Crp tăng là gì

Định lượng Protein phản ứng C trong máu còn được gọi tắt là xét nghiệm CRP. Xét nghiệm này giúp đánh giá mức độ viêm nhiễm của cơ thể trước tình trạng bị tổn thương qua đó theo dõi mức độ đáp ứng điều trị của các bệnh lý nhiễm trùng.

Crp tăng là gì

protein phản ứng c

Protein phản ứng C trong máu còn được gọi là CRP – giúp phản ánh mức độ đáp ứng của cơ thể đối với tình trạng viêm nhiễm khi bị tổn thương. (ảnh minh họa)

Protein phản ứng C hay C – reactive protein (CRP) là một glycoprotein được sản xuất chủ yếu bởi gan. Bình thường không thấy protein này trong máu. Tình trạng viêm cấp tính, phá hủy mô trong cơ thể sẽ kích thích sản xuất protein phản ứng C và làm tăng nhanh nồng độ protein này trong huyết thanh. Xét nghiệm CRP là xét nghiệm định lượng Protein phản ứng C trong máu.

Nồng độ CRP trong máu giúp phản ánh mức độ đáp ứng của cơ thể đối với tình trạng viêm nhiễm khi bị tổn thương. Chỉ số này giúp các bác sĩ có thể xác định tình trạng viêm sớm hơn so với sử dụng xét nghiệm tốc độ lắng hồng cầu.

Ngoài ra chỉ số CRP cũng không chịu ảnh hưởng bởi sự thay đổi globulin máu và hematocrit nên có giá trị chẩn đoán khi nồng độ globulin hoặc hematocrit máu thay đổi.

Khi nào cần xét nghiệm Protein phản ứng C (CRP)

Crp tăng là gì

protein phản ứng c còn gọi là CRP

Định lượng protein phản ứng C giúp đánh giá tình trạng đáp ứng viêm nhiễm của cơ thể trước trong một số trường hợp bệnh lý.

Xét nghiệm Protein phản ứng C (CRP) đươc chỉ định trong một số trường hợp sau:

– Đánh giá một nhiễm trùng mới như trong viêm ruột thừa và các tình trạng sau mổ. Nồng độ CRP thường tăng trong khoảng 2 – 6 giờ sau phẫu thuật và sẽ giảm xuống vào ngày thứ 3 sau mổ. Nếu nồng độ CRP tăng kéo dài hơn 3 ngày sau phẫu thuật, tình trạng nhiễm trùng mới có thể đã xuất hiện.

– Đánh giá mức độ tiến triển của phản ứng viêm, nhất là đổi với bệnh lý mãn tính như bệnh lý ruột do viêm, viêm khớp, viêm khớp dạng thấp và ung thư hạch bạch huyết, bệnh của hệ thống miễn dịch (lupus), viêm và xuất huyết ruột, nhiễm trùng xương.

– Theo dõi và đánh giá khả năng đáp ứng với điều trị của các tình trạng bệnh lý nhiễm trùng (nhất là nhiễm trùng do vi khuẩn). Nồng độ CRP sẽ tăng lên nhanh và giảm xuống bình thường nhanh nếu bệnh nhân đáp ứng tốt với việc điều trị.

Chỉ số Protein phản ứng C (CRP) thế nào là bình thường

Nếu xét nghiệm chỉ số CRP nằm trong khoảng  từ 0 -10 mg/dl hay <10mg/l thì được trị số này được coi là bình thường.

Chỉ số Protein phản ứng C (CRP) tăng trong một số trường hợp sau đây:

  • Viêm tụy cấp;
  • Viêm ruột thừa ;
  • Nhiễm trùng do vi khuẩn;
  • Bỏng;
  • Tăng nguy cơ bị ung thư đại tràng;
  • Bệnh lý ruột do viêm (ví dụ: viêm loét đại tràng);
  • Viêm khớp dạng thấp tiến triển;
  • Tình trạng nhiễm trùng nặng (sepsin);
  • Bệnh lupus ban đỏ hệ thống;
  • U lympho;
  • Nhồi máu cơ tim;
  • Bệnh lý viêm của tiểu khung chung;
  • Viêm động mạch tế bào khổng lồ;
  • Lao tiến triển.

Quy trình thực hiện xét nghiệm CRP

Crp tăng là gì

quy trình thực hiện xét nghiệm protein phản ứng c – CRP

Người bệnh không cần nhin ăn trước khi lấy mẫu máu làm xét nghiệm đánh giá hàm lượng CRP (ảnh minh họa).

– Bệnh nhân không cần nhịn ăn trước khi lấy mẫu xét nghiệm.

– Chuyên viên y tế sẽ lấy máu của bệnh nhân vào mẫu xét nghiệm và lưu mẫu ở nhiệt độ phòng trong vòng 24h.

– Tách huyết thanh bảo quản nhiệt độ 4 độ C trong 5 ngày.

Xét nghiệm CRP ở đâu TỐT?

Crp tăng là gì

xét nghiệm protein phản ứng c – crp chính xác tại Thu Cúc

Đơn vị xét nghiệm Thu Cúc là đơn vị uy tín giúp định lượng protein phản ứng C – CRP chính xác được nhiều bệnh nhân và người bệnh tin tưởng.

Hệ thống y tế Thu Cúc với đơn vị xét nghiệm quy tụ đội ngũ bác sĩ chuyên khoa giỏi, nhiều năm kinh nghiệm với hệ thống máy móc, trang thiết bị tiên tiến hiện đại được nhập khẩu từ các nước có nền y học phát triển như Đức; Nhật; Mỹ; Pháp…cho kết quả chính xác từ đó góp phần chẩn đoán sớm các bệnh lý nguy hiểm mà người bệnh có thể gặp phải.

