân sự tại Đông Dương để bành trướng ra khắp vùng Đông Nam Á, đánh chiếm Philippines, Malaysia, Singapore và Indonesia thì Đông Dương chính là căn cứ mà Nhật dùng để tấn công vào những nơi này. Tỷ như chính các máy bay Nhật đóng tại căn cứ Tân Sơn Nhất là những máy bay đã dánh chìm hạm đội Anh tại Thái Bình Dương ở ngoài khơi bờ biển Mã Lai. Nhật cũng dùng cảng Sài Gòn là nơi tập trung quân để đổ bộ đánh vào Philippines. Thành ra trong suốt thời gian này Nhật đã không thấy cần thiết phải lật đổ chính quyền Pháp tại Đong dương và thay thế bằng một chính quyền của mình. Tướng De Gaulle Khi Nhật bản bắt đầu thua trận ở Thái Bình Dương, chính quyền Pháp tại Đông Dương cũng bắt đầu có ý đồ tình trở cờ chống lại Nhật. Bắt đầu từ 1942, nhiều phái viên thuộc tổ chức “Nước Pháp Tự do” (Free French) của tướng De Gaulle được Anh bảo trợ đã bắt liên lạc với những sỹ quan Pháp tại các đồn biên giới với Trung Quốc để bí mật thành lập những tổ chức kháng chiến chống lại Nhật. Như vậy vì sao quân đội Nhật lại tính chuyện lật đổ chính quyền Pháp vào năm 1945? Đó là vì khi Nhật bản bắt đầu thua trận ở Thái Bình Dương, chính quyền Pháp tại Đông Dương cũng bắt đầu có ý đồ tình trở cờ chống lại Nhật. Bắt đầu từ 1942, nhiều phái viên thuộc tổ chức “Nước Pháp Tự do” (Free French) của tướng De Gaulle được Anh bảo trợ đã bắt liên lạc với những sỹ quan Pháp tại các đồn biên giới với Trung Quốc để bí mật thành lập những tổ chức kháng chiến chống lại Nhật. Chẳng bao lâu một hệ thống tình báo đã được thành lập bên trong Đông Dương cung cấp các tin tức về hoạt động quân sự của Nhật cho các cơ quan tình báo Mỹ đóng tại miền Nam Trung Quốc. Sang năm 1944, phong trào này đã gia tăng mạnh thêm khi Paris được giải phóng và chính quyền De Gaulle trở thành chính quyền chính thức của Pháp thay cho Vichy. Liên lạc vô tuyến trở thành thường xuyên giữa Cơ Quan Thống Kê Quân Sự, tức là cơ quan tình báo của quân đội Pháp tại Hà Nội và phái bộ Quân Sự Pháp của chính phủ De Gaulle tại Côn Minh. Chính các giới chức cao nhất trong chính quyền và quân đội Pháp tại Đông Dương lúc đó cũng bắt đầu tìm cách liên lạc với chính phủ De Gaulle và lo tổ chức những hoạt động để chống lại Nhật. Và tất cả những chuyện đó hầu như được làm một cách công khai thành ra không thể nào mà che mắt được các cơ quan tình báo và công an của Nhật. Nguyên nhân trực tiếp Thành ra Nhật bản phải tìm cách phản ứng? Đương nhiên là Nhật biết rõ những chuyện Pháp làm và đã có kế hoạch để lật đổ chính quyền Pháp taị Đông Dương. Nhưng nguyên nhân trực tiếp dẫn đến việc đảo chánh là việc chiếm lại Philippines của quân đội Mỹ. Tháng 10, 1944, quân đội Mỹ dưới quyền chỉ huy của tướng Douglas Mac Arthur đổ bộ xuống đảo Leyte của Philippines và đến tháng giêng thì tiến đến Luzon và đánh vào Manila, khiến cho khả năng của một cuộc đổ bộ vào Đông Dương là một chuyện rất có thể xảy ra. Đặc biệt, tháng giêng 1945, máy bay của một hạm đội Mỹ ở ngoài khơi đột nhiên xuất hiện tại Sài Gòn và ném bom đánh đắm gần 20 chiếc tầu Nhật đang đậu tại cảng này khiến quân Nhật càng e ngại thêm rằng sau Philippines, Đông Dương có thể là mục tiêu mới của Mỹ. Trong khi đó, Nhật biết rõ rằng trong trường hợp đổ bộ như vậy, quân đội Pháp tại Đông Dương sẽ trở cờ theo Đồng Minh mà chống lại Nhật, không những qua những tin tức mà họ thu lượm được về các hoạt động ngầm của Pháp mà cả qua những chương trình phát thanh trong đó chính phủ De Gaulle luôn luôn tuyên bố ý định sẽ chiếm lại Đông Dương bằng vũ lực. Tất cả những chuyện đó đã khiến cho Nhât quyết định đưa vào thực hiện chiến dịch gọi là “Meigo” (Minh Nguyệt) mà họ đã hoạch định sẵn trước để lật đổ chính quyền Pháp tại Đông Dương. Và đến tháng hai, 1945 mọi chuyện đã được Nhật chuẩn bị để sẵn sàng cho một cuộc đảo chánh. Cau 11 : 1. Ý nghĩa lịch sử: * Đối với Việt Nam: - Mở ra bước ngoặt lớn trong lịch sử dân tộc ta. - Phá tan xiềng xích nô lệ của Pháp - Nhật, lật nhào ngai vàng phong kiến, lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. - Đánh dấu bước phát triển nhảy vọt của cách mạng Việt Nam. - Mở ra kỷ nguyên mới độc lập, tự do; nhân dân lao động nắm chính quyền, làm chủ đất nước, làm chủ vận mệnh dân tộc; kỷ nguyên giải phóng dân tộc gắn liền với giải phóng xã hội. - Đảng Cộng sản Đông Dương trở thành Đảng cầm quyền chuẩn bị điều kiện cho những thắng lợi tiếp theo. * Đối với thế giới: - Góp phần vào chiến thắng chủ nghĩa phát xít trong Chiến tranh thế giới thứ hai. - Cổ vũ mạnh mẽ các dân tộc thuộc địa đấu tranh tự giải phóng, có ảnh hưởng to lớn đến Lào và Campuchia. 2. Nguyên nhân thắng lợi: * Nguyên nhân khách quan: - Chiến thắng của Đồng minh trong chiến tranh chống phát xít, nhất là chiến thắng Đức và Nhật của Liên Xô đã cổ vũ tinh thần, niềm tin cho nhân dân ta trong đấu tranh giải phóng dân tộc, tạo thời cơ để nhân dân ta đứng lên Tổng khởi nghĩa. * Nguyên nhân chủ quan: - Dân tộc ta có truyền thống yêu nước nồng nàn, khi Đảng Cộng sản Đông Dương, Việt Minh phất cao cờ cứu nước thì toàn dân nhất tề đứng lên cứu nước, cứu nhà. - Đảng đã đề ra đường lối chiến lược, chỉ đạo chiến lược và sách lược đúng đắn trên cơ sở lý luận Mác Lê-nin được vận dụng sáng tạo vào hoàn cảnh Việt Nam. - Đảng có quá trình chuẩn bị suốt 15 năm, qua các phong trào cách mạng 1930 - 1931, 1936 - 1939 và thoái trào cách mạng 1932 - 1935, đã rút những bài học kinh nghiệm thành công và thất bại, nhất là quá trình xây dựng lực lượng chính trị, vũ trang, căn cứ địa trong thời kỳ vận động giải phóng dân tộc 1939 - 1945. - Có khối liên minh công nông vững chắc, tập hợp được mọi lực lượng yêu nước trong một mặt trận dân tộc thống nhất rộng rãi.
# Dưới sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng, từ năm 1936-1939, một phong trào cách mạng đã bùng lên sôi nổi, thu hút đông đảo các tầng lớp nhân dân tiến lên, khởi nghĩa, xác định phương thức đánh đổ đế quốc, lật đổ giai cấp phong kiến. Được sử dụng trong cuộc đấu tranh chống phản động thuộc địa từ năm 1936 đến năm 1939. Chống chiến tranh chống phát xít đòi quyền sống và đòi quyền dân chủ, giác ngộ và đấu tranh của quần chúng. Tạo điều kiện mới có lợi cho việc tiến tới các mục tiêu dài hạn của cách mạng Tháng 8. # Thành lập mặt trận dân tộc thống nhất trên cơ sở các tổ chức công đoàn và đảng công nông vững mạnh. Đây là một trong những nhân tố quyết định thắng lợi của cách mạng. Mặt trận Dân chủ Đông Dương ra đời trên thực tế. Mặt trận thống nhất dân chủ bao gồm tất cả các lực lượng dân chủ và tiến bộ. Không có phân biệt lực lượng Cách mạng, hay cải lương. Không phân biệt người Việt hay Pháp kêu gọi dân chủ thông qua liên minh chống phát xít và chống chiến tranh # Đảng ta đã tạo ra lực lượng cách mạng bằng cách kết hợp nhuần nhuyễn các phương thức đấu tranh đoàn thể, công khai, hợp pháp, bí mật và bất hợp pháp. Có một đảng hành động chiến đấu đã xây dựng được một đội quân chính trị quần chúng rộng lớn. Có tổ chức và hiểu biết là thành tựu to lớn nhất của Đảng trong giai đoạn 1936-1939, là nhân tố, tiền đề quyết định thắng lợi của cao trào cách mạng 1939-1945. Cao trào cách mạng 1936-1939 để lại một bài học quý giá: kết hợp mục tiêu trước mắt với mục tiêu lâu dài và khắc phục từng bước. Từng bước tạo điều kiện cho thắng lợi. Tạo điều kiện cho một chiến thắng chung cuộc. Mọi việc, xây dựng khối liên minh dân tộc rộng rãi và tạo điều kiện cho quần chúng đấu tranh. Có phương thức tổ chức và hoạt động đa dạng, linh hoạt và cung cấp hỗ trợ vào đúng thời điểm trong trận chiến kết hợp các tổ chức và hoạt động bí mật và công khai. Hướng hoạt động đến một tổ chức bí mật là trọng tâm chính. Biết bỏ đúng lúc khi không có điều kiện. Kết hợp thể thao chiến đấu trong nước với quốc tế. |