Khi có nhu cầu xét nghiệm Protein phản ứng C (CRP) hay được chỉ định phải xét nghiệm Protein phản ứng C (CRP), bạn hoàn toàn an tâm và tin tưởng lựa chọn đơn vị xét nghiệm tại Hệ thống y tế Thu Cúc vì không chỉ cho kết quả chính xác, bạn còn được các bác sĩ chuyên khoa giỏi, kinh nghiệm lâu năm tư vấn phát hiện sớm bệnh lý có nguy cơ mắc phải, đội ngũ nhân viên phục vụ tận tình, chu đáo và chi phí cũng rất hợp lý.

            CRP là một glycoprotein được gan sản xuất có đặc điểm là kết hợp với polysaccharide C của phế cầu, bình thường không thấy protein này trong máu. Tình trạng viêm cấp với phá hủy mô trong cơ thể sẽ kích thích sản xuất protein này và gây tăng nhanh nồng độ protein phản ứng C trong huyết thanh. Xét nghiệm CRP là xét nghiệm định lượng Protein phản ứng C (C – reactive protein [CRP]).

Có hai loại protein phản ứng C có thể định lượng được trong máu:

- Protein phản ứng C chuẩn (standard CRP): đánh giá tình trạng viêm tiến triển.

- Protein phản ứng C siêu nhạy (high – sensitivity CRP [hs – CRP]) : chất này được coi như chất chỉ điểm đối với tình trạng viêm mạch .

     2.  Ý NGHĨA CỦA NỒNG ĐỘ CRP

CRP điển hình sẽ tăng lên trong vòng 6 giờ kể từ khi có tình trạng viêm.

Định lượng các loại protein phản ứng C có thể cung cấp các thông tin hữu ích.

 +Protein phản ứng C chuẩn (standard CRP) được sử dụng để:

- Đánh giá mức độ tiến triển của phản ứng viêm nhất là đổi với bệnh lý mãn tính như bệnh lý ruột do viêm, viêm khớp và các bệnh tự miễn.

- Đánh giá một nhiễm trùng mới như trong viêm ruột thừa và các tình trạng sau mổ.

- Theo dõi đáp ứng với điều trị của các tình trạng bệnh lý nhiễm trùng (nhất là nhiễm trùng do vi khuẩn) và viêm.

+ Protein phản ứng C siêu nhạy (hs – CRP) là một yếu tố chính gây tình trạng xuất hiện và đứt rách mỏng ở mạch.

- Tăng nồng độ hs –CRP dự báo bệnh nhân có nguy cơ tăng các sự cố. Vì vậy xét nghiệm này được dùng để đánh giá các nguy cơ bị các sự cố tim mạch khi nó được làm đồng thời với các xét nghiệm đánh giá nguy cơ mạch vành khác như định lượng nồng độ cholesterol máu.

3. NỒNG ĐỘ PROTEIN PHẢN ỨNG C ( CRP ) GẶP TRONG

- Viêm tụy cấp

- Viêm ruột thừa

- Nhiễm trùng do vi khuẩn

- Bỏng

- Tăng nguy cơ bị ung thư đại tràng

- Bệnh lý ruột do viêm (vd: viêm loét đại tràng)

- Viêm khớp dạng thấp tiếm triển

- Tình trạng nhiễm trùng nặng (sepsin)

- Bệnh lupus ban đỏ hệ thống

- U lympho 

- Nhồi máu cơ tim

- Bệnh lý viêm tiểu khu chung

- Viêm động mạch thế bào khổng lồ

- Lao tiến triển

- Tăng nồng độ hs – CRP nguyên nhân chính thường gặp là tăng nguy cơ bệnh tim mạch.

4. PHƯƠNG PHÁP XÉT NGHIỆM

- Miễn dịch điện hóa phát quang.

- Elisa.

- Phương pháp miễn dịch đo độ đục.

5. GÍA TRỊ  BÌNH THƯỜNG

* CRP để đánh giá tình trạng viêm: 0 -10 mg/dl hay <10mg/l

* Hs –CRP: để đánh giá nguy cơ bệnh tim mạch:

- < 1.0 mg/l: nguy cơ thấp

- 1,0-3,0 mg/l: nguy cơ trung bình

- >3.0 mg/l: nguy cơ cao nhất

6. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN KẾT QUẢ

- Âm tính giả: Dùng các thuốc kháng viêm no- steroid, aspirin, corticosteroid, statin, thuốc chẹn beta giao cảm.

- Dương tính giả: Dùng các thuốc điều trị hormone thay thế, thuốc ngừa thai, đặt dụng cụ ngừa thai trong tử cung, gắng sức thể lực quá mạnh, có thai, béo phì.

7. CÁCH LẤY MẪU BỆNH PHẨM

- Bệnh phẩm có thể là huyết thanh hoặc huyết tương chống đông bằng Heparrin, EDTA.

- Không có khuyến cáo nhịn ăn trước khi lấy mẫu làm xét nghiệm.

- Mẫu được  bảo quản ở nhiệt độ phòng trong vòng 24h.

          Hiện tại bệnh viện Nam Thăng Long thực hiện xét nghiệm định lượng CRP hàng ngày trên hệ thống máy sinh hóa tự động hoàn toàn , cho kết quả nhanh chóng, chính xác.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

 PGS. TS. Nguyễn Đạt Anh, DS CK II. Nguyễn Thị Hương, 2013, Các xét nghiệm thường quy áp dụng trong thực hành lâm sàng, Nhà xuất bản Y học.

Tác giả: Bác sỹ Nguyễn Thị Thu Hằng - Khoa xét nghiệm